Σε ενεργειακό σταυροδρόμι στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου εξελίσσεται η Κρήτη, καθώς η διπλή διασύνδεση της με το ηπειρωτικό Σύστημα Μεταφοράς της Ελλάδας -μέσω Πελοποννήσου και Αττικής- ανοίγει τον δρόμο για την περαιτέρω αναβάθμιση του ενεργειακού ρόλου του νησιού στην ευρύτερη περιοχή.
Αυτό υποστηρίζει ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας σε σχετικό ενημερωτικό σημείωμα του, με την επισήμανση ότι με τις παρεμβάσεις και τα έργα του Διαχειριστή, ολόκληρη η χώρα μετατρέπεται σε έναν τεράστιο ενεργειακό κόμβο.
Σύμφωνα με τη σχετική ενημέρωση και η Κύπρος ενσωματώνεται στο ευρωπαϊκό δίκτυο ηλεκτρισμού και καθίσταται ισότιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε ενεργειακό επίπεδο.
Ο ΑΔΜΗΕ ακόμα, σε συνεργασία με τον Διαχειριστή Αιγύπτου (EETC – Egyptian Electricity Transmission Company), έχουν συγκροτήσει ομάδα εργασίας με σκοπό την προετοιμασία της νέας διεθνούς διασύνδεσης. Στο πλαίσιο αυτό οι δύο πλευρές έχουν υπογράψει σχετικό Μνημόνιο Κατανόησης (MoU), ήδη από τον Οκτώβριο 2021.
Οι Διαχειριστές των δύο χωρών εμβαθύνουν αυτή τη συνεργασία υπογράφοντας προσφάτως Σύμφωνο Συνεργασίας με σκοπό την εκπόνηση μελετών σκοπιμότητας ως προς τη βέλτιστη τεχνική λύση.
Στις διερευνητικές συζητήσεις του ΑΔΜΗΕ με τον EETC εξετάζεται η πρόταση έργου GREGY Interconnector. O ΑΔΜΗΕ βρίσκεται ήδη σε προκαταρκτικές συζητήσεις με τον φορέα υλοποίησης του GREGY Interconnector ώστε να διερευνηθούν οι δυνατότητες συνεργασίας.
Η διασύνδεση της Αιγύπτου με το ευρωπαϊκό δίκτυο θα επιτρέψει την αξιοποίηση φθηνής και καθαρής ενέργειας που θα παράγεται στη γειτονική χώρα και θα ενσωματώνεται στο ευρωπαϊκό ενεργειακό μείγμα.
Χάρη την τεχνογνωσία που έχει συσσωρεύσει κατά την υλοποίηση των χερσαίων και θαλάσσιων ηλεκτρικών διασυνδέσεων υψηλών τεχνικών απαιτήσεων, ο ΑΔΜΗΕ έχει εξασφαλίσει ενεργό ρόλο επίσης στον Euroasia Interconnector, παρέχοντας πολύτιμες υπηρεσίες σε τεχνικό και επιχειρησιακό επίπεδο.
Η συμμετοχή του ΑΔΜΗΕ διασφαλίζει την επιχειρησιακή επάρκεια του φορέα υλοποίησης, γεγονός που συνέβαλε ουσιαστικά στη θετική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την χρηματοδότηση του έργου. Στο Σύμφωνο Συνεργασίας που υπεγράφη τον Οκτώβριο 2021 μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και του Euroasia Interconnector Ltd, αναγνωρίζεται ότι η συμμετοχή του Διαχειριστή στην υλοποίηση του έργου «αποτελεί εχέγγυο για την επιχειρησιακή επάρκεια του φορέα υλοποίησης» και «προαπαιτούμενο για τη διαθεσιμότητα κοινοτικών χρηματοδοτικών εργαλείων».
Η συμμετοχή του ΑΔΜΗΕ κρίθηκε ως καθοριστική από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την προνομιακή πρόσβαση του έργου σε ευρωπαϊκούς πόρους χρηματοδότησης (Connecting Europe Facility – CEF). Από τα κονδύλια ύψους 1,037 δισ. ευρώ που εγκρίθηκαν πρόσφατα από την ΕΕ για «πράσινα» ενεργειακά έργα υποδομής , τα 657 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για την υλοποίηση του στρατηγικού αυτού έργου.
Στο πλαίσιο της συμμετοχής του, ο ΑΔΜΗΕ θα αναλάβει συντονιστικό και εποπτικό ρόλο για: τον βέλτιστο σχεδιασμό του έργου, την πορεία υλοποίησης των μελετών, την προώθηση των διαγωνιστικών διαδικασιών και την άρτια εκτέλεση συνολικά της νέας διασύνδεσης.