Προς εκπλήρωση των προγραμματικών ανακοινώσεων για τις πρώτες 100 μέρες της λειτουργίας της, τον Μάρτιο 2025, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναγνωρίζοντας το υψηλό ενεργειακό κόστος και τον σφοδρό παγκόσμιο ανταγωνισμό που δέχονται οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες, παρουσίασε τις προτάσεις της, με τίτλο: «Συμφωνία για καθαρή βιομηχανία». Η συμφωνία για την καθαρή βιομηχανία περιγράφει συγκεκριμένες δράσεις προκειμένου η απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές να καταστεί κινητήρια δύναμη ανάπτυξης για τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες.
Για να κατανοήσουμε τι είναι αυτή η νέα πρωτοβουλία, αλλά και πως μας επηρεάζει στην Κρήτη, το Europe Direct της Περιφέρειας Κρήτης ζήτησε τη βοήθεια της κας Αδαμαντίας Πικράκη, η οποία είναι Πρόεδρος – Υπεύθυνη Marketing, στην εταιρία ΠΙΚΡΑΚΗΣ ALUMINIUM INDUSTRY και Αντιπρόεδρος στον Αναπτυξιακό Σύλλογο Γυναικών Επιχειρηματιών Κρήτης.
Πιστεύετε ότι είναι εφικτή η μείωση του ενεργειακού κόστους της επιχείρησής με βάση τις υπάρχουσες επιλογές σας;
Η κατασκευή του κτιρίου μας έχει σχεδιαστεί αρχής εξαρχής ώστε να αξιοποιεί στο έπακρο το φυσικό ηλιακό φως, περιορίζοντας έτσι τις ενεργειακές ανάγκες του φωτισμού. Η χρήση φωτοσκεπής μειώνει έως και 80% την ανάγκη για τεχνητό φωτισμό κατά τις ώρες ημέρας.
Επιπλέον, ενισχύσαμε τη θερμομόνωση του κελύφους εκεί όπου κρίθηκε απαραίτητο και αναβαθμίσαμε τον φυσικό εξαερισμό και την ανακύκλωση του αέρα, βελτιώνοντας παράλληλα την ποιότητα εσωτερικού περιβάλλοντος και μειώνοντας τις ανάγκες ψύξης/θέρμανσης .
Παράλληλα, επενδύουμε σταδιακά σε εξοπλισμό χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης, μειώνοντας συνολικά την ενεργειακή μας κατανάλωση.
Στα πλάνα μας είναι η αυτοπαραγωγή ενέργειας μέσω φωτοβολταϊκών στην οροφή του βιομηχανικού κτιρίου.
Ωστόσο, το δίκτυο ηλεκτροδότησης παραμένει ασταθές –ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες– λόγω αυξημένης ζήτησης από τις ξενοδοχειακές μονάδες της περιοχής. Η αναγκαστική χρήση γεννήτριας πετρελαίου ως εφεδρικής πηγής αυξάνει σημαντικά το λειτουργικό κόστος. Η σταθεροποίηση του δικτύου μέσω επενδύσεων, συντήρησης και διασυνδέσεων είναι απαραίτητη για βιώσιμη λειτουργία. Παρά το ότι έχουμε εγκαταστήσει σταθεροποιητές και UPS, εξακολουθεί να υπάρχει κίνδυνος βλάβης μηχανημάτων σε περιπτώσεις απότομης πτώσης τάσης ή διακοπών.
Πιστεύετε ότι είναι εφικτή η αποκλειστική χρήση πράσινων/ανανεώσιμων πηγών για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της επιχείρησής σας;
Θεωρητικά, υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την πλήρη κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της επιχείρησής μας μέσω Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Η Κρήτη διαθέτει πολύ υψηλό ηλιακό δυναμικό, περιοδικότητα ανέμου και, πλέον, σημαντική υποστήριξη διασύνδεσης. Αναμένεται επίσης η ανάπτυξη 4,7 GW αποθηκευτικών μονάδων έως το 2030.
Παράλληλα, υφίστανται επιδοτήσεις και ένα διαμορφωμένο ρυθμιστικό πλαίσιο, ενώ τοπικές εταιρείες διαθέτουν εξειδικευμένο προσωπικό για την εγκατάσταση και συντήρηση.
Πρακτικά, θεωρώ ότι το δίκτυο, η δυνατότητα σύνδεσης και η αποθήκευση ενέργειας βρίσκονται ακόμη σε χαμηλό επίπεδο ωριμότητας. Με προβληματίζει ιδιαίτερα η ασυμφωνία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης ενέργειας, λόγω της εποχικότητας και των κλιματολογικών συνθηκών του νησιού.
Χρηματοδοτικά, είχαμε υποβάλει αίτηση στο πρόγραμμα «ΠΡΑΣΙΝΗ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΜμΕ». Αν και είχαμε άδεια, η πρότασή μας απορρίφθηκε διότι η μονάδα υπερέβαινε τα επιτρεπτά όρια. Δυστυχώς, πέρα από την επιδότηση, χάσαμε και την άδεια, η οποία έληξε πριν ολοκληρωθεί η συγκέντρωση κεφαλαίων.
Εν κατακλείδι, ενώ υπάρχουν οι υποδομές και τα σημαντικά χρηματοδοτικά και ρυθμιστικά εργαλεία, χωρίς:
1. Ενεργή συμμετοχή μας σε ενεργειακές κοινότητες (π.χ. CRETE VALLEY),
2. Προώθηση επένδυσης σε BESS,
3. Συνεργασία με τοπικές αρχές για ταχύτερες αδειοδοτήσεις, δεν υπάρχει σήμερα η απαραίτητη ωριμότητα, σιγουριά και ευελιξία για μια πλήρη και βιώσιμη μετάβαση στις ΑΠΕ.
Η εφαρμογή ενεργειακής ετικέτας σε βιομηχανικά προϊόντα μπορεί να αυξήσει την ανταγωνιστικότητα όσων επιχειρήσεων έχουν τη δυνατότητα να προσαρμοστούν γρήγορα. Πως μπορεί η δική σας επιχείρηση να ενισχυθεί ώστε να παραμείνει ανταγωνιστική; Συμφωνείτε με τη χρήση ενεργειακής ετικέτας σε βιομηχανικά προϊόντα;
Σε γενικές γραμμές – και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις – συμφωνώ με τη χρήση ενεργειακής ετικέτας σε βιομηχανικά προϊόντα.
Για να προσαρμοστούν έγκαιρα, οι επιχειρήσεις θα χρειαστεί να διαθέσουν άμεσα ίδια κεφάλαια. Τυχόν εξωτερική χρηματοδότηση ενδέχεται να μετακυλήσει στο τελικό προϊόν, επιβαρύνοντάς το. Παράλληλα, οι διαδικασίες διασφάλισης ποιότητας και πιστοποίησης θα αυξήσουν το εργατικό και παραγωγικό κόστος.
Το ερώτημα είναι αν το πελατολόγιο κάθε βιομηχανίας είναι διατεθειμένο να απορροφήσει αυτή την επιβάρυνση.
Φοβάμαι ότι, σε αυτό το πλαίσιο, ενδέχεται να διευρυνθεί το χάσμα ανάμεσα στις μεσαίες και τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις, δίνοντας ακόμη μεγαλύτερο πλεονέκτημα σε όσες ήδη έχουν προβάδισμα.
Η δική μου επιχείρηση παράγει ενεργειακά κουφώματα και, εδώ και χρόνια, συνοδεύει τα προϊόντα της με ενεργειακή ταυτότητα. Ωστόσο, για την υποστήριξη επιπλέον διαδικασιών διασφάλισης και αναβάθμισης, θα ήταν σημαντική η επιδότηση συμβούλων και εξειδικευμένου προσωπικού για τουλάχιστον μία τριετία.
Είναι επαρκείς οι υποδομές στην Κρήτη για την εφαρμογή των αρχών της κυκλικότητας στην επιχείρησή σας;
Οι υποδομές στην Κρήτη για την εφαρμογή των αρχών της κυκλικότητας βρίσκονται ακόμη σε αρχικό στάδιο και δεν θεωρώ ότι είναι επαρκώς ανεπτυγμένες ώστε να υποστηρίξουν πλήρως μια επιχείρηση που επιθυμεί να υιοθετήσει κυκλικές πρακτικές στην παραγωγή της.
Στη δική μας επιχείρηση – η οποία δραστηριοποιείται στην κατασκευή ενεργειακών κουφωμάτων – προσπαθούμε μεμονωμένα να μειώσουμε την κατανάλωση πόρων, να επαναχρησιμοποιούμε υλικά και να επιμηκύνουμε τον κύκλο ζωής των προϊόντων μας. Όμως, η εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου κυκλικού μοντέλου θα απαιτούσε:
Τεχνική καθοδήγηση (π.χ. μέσω επιδοτούμενων συμβούλων),
Καλύτερες υποδομές συλλογής/επεξεργασίας υλικών, και
Δημιουργία τοπικών συνεργειών και οικοσυστημάτων κυκλικής οικονομίας. Σίγουρα η Μινώα Ενεργειακή Κοινότητα, καθώς και το αρμόδιο τμήμα της Περιφέρειας Κρήτης, έχουν καθοριστικό ρόλο.
Συνολικά, η πρόθεση υπάρχει, αλλά οι υπάρχουσες υποδομές δεν επαρκούν ώστε η κυκλικότητα να ενσωματωθεί οργανικά και ουσιαστικά στην καθημερινή λειτουργία μιας μικρομεσαίας βιομηχανικής μονάδας στην Κρήτη.
Με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, οι απόψεις και οι γνώμες που διατυπώνονται, εκφράζουν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών και δεν αντιπροσωπεύουν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνες γι’ αυτές.
