Βιαστήκαμε να χαρούμε στις αρχές του Οκτώβρη όταν ο φονικός σεισμός της 27ης Σεπτεμβρίου φάνηκε να ενεργοποιεί τα αντανακλαστικά των Δήμων Ηρακλείου και Ρεθύμνου, για την αποκατάσταση του ιστορικού Τρανταλλίδειου. Ήταν η πρώτη φορά που φάνηκε να υπάρχει ανάμεσα στους δύο Δήμους, μια φόρμουλα συνεργασίας για την άρση της επικινδυνότητας του ετοιμόρροπου διατηρητέου, που απειλείται με κατάρρευση.
Στο πλαίσιο αυτό έκλεισαν οι περιμετρικές οδεύσεις του κτηρίου και τοποθετήθηκαν επιδαπέδιες βάσεις με μπετόν με την προοπτική να τοποθετηθεί μια βαριά σιδερένια κατασκευή που θα λειτουργήσει προστατευτικά στο εμβληματικό διατηρητέο που κινδυνεύει να καταρρεύσει σα χάρτινος πύργος.
Ωστόσο εδώ και τέσσερις μήνες δεν έχει γίνει καμία άλλη εργασία γεγονός που προκαλεί την οργή και την αγανάκτηση των πολιτών και σε σχέση με την αποκατάσταση του μνημείου, και σε σχέση με τη δημόσια ασφάλεια αλλά και με τον περιορισμό της ελευθερίας της κίνησης των πεζών περιμετρικά.Το γεγονός ότι τοποθετήθηκε η υπόβαση της σιδερένιας κατασκευής και μετά το κτήριο αφέθηκε και πάλι στην τύχη του, έχει προκαλέσει ποικίλα σκωπτικά σχόλια των δημοτών, που ενώ περίμεναν να δουν το διατηρητέο να προστατεύεται βλέπουν τους δρόμους να στενεύουν και το γεγονός αυτό συνιστά μια απαράδεκτη τακτική ευθέως προσβλητική και για το μνημείο, και για την πόλη…
Από την πλευρά της Λότζια η διαβεβαίωση που δίδεται είναι ότι ο Δήμος Ρεθύμνου μεριμνά για την τοποθέτηση της σιδηροκατασκευής και ότι είναι θέμα χρόνου να τοποθετηθεί.
Ωστόσο ο χρόνος κυλά, η κατάσταση μένει η ίδια και το ερώτημα «μέχρι πότε» επισείει βαριές πολιτικές ευθύνες προς όλες τις πλευρές.
Όπως είναι γνωστό, το Τρανταλλίδειο ή μάλλον αυτό που έχει απομείνει από το συγκεκριμένο κληροδότημα Τραναλλίδη, είναι το κέλυφος του παλαιού οθωμανικού ιεροδιδασκαλείου, που βρίσκεται στα ερείπια του ενετικού ναυαρχείου.Όμως είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το κληροδότημα δεν περιορίζεται μόνο στον κτηριακό σκελετό του ιεροδιδασκαλείου που έχει απομείνει όρθιος, αλλά προεκτείνεται και καλύπτει και το κτίσμα της πρώην κλινικής Λύτινα, που αποτελεί επίσης μέρος του κληροδοτήματος το οποίο εντάσσεται στη διαδικασία της πρόσκλησης ενδιαφέροντος για την αποκατάστασή του.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τα τελευταία χρόνια η κατάσταση του ιστορικού κτηρίου έχει επιβαρυνθεί σημαντικά καθώς έχουν χαλαρώσει τα “κλειδιά” (οι κορυφαίες πέτρες) σε πολλά τόξα των κουφωμάτων των παραθύρων. Το ενδεχόμενο εκδήλωσης ατυχήματος μοιάζει πιο εύκολο από ποτέ και θα είναι πραγματικό θαύμα εάν δεν τραυματιστεί κάποιος με την πτώση του.
Όπως προκύπτει, στα σχέδια της δημοτικής Αρχής είναι να διεκδικήσει το ετοιμόρροπο διατηρητέο να αναλάβει την ανακατασκευή του και τον ευπρεπισμό του αφού η χρήση των δύο σημαντικών αυτών κτηρίων είναι ταυτισμένη με την ιστορία της πόλης.Ειδικότερα ο σχεδιασμός της Λότζια για την κλινική Λύτινα είναι να στεγάσει στον τρίτο όροφό της το εργαστήριο συντήρησης των έργων τέχνης του Δήμου. Στο δεύτερο όροφο, θα μπορούσαν να οργανωθούν περιοδικές εκθέσεις και να στεγαστούν τα Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών της Βικελαίας και να είναι ένας χώρος περιοδικών εκθέσεων έργων του δήμου ή αξιόλογων καλλιτεχνών. Στο κτήριο του ναυαρχείου θα μπορούν να οργανωθούν εκπαιδευτικές δράσεις και δράσεις πολιτισμού.