Περίπου 22 δισεκατομμύρια δολάρια από κυβερνητικές συμβάσεις της SpaceX βρίσκονται σε κίνδυνο και πολλά διαστημικά προγράμματα των ΗΠΑ θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν δραματικές αλλαγές λόγω της εκρηκτικής διαμάχης του Έλον Μασκ με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.
Η διαφωνία, που βασίζεται στην κριτική του Μασκ για τη νομοθεσία περί μείωσης φόρων και δαπανών του Τραμπ που ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα, βγήκε εκτός ελέγχου. Ο Τραμπ επιτέθηκε στον Μασκ όταν ο πρόεδρος μίλησε στο Οβάλ Γραφείο. Στη συνέχεια, σε μια σειρά από αναρτήσεις στο X, ο Μασκ εξαπέλυσε επιθέσεις κατά του Τραμπ, ο οποίος απείλησε να τερματίσει τις κυβερνητικές συμβάσεις με τις εταιρείες του Μασκ.
Λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη την απειλή, ο Μασκ δήλωσε ότι θα ξεκινήσει την «παροπλισμό» του διαστημοπλοίου Dragon της SpaceX που χρησιμοποιείται από τη NASA. Ώρες αργότερα, ωστόσο, ο Μασκ φάνηκε να αντιστρέφει την πορεία του. Απαντώντας σε έναν ακόλουθο στο X που κάλεσε τον ίδιο και τον Τραμπ να «ηρεμήσουν και να κάνουν ένα βήμα πίσω για μερικές ημέρες», ο Μασκ έγραψε: «Καλή συμβουλή. Εντάξει, δεν θα παροπλίσουμε το Dragon». Ωστόσο, η απλή απειλή του Μασκ να θέσει απότομα εκτός έιτουργίας το διαστημόπλοιο Dragon σηματοδότησε μια άνευ προηγουμένου έκρηξη από έναν από τους κορυφαίους εμπορικούς εταίρους της NASA.
Σύμφωνα με μια σύμβαση περίπου 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, η κάψουλα Dragon ήταν το μόνο αμερικανικό σκάφος του οργανισμού ικανό να μεταφέρει αστροναύτες από και προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, καθιστώντας την εταιρεία του Μασκ κρίσιμο στοιχείο του διαστημικού προγράμματος των ΗΠΑ.
Η διαμάχη προκαλεί ερωτήματα για το πόσο μακριά θα έφτανε ο Τραμπ -μια συχνά απρόβλεπτη δύναμη που έχει παρέμβει σε προηγούμενες προσπάθειες προμηθειών- για να τιμωρήσει τον Μασκ, ο οποίος μέχρι την περασμένη εβδομάδα ηγούνταν της πρωτοβουλίας του Τραμπ για μείωση του ομοσπονδιακού κράτους.
Εάν ο πρόεδρος έδινε προτεραιότητα στα πολιτικά αντίποινα και ακυρώσει δισεκατομμύρια δολάρια σε συμβόλαια της SpaceX με τη NASA και το Πεντάγωνο, αυτό θα μπορούσε να επιβραδύνει την πρόοδο των ΗΠΑ στο διάστημα.
Η γραμματέας Τύπου της NASA, Μπέθανι Στίβενς, αρνήθηκε να σχολιάσει για την SpaceX, αλλά δήλωσε: «Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με τους εταίρους μας στη βιομηχανία για να διασφαλίσουμε ότι θα επιτευχθούν οι στόχοι του προέδρου στο διάστημα». Η διαμάχη του Μασκ και του Τραμπ διέκοψε μια εξαιρετική σχέση μεταξύ ενός προέδρου των ΗΠΑ και ενός γίγαντα της βιομηχανίας, η οποία είχε αποφέρει κάποια βασικά οφέλη στην SpaceX: την προτεινόμενη αναμόρφωση του προγράμματος της NASA για τη Σελήνη σε ένα πρόγραμμα για τον Άρη, την προσπάθεια κατασκευής μιας γιγαντιαίας ασπίδας αντιπυραυλικής άμυνας στο διάστημα και την ονομασία ενός ηγέτη της Πολεμικής Αεροπορίας που ευνόησε την SpaceX σε μια ανάθεση σύμβασης.
Η απόσυρση του Dragon πιθανότατα θα διατάρασσε το πρόγραμμα του ISS, στο οποίο συμμετέχουν δεκάδες χώρες βάσει μιας διεθνούς συμφωνίας δύο δεκαετιών. Αλλά δεν ήταν σαφές πόσο γρήγορα θα συνέβαινε ένας τέτοιος παροπλισμός. Η NASA χρησιμοποιεί το διαστημόπλοιο Soyuz της Ρωσίας ως δευτερεύον μέσο μεταφοράς για τους αστροναύτες της προς τον ISS.
Η SpaceX είχε γίνει κυρίαρχη πολύ πριν από την εισβολή του Μασκ στην πολιτική πέρυσι, δημιουργώντας ένα αξιοσημείωτο μερίδιο αγοράς στις βιομηχανίες εκτόξευσης πυραύλων και δορυφορικών επικοινωνιών που θα μπορούσε να την προστατεύσει κάπως από τη ρήξη του Μασκ με τον Τραμπ, ανέφεραν οι αναλυτές.
«Ευτυχώς δεν θα ήταν καταστροφικό, καθώς η SpaceX έχει εξελιχθεί σε μια παγκόσμια δύναμη που κυριαρχεί στο μεγαλύτερο μέρος της διαστημικής βιομηχανίας, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα οδηγήσει σε σημαντική απώλεια εσόδων και χαμένες ευκαιρίες συμβάσεων», δήλωσε ο Τζάστους Πάρμαρ, Διευθύνων Σύμβουλος της Fortuna Investments που επενδύει στη SpaceX.
Υπό τον Τραμπ τους τελευταίους μήνες, η διαστημική βιομηχανία των ΗΠΑ και το εργατικό δυναμικό της NASA, που ανέρχεται σε 18.000 άτομα, έχουν πληγεί από επικείμενες απολύσεις και προτεινόμενες περικοπές στον προϋπολογισμό που θα ακυρώσουν δεκάδες επιστημονικά προγράμματα, ενώ η διαστημική υπηρεσία των ΗΠΑ παραμένει χωρίς επιβεβαιωμένο διοικητή.
Ο υποψήφιος του Τραμπ για διοικητής της NASA, σύμμαχος του Μασκ και δισεκατομμυριούχος ιδιωτικός αστροναύτης Τζάρεντ Αΐζακμαν, φάνηκε να είναι ένα πρώιμο θύμα της ρήξης του Μασκ με τον πρόεδρο, καθώς ο Λευκός Οίκος τον απέσυρε απότομα από τη λίστα των υποψηφίων το σαββατοκύριακο. Ο Τραμπ εξήγησε την Πέμπτη την απόλυσή του, λέγοντας ότι ήταν «εντελώς Δημοκρατικός», αναφορόμενος στις δωρεές που είχε κάνει σε Δημοκρατικούς υποψηφίους για αξιώματα, σύμφωνα με δημόσια αρχεία.
Η προσπάθεια του Μασκ να στείλει ανθρώπους στον Άρη υπήρξε ένα κρίσιμο στοιχείο της διαστημικής ατζέντας του Τραμπ, απειλώντας να αφαιρέσει πόρους από την εμβληματική προσπάθεια της NASA να στείλει ανθρώπους πίσω στη Σελήνη. Το σχέδιο προϋπολογισμού του Τραμπ επεδίωξε να ακυρώσει τις αποστολές «Άρτεμις» στη Σελήνη πέρα από την τρίτη αποστολή του, τερματίζοντας ουσιαστικά τον υπερβολικά μεγάλο προϋπολογισμό του πυραύλου Space Launch System που χρησιμοποιείται για αυτές τις αποστολές. Οι πύραυλοι της SpaceX είναι μια λιγότερο δαπανηρή εναλλακτική λύση στην SLS και το αν κυβέρνηση Τραμπ θα τους επιλέξει τις επόμενες εβδομάδες θα δώσει μια ένδειξη για την εναπομένουσα πολιτική δύναμη του Μασκ.
Η SpaceX, που ιδρύθηκε το 2002, έχει κερδίσει συμβόλαια ύψους 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τη NASA για τους πυραύλους Falcon 9 της εταιρείας και την ανάπτυξη του Starship της SpaceX, ενός συστήματος πυραύλων πολλαπλών χρήσεων που χρησιμοποιείται για την προσγείωση αστροναυτών της NASA στη Σελήνη αυτή τη δεκαετία.
Η εταιρεία έχει επίσης λάβει δισεκατομμύρια δολάρια για να εκτοξεύσει την πλειοψηφία των δορυφόρων εθνικής ασφάλειας του Πενταγώνου στο διάστημα, ενώ παράλληλα θέτει έναν τεράστιο αστερισμό κατασκοπευτικών δορυφόρων σε τροχιά για μια υπηρεσία πληροφοριών των ΗΠΑ. Εκτός από το ότι δεν είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ, η πρώην αναπληρώτρια διευθύντρια της NASA, Λόρι Γκάρβερ δήλωσε ότι η ακύρωση των συμβάσεων της SpaceX πιθανότατα δεν θα ήταν νόμιμη. Πρόσθεσε όμως επίσης: «Ένας αδίστακτος διευθύνων σύμβουλος που απειλεί να παροπλίσει διαστημόπλοια, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή των αστροναυτών, είναι απαράδεκτος».