Μάχη να ισορροπήσει δίνει η αγορά ελαιολάδου της Κρήτης με την τιμή να βρίσκεται καθηλωμένη γύρω από τα 4 ευρώ και τουλάχιστον το 50% του λαδιού που προοριζόταν για εμπορία να παραμένει απούλητο.
Τα τελευταία πάντως σημάδια και οι εξελίξεις δεν θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν αρνητικά, αφού πλέον οι αγρότες που πίστεψαν ότι η τιμή πάνω από 5,5 ευρώ που τους προσφέρθηκε στις αρχές του χρόνου ήταν χαμηλή και δεν πούλησαν, αρχίζουν τώρα να προσαρμόζονται στις νέες συνθήκες και πωλούν σε τιμές χαμηλότερες.
Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Ένωσης Συνεταιριστικών Οργανώσεων Ελλάδας Μιχάλη Καμπιτάκη: «Δυστυχώς τότε οι παραγωγοί άκουγαν αυτούς που έλεγαν ότι θα αυξηθεί κι άλλο η τιμή του ελαιολάδου αλλά τον τελευταίο καιρό συνειδητοποίησαν ότι αυτό δεν πρόκειται να γίνει και άρχισαν να πωλούν σε τιμές από 3,80 ως και 4,10 το κιλό».
Το θετικό πάντως σύμφωνα με τον κ. Καμπιτάκη είναι ότι τουλάχιστον στην παρούσα φάση, αν και αρκετοί αγρότες αντιμετώπισαν πρόβλημα ρευστότητας, δεν λειτούργησαν υπό το κράτος του πανικού πουλώντας ανεξέλεγκτα, γεγονός που θα έριχνε επιπλέον τις τιμές.
Έτσι η αγορά, αν και υπάρχει έκδηλη αγωνία για το τι «μέλλει γεννέσθαι» για 35.000 τόνους που ψάχνουν αγοραστή καθώς ο καιρός περνά, δεν φαίνονται απονενοημένες κινήσεις που θα οδηγούσαν στην μειοδοσία και στην περαιτέρω πτώση της τιμής.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των παραγόντων που κινούνται γύρω από το ελαιόλαδο, η φετινή παραγωγή στην Κρήτη έφθασε τους 80.000 τόνους, από τους οποίους οι 50.000 προορίζονταν για πώληση, αφού οι 30.000 τόνοι κρατήθηκαν για κατανάλωση σε νοικοκυριά, σε παιδιά, συγγενείς και φίλους.
Αυτή τη στιγμή δεν έχουν πωληθεί πάνω από το 40% του εμπορεύσιμου ελαιολάδου που σύμφωνα με τον κ. Καμπιτάκη το ποσοστό αυτό πέρυσι και άλλες χρονιές είχε πωληθεί στις αρχές του έτους. Έτσι πλέον έχουμε μια καθυστέρηση τεσσάρων μηνών στο χρόνο πώλησης και πέντε μήνες μπροστά πριν αρχίσει η νέα παραγωγή.
Γιατί όμως συνέβη αυτό; Όπως τονίζει ο κ. Καμπιτάκης: «Έχουμε τονίσει επανειλημμένα πως για να υπάρχει ισορροπία στην αγορά οι παραγωγοί θα πρέπει να πωλούν το λάδι τους σταδιακά ώστε να πετυχαίνουν στο τέλος της πώλησης τον καλύτερο δυνατό μέσο όρο τιμής.
Οι παραγωγοί είχαν δύο επιλογές, είτε να πράξουν αυτό είτε να ακούσουν αυτούς που τους έταζαν ότι η τιμή του λαδιού θα φθάσει τα 7 και τα 8 ευρώ. Δυστυχώς κάποιοι άκουσαν τους δευτέρους κι ενώ σήμερα θα μπορούσαν να έχουν ένα μέσο όρο γύρω στα 5 ευρώ, θα αναγκαστούν να πουλήσουν χαμηλότερα».
Σε δημοπρασία 100 τόνοι από την Έμπαρο
Στη μάχη των διαγωνισμών μπαίνει την Τετάρτη ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Εμπάρου, αφού θα επιχειρήσει να πουλήσει σε δημοπρασία 100 τόνων ελαιολάδου μετά από απόφαση που έλαβε το Διοικητικό του Συμβούλιο την προηγούμενη Παρασκευή.
Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού Γιώργος Περογιαννάκης, υπάρχει μια προσδοκία σε καλύτερη τιμή από τη μέση της αγορά, καθώς πρόκειται για εξαιρετικής ποιότητας ελαιόλαδο, επισημαίνοντας ότι στην περιοχή της Βιάννου όπου υπάρχουν τρεις συνεταιρισμοί το λάδι που μένει απούλητο είναι τουλάχιστον χίλιοι τόνοι.
Όσο για την κατάσταση που δημιουργήθηκε και έφερε τις χαμηλές ελαιολάδου, ο πρόεδρος της Εμπάρου τονίζει πως από την αρχή δεν τροφοδοτήθηκε σταδιακά η αγορά με ελληνικά λάδια μιας και οι παραγωγοί προσδοκούσαν υψηλές τιμές. Σε αυτό συνέβαλαν και κάποιοι που έβλεπαν τιμή στα 8€ και καλούσαν τους παραγωγούς να μην πωλούν και το λάδι τους.
Πάντως ιδιαίτερη βαρύτητα από τον συνεταιρισμό της Εμπάρου δίνεται στην ποιότητα του προϊόντος αλλά και στην αποθήκευσή του. Επίσης στο γεγονός ότι στηρίζει τους παραγωγούς ψάχνοντας συνέχεια τρόπους για την προώθηση του ελαιολάδου τους ακόμα και όταν οι συνθήκες δεν είναι οι καλύτερες.
Πάντως και αν τα αποτελέσματα της δημοπρασίας δεν είναι τα αναμενόμενα, ο συνεταιρισμός έχει συνεργάτες στους οποίους θα επιχειρήσει να πουλήσει το ελαιόλαδο.
Άγονοι και ασύμφοροι διαγωνισμοί
Από τις αρχές του έτους έγιναν στην Κρήτη αρκετές δημοπρασίες – διαγωνισμοί για την πώληση ελαιόλαδου από συνεταιρισμούς. Από αυτές, σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, μόνο μια ευδοκίμησε, αυτή του Αγροτικού Συνεταιρισμού Σελίνου στις 6 Φεβρουαρίου που αφορούσε σε 27 τόνους υψηλής οξύτητας (5,4 οξέα) για την οποία κατατέθηκαν τέσσερις προσφορές και πωλήθηκε για 3 ευρώ το κιλό.
Γίνεται αντιληπτό ότι πρόκειται για μια ειδική περίπτωση. Στις 18 Ιανουαρίου ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Μαλλών έβγαλε σε δημοπρασία 27 τόνους, οξύτητας τριών γραμμών για τους οποίους κατατέθηκαν τέσσερις προσφορές με υψηλότερη τα 4,90 ευρώ αλλά ο συνεταιρισμός δεν πούλησε.
Στις 21 Ιανουαρίου, 30 τόνοι δύο γραμμών δημοπρατήθηκαν από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Κριτσάς κατατέθηκαν δύο προσφορές και κρίθηκε ασύμφορη η διαδικασία με 5,4 ευρώ ανά κιλό. Ασύμφορος διαγωνισμός κρίθηκε αυτός της Εμπάρου στις 13 Φεβρουαρίου, με 50 τόνους και οξύτητα κάτω από δύο γραμμές και δοθείσα τιμή στα 4,71 ευρώ.
Άγονος ήταν ο διαγωνισμός που έγινε στις 14 Μαρτίου από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ζάκρου για 30 τόνους, οξύτητας τριών γραμμών για τον οποίο δεν κατατέθηκε καμία προσφορά. Επίσης άγονος απέβη χωρίς καμία προσφορά και ο διαγωνισμός του Αγροτικού Συνεταιρισμού Σελίνου, για 30 τόνους οξύτητας δύο γραμμών στις 27 Μαρτίου.
Την επόμενη μέρα ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Μαλλών έβγαλε σε δημοπρασία 30 τόνους ελαιολάδου οξύτητας δύο γραμμών και για τον οποίο κατατέθηκαν τέσσερις προσφορές από 4,10 ως 4,35 ευρώ, ο οποίος όμως κρίθηκε ασύμφορος.
Ασύμφορος όμως κρίθηκε και στις 17 Απριλίου διαγωνισμός για τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Σελίνου, ο οποίος επιχείρησε να πουλήσει 32 τόνους ελαιολάδου με οξύτητα 5,5 οξέα για τα οποία κατατέθηκε μια προσφορά για 2,5 ευρώ.
Έκτοτε ακολούθησαν άλλες τρεις δημοπρασίες για τις οποίες τα αποτελέσματα δεν είναι ακόμα γνωστά.