Μια πόλη παραδέχεται δημόσια ότι δεν έχει πλέον αρκετά χρήματα. Οι φόροι στις επιχειρήσεις καταρρέουν, οι κοινωνικές δαπάνες αυξάνονται. Ο λόγος για τη Στουτγκάρδη.
Παρότι η Στουτγκάρδη μοιάζει σχεδόν ίδια σήμερα το πρωί, τα καφέ είναι ανοιχτά και τα πάντα δείχνουν να λειτουργούν ρολόι, στο δημαρχείο της πόλης η ανησυχία είναι έντονη, γράφουν το γερμανικό Focus και το business-punk.com.
Η διοίκηση του δήμου συνόψισε τα ευρήματά της και τα δημοσίευσε την περασμένη εβδομάδα σε έναν ειδικά σχεδιασμένο ιστότοπο, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά στη Γερμανία. Αφού αρχικά δήλωσε ότι «η φερεγγυότητα της πρωτεύουσας του κρατιδίου θα είναι κάτω από το μηδέν μέχρι το τέλος του 2025», διευκρίνισε ακόμη πως μέχρι το τέλος του έτους δεν υπάρχει… ρευστό.
Η Στουτγκάρδη καταγράφει έλλειμμα 785 εκατομμυρίων ευρώ
Η Στουτγκάρδη, αυτή η πόλη της μηχανικής υπερηφάνειας, της αξιοπιστίας και της δημοσιονομικής πειθαρχίας, αντιμετωπίζει έλλειμμα περίπου 785 εκατομμυρίων ευρώ το 2025. Τα επόμενα χρόνια διαφαίνονται περαιτέρω μεγάλες απώλειες εκατοντάδων εκατομμυρίων. Τα αποθεματικά έχουν εξαντληθεί. Η περίοδος κατά την οποία ο βασικός προϋπολογισμός ήταν απαλλαγμένος από χρέη, από το 2018 έχει τελειώσει.
Αυτό που συμβαίνει στην πόλη αυτή, ωστόσο, δεν είναι ένα διοικητικό λάθος ή απλώς μια περίπτωση περιορισμένης δημοτικής κακοδιαχείρισης. Περιγράφεται, ακριβέστερα, ως ένα διαρθρωτικό ρήγμα. Ένα ρήγμα που βίωσαν πόλεις όπως το Ντόρτμουντ και το Έσσεν πριν από δεκαετίες – μέρη για τα οποία η Στουτγκάρδη νόμιζε ότι ήταν εντελώς διαφορετικά από εκείνη.
Η Στουτγκάρδη είναι μια πόλη αυτοκινήτων. Για δεκαετίες η αυτοκινητοβιομηχανία εγγυάτο υψηλά έσοδα από φόρους επιχειρήσεων, ασφάλεια σχεδιασμού και αυτοπεποίθηση. Ωστόσο, αυτή η βεβαιότητα δεν ισχύει πλέον.
Η ίδια η πόλη αναφέρει σημαντική μείωση στα έσοδα από τον φόρο εμπορίου από την αυτοκινητοβιομηχανία, η οποία, φυσικά, περιλαμβάνει και τους προμηθευτές της. Για το 2025 ο δήμαρχος του CDU, Φρανκ Νόπερ, αναμένει πλέον μόνο περίπου 750 εκατομμύρια ευρώ αντί για τα αρχικά προβλεπόμενα 1,2 δισεκατομμύρια. Ο μετασχηματισμός της αυτοκινητοβιομηχανίας έχει άμεσο αντίκτυπο στον προϋπολογισμό της πόλης.
Ο υποκείμενος λόγος είναι ότι η βάση κερδών των μεγαλύτερων φορολογουμένων της περιοχής έχει καταρρεύσει. Η Mercedes-Benz, ο μεγαλύτερος εργοδότης της περιοχής, ανέφερε μείωση καθαρών κερδών περίπου 50% για τους πρώτους εννέα μήνες του 2025 – από περίπου 7,8 δισεκατομμύρια ευρώ σε περίπου 3,9 δισεκατομμύρια ευρώ. Τα λειτουργικά κέρδη της Porsche μειώθηκαν κατακόρυφα από αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ σε 40 εκατομμύρια ευρώ.
Αυτές οι μειώσεις δεν αφορούν μόνο τα στοιχεία του ισολογισμού. Καταδεικνύουν πόσο σοβαρός είναι ο παγκόσμιος ανταγωνισμός, η μειωμένη ζήτηση σε βασικές αγορές όπως η Κίνα, καθώς και τα εμπορικά εμπόδια που επηρεάζουν την παραδοσιακή ισχύ των brand αυτοκινήτων της Στουτγκάρδης. Και επειδή ο φόρος επί των επιχειρήσεων αποτελεί τη σημαντικότερη πηγή εσόδων της πόλης, αυτές οι μειώσεις κερδών επηρεάζουν άμεσα τον δημοτικό προϋπολογισμό.
Στουτγκάρδη: Αυξάνονται οι κοινωνικές δαπάνες
Ταυτόχρονα, ένα δεύτερο βάρος αυξάνεται, πιο ήπιο αλλά εξίσου βαρύ: οι δαπάνες κοινωνικής πρόνοιας. Η ίδια η πόλη τις αναφέρει ως έναν από τους κύριους παράγοντες κόστους. Σε αυτές περιλαμβάνονται η βοήθεια για την ένταξη, η πρόνοια για παιδιά και νέους, η βασική εισοδηματική στήριξη, και η στέγαση και φροντίδα των προσφύγων. Πρόκειται για υπηρεσίες που επιβάλλονται από τον νόμο, για τις οποίες όμως η πόλη πιστεύει ότι η ομοσπονδιακή και η πολιτειακή κυβέρνηση δεν παρέχουν επαρκή χρηματοδότηση.
Ένα ορατό παράδειγμα είναι η στέγαση των προσφύγων. Η Στουτγκάρδη επισημαίνει ρητά στα έγγραφα του προϋπολογισμού της πως ο αριθμός των ατόμων που χρειάζονται στέγαση έχει αυξηθεί, και μαζί με αυτόν οι δαπάνες για στέγαση, κοινωνικές υπηρεσίες, ασφάλεια και υποδομές. Αυτά τα έξοδα επιβαρύνουν απευθείας τον δήμο.
Η πόλη τονίζει, επίσης, ότι οι αποζημιώσεις από την ομοσπονδιακή και τις κρατικές κυβερνήσεις δεν καλύπτουν πλήρως τα πραγματικά έξοδα. Συνεπώς, η Στουτγκάρδη είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει υπηρεσίες που αποφασίστηκαν πολιτικά σε άλλα επίπεδα – των οποίων το κόστος τελικά βαρύνει τον δημοτικό προϋπολογισμό. Αυτό προκαλεί πίεση από δύο πλευρές, την οποία η πόλη δεν μπορεί πλέον να απορροφήσει εσωτερικά.
Ένας ελεγχόμενος ελιγμός φρεναρίσματος που όλοι θα νιώσουν
«Καμία απότομη διακοπή», λέει, «αλλά μια ελεγχόμενη επιβράδυνση που όλοι θα νιώσουν». Έτσι περιγράφει ο δήμαρχος της πόλης τις αλλαγές που θα γίνουν λόγω… χρεοκοπίας.
Οι επιπτώσεις αναφέρονται με σαφήνεια στον νέο ιστότοπο: περικοπές σε εθελοντικά επιδόματα, αναβολή επενδύσεων, λιγότερο προσωπικό, υψηλότεροι φόροι και τέλη. Καμία περιοχή δεν θα μείνει ανέγγιχτη.
Για τους κατοίκους της Στουτγκάρδης, αυτό σημαίνει αισθητές περικοπές: λιγότερες υπηρεσίες, υψηλότερα τέλη, μεγαλύτεροι χρόνοι αναμονής και αναβολές ανακαινίσεων. Η ίδια η πόλη λέει ότι οι εξοικονομήσεις θα γίνουν αισθητές στην καθημερινή ζωή. Αφορά τον πολιτισμό, τον αθλητισμό, την αναψυχή και τη διοίκηση – τι κάνει μια πόλη αξιόλογη για να ζει κανείς.
Προειδοποιητικές φωνές έρχονται από την αντιπολίτευση. Ο δημοτικός σύμβουλος του FDP, Έρικ Νόιμαν, ζητάει λιτότητα. Είναι μια κλασική συζήτηση για τον προϋπολογισμό. Εκτός του ότι αυτή τη φορά λαμβάνει χώρα σε μια πόλη που δεν έχει ξαναζήσει τέτοιες συζητήσεις.
Πηγή: iefimerida.gr