Ουκρανία: Νέο ειρηνευτικό σχέδιο 19 σημείων – Το παρασκήνιο των διαπραγματεύσεων στη Γενεύη
Reuters

Οι αντιπροσωπείες των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ουκρανίας συνέταξαν στη Γενεύη ένα νέο ειρηνευτικό σχέδιο 19 σημείων, αφήνοντας, ωστόσο, τα πιο ευαίσθητα πολιτικά ζητήματα να αποφασιστούν σε επίπεδο ηγετών των δύο χωρών, ανέφερε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας, Σεργκέι Κισλίτσα.

Η Ουάσιγκτον είχε προηγουμένως ασκήσει πίεση στο Κίεβο να συμφωνήσει σε μια πρόταση 28 σημείων που είχε εκπονηθεί από Αμερικανούς και Ρώσους αξιωματούχους. Η πρόταση αυτή παραβίαζε πολλές από τις «κόκκινες γραμμές» που έχει θέσει το Κίεβο.

Ο Κισλίτσα, ο οποίος συμμετείχε ως μέλος της ουκρανικής αντιπροσωπείας στις συνομιλίες της Γενεύης, δήλωσε στους Financial Times ότι η συνάντηση ήταν μια «έντονη» αλλά «παραγωγική» προσπάθεια, η οποία οδήγησε σε ένα πλήρως αναθεωρημένο σχέδιο που άφησε και τις δύο πλευρές με «θετική» εντύπωση.

Τα ζητήματα που μπήκαν «κάτω από το χαλί»

Υστερα από ώρες διαπραγματεύσεων οι δύο αντιπροσωπείες κατέληξαν σε συμφωνίες για διάφορα θέματα, αλλά απέφυγαν τα πιο αμφιλεγόμενα σημεία, συμπεριλαμβανομένων των εδαφικών ζητημάτων και των σχέσεων μεταξύ του ΝΑΤΟ, της Ρωσίας και των ΗΠΑ. Οπως έγινε γνωστό, τα εκκρεμή ζητήματα της ουκρανικής αντιπρότασης θα συνδιαμορφωθούν από τον Ντόναλντ Τραμπ και τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Το νέο σχέδιο, σύμφωνα με τον Κισλίτσα, δεν μοιάζει με την προηγούμενη έκδοση της ειρηνευτικής πρότασης που είχε προκαλέσει σάλο στο Κίεβο. «Πολύ λίγα πράγματα έχουν απομείνει από την αρχική έκδοση», είπε. «Δημιουργήσαμε μια σταθερή σύγκλιση και μερικά πράγματα στα οποία μπορούμε να συμβιβαστούμε. Τα υπόλοιπα θα χρειαστούν αποφάσεις από την ηγεσία», πρόσθεσε.

Καθεμία από τις αντιπροσωπείες αναμένεται τώρα να ενημερώσει τους προέδρους των ΗΠΑ και της Ουκρανίας αντίστοιχα. Στη συνέχεια, η κυβέρνηση Τραμπ θα προσεγγίσει τη Μόσχα με σκοπό τη συνέχιση των συνομιλιών.

Οι συζητήσεις διεξήχθησαν από την ουκρανική πλευρά υπό την ηγεσία του Αντρέι Γερμάκ, και του γραμματέα του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Αμυνας, Ρουστέμ Ουμέροφ, με τον Κισλίτσα και μια ομάδα στρατιωτικών και αξιωματούχων των μυστικών υπηρεσιών να διαδραματίζουν υποστηρικτικό ρόλο. Η αμερικανική αντιπροσωπεία περιελάμβανε τον υπουργό Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, τον υπουργό Στρατού Νταν Ντρίσκολ, τον ειδικό απεσταλμένο του Τραμπ για τη Ρωσία, Στιβ Γουίτκοφ και τον γαμπρό του προέδρου Τζάρεντ Κούσνερ, η παρουσία του οποίου εξέπληξε αρχικά τους Ουκρανούς αξιωματούχους.

Ο Κισλίτσα είπε ότι οι Αμερικανοί ήταν προσεκτικοί, πρόθυμοι να ακούσουν την άποψη των Ουκρανών και ανοιχτοί σε προτάσεις. «Σχεδόν όλα όσα προτείναμε έγιναν δεκτά», είπε.

Το παρ’ ολίγον «ναυάγιο»

Αν και οι συνομιλίες έληξαν με θετικό πρόσημο, σύμφωνα με τον Κισλίτσα, παραλίγο να μην ξεκινήσουν καν, καθώς η ατμόσφαιρα στη Γενεύη το πρωί της Κυριακής ήταν «πολύ τεταμένη».

Η ένταση στην αμερικανική αντιπροσωπεία ήταν διάχυτη με φόντο τις διαρροές για το πρώτο ειρηνευτικό σχέδιο αλλά και τη δημόσια συζήτηση γύρω από την προέλευση του σχεδίου αυτού.

«Οι πρώτες ώρες ήταν εντελώς…», είπε ο Κισλίτσα, σταματώντας για μερικά δευτερόλεπτα. «Κρέμονταν από μια κλωστή», συνέχισε. Χρειάστηκαν σχεδόν δύο ώρες συνομιλιών μεταξύ του Γερμάκ και του Ρούμπιο για να πέσουν οι τόνοι και να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις. «Τελικά καταφέραμε να πάμε στην αμερικανική αποστολή και να ξεκινήσουμε ουσιαστικές συνομιλίες», δήλωσε ο Κισλίτσα.

Τροποποιήσεις στο ειρηνευτικό σχέδιο

Η πρωινή συνεδρίαση με τους Αμερικανούς ήταν πολύωρη καθώς κατά τη διάρκειά της οι Ουκρανοί εξέφραζαν τις ανησυχίες αλλά και τα αιτήματά τους. Ακολούθησε ένα σύντομο διάλειμμα και μια λεπτομερής ανασκόπηση, σημείο προς σημείο, του προτεινόμενου ειρηνευτικού σχεδίου, είπε ο Ουκρανός αξιωματούχος.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η αμερικανική πλευρά φάνηκε πρόθυμη να αποσύρει την πρόταση για ανώτατο όριο 600.000 στρατιωτών στον ουκρανικό στρατό. «Συμφώνησαν ότι ο αριθμός των στρατιωτών της Ουκρανίας που αναφερόταν στην πρώτη έκδοση [του ειρηνευτικού σχεδίου] δεν ήταν πλέον στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ο στρατός θα συνεχίσει να συζητά τις ρυθμίσεις», τόνισε.

Παράλληλα, μια πρόταση για γενική αμνηστία σχετικά με πιθανά εγκλήματα πολέμου στο αρχικό σχέδιο αναδιατυπώθηκε με τρόπο που να εξυπηρετεί «τα παράπονα όσων υπέφεραν στον πόλεμο», είπε.

Σε ξεχωριστή συνεδρίαση αργότερα την ίδια μέρα συμμετείχαν και Ευρωπαίοι, μεταξύ των οποίων εκπρόσωποι από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Πριν από τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ, η Ουκρανία είχε πραγματοποιήσει ιδιωτικές συζητήσεις με Ευρωπαίους συμβούλους εθνικής ασφάλειας για να συντονίσει τις θέσεις της και να προσδιορίσει τις κοινές προτεραιότητες, είπε ο Κiσλίτσα.

kathimerini.gr