ΟΝτόναλντ Τραμπ εμφανίζεται ολοένα και πιο απογοητευμένος με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, κυρίως γιατί ο Ισραηλινός πρωθυπουργός επιλέγει στρατιωτική δράση αντί για την εκεχειρία που προτιμά ο Τραμπ.
Η ένταση κορυφώθηκε μετά την ισραηλινή επίθεση σε διαπραγματευτές της Χαμάς στο Κατάρ, που απείλησε να τινάξει στον αέρα τις ειρηνευτικές συνομιλίες. «Με γ@μ@σ@» είπε ο Τραμπ για τον Νετανιάχου σύμφωνα με αξιωματούχους που επικαλείται η Wall Street Journal.
Παρά τη σκληρή γλώσσα που χρησιμοποιεί κατά καιρούς ο Τραμπ (και στο παρελθόν είχε χαρακτηρίσει τον Νετανιάχου «άπιστο» επειδή συνεχάρη τον Μπάιντεν το 2020), ο Αμερικανός πρόεδρος δεν έχει επιβάλει δημόσια πίεση ούτε έχει περιορίσει τη στήριξη των ΗΠΑ στο Ισραήλ.
Δεν αποθαρρύνεται ο Νετανιάχου
Στην Ουάσιγκτον υπάρχει προβληματισμός. Γιατί ο Τραμπ, που συνήθως θέλει να έχει το πάνω χέρι στις σχέσεις του, αφήνει τον Νετανιάχου να ενεργεί συνεχώς αντίθετα με τις επιθυμίες του;
«Είναι αινιγματικό. Οι κινήσεις του Νετανιάχου έχουν παρατείνει τον πόλεμο στη Γάζα, δημιούργησαν προβλήματα στον Τραμπ με άλλους συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή και κατέστησαν εξαιρετικά δύσκολη την επέκταση των Συμφωνιών του Αβραάμ» είπε ο Σαλόμ Λίπνερ, που υπηρέτησε σε γραφεία επτά συνεχόμενων Ισραηλινών πρωθυπουργών σε διάστημα 25 ετών και τώρα εργάζεται στο Atlantic Council, ένα think tank στην Ουάσιγκτον.
Όμως, παρά τις επικρίσεις Τραμπ ο Νετανιάχου δεν αποδυναμώνεται ούτε αποθαρρύνεται. «Είμαι μπερδεμένος και το ίδιο και πολλοί άλλοι Ισραηλινοί», είπε ο Ιτάμαρ Ραμπίνοβιτς, πρώην πρέσβης του Ισραήλ στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Κλίντον. «Βρίσκεται υπό πίεση και κάνει λάθη. Το μόνο που πραγματικά λειτουργεί για αυτόν είναι η υποστήριξη του Τραμπ».
Η αγανάκτηση του Τραμπ δεν έχει μετατραπεί ακόμα σε δημόσια πίεση: αρνήθηκε να αξιοποιήσει τη μεγάλη στρατιωτική και πολιτική στήριξη των ΗΠΑ προς το Ισραήλ, όπως και τη θερμή προσωπική σχέση του με τον Νετανιάχου. Αντίθετα, έχει επιλέξει να παρακολουθεί ενώ το Ισραήλ εξαπολύει μια μαζική επίθεση στη Γάζα και να βλέπει τις πιθανότητες της ειρηνευτικής συμφωνίας που επιθυμεί να ξεγλιστρούν.
«Fake news»
Ένας ανώτατος Ισραηλινός αξιωματούχος περιέγραψε τη σχέση Νετανιάχου-Τραμπ ως εξαιρετική και χαρακτήρισε τα δημοσιεύματα «fake news». Τα συμφέροντα και οι θεμελιώδεις αξίες ΗΠΑ και Ισραήλ είναι στενά ευθυγραμμισμένα, πρόσθεσε.
Ένας λόγος είναι ότι ο Τραμπ και ο Νετανιάχου είναι πνευματικά συγγενείς, λένε όσοι τους γνωρίζουν. Και οι δύο πιστεύουν ότι έχουν διωχθεί από τις ελίτ των χωρών τους και βλέπουν τον εαυτό τους ως «outsiders» που μεταρρυθμίζουν ένα διεφθαρμένο σύστημα.
«Στενές οι σχέσεις τους»
Ο Όμερ Ντόστρι, πρώην εκπρόσωπος του Νετανιάχου, περιέγραψε τις σχέσεις των δύο ως «πάρα πολύ στενές».
Ένας άλλος λόγος για τη διατήρηση των θερμών σχέσεων είναι η επιρροή του Ισραηλινού ηγέτη στο Κογκρέσο και στα ρεπουμπλικανικά μέσα ενημέρωσης, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τον τρόπο σκέψης του Νετανιάχου. Ο Νετανιάχου συναντά συχνά Αμερικανούς νομοθέτες στο Ισραήλ, ενώ οι συνεντεύξεις του σε αμερικανικά ΜΜΕ τους τελευταίους μήνες έχουν δοθεί κυρίως σε μέσα που στηρίζουν τον Τραμπ, όπως το Fox News, το Newsmax και το OAN. Ενώ η υποστήριξη των Δημοκρατικών προς το Ισραήλ έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια, παραμένει υψηλή στους Ρεπουμπλικάνους. Δημοσκόπηση της Gallup τον Ιούλιο έδειξε ότι τα δύο τρίτα των Ρεπουμπλικανών έχουν θετική άποψη για τον Νετανιάχου, σε αντίθεση με το 9% των Δημοκρατικών.
«Οι Ρεπουμπλικανοί θέλουν να δουν μια ιστορία επιτυχίας απέναντι στη Χαμάς», είπε ο Άβνερ Γκόλοβ, πρώην ανώτατος διευθυντής στο Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας του Ισραήλ και νυν αντιπρόεδρος του MIND Israel, μιας μη κυβερνητικής οργάνωσης με έδρα το Τελ Αβίβ που επικεντρώνεται στην ασφάλεια.
Ωστόσο, άρχισαν να εμφανίζονται ρωγμές στη στήριξη του Ισραήλ από τους Ρεπουμπλικάνους. Μέλη της συμμαχίας MAGA του Τραμπ έχουν ασκήσει δημόσια κριτική στο Ισραήλ, και συγκεκριμένα στον Νετανιάχου, υποστηρίζοντας ότι ο συνεχιζόμενος πόλεμος στη Γάζα απειλεί να εμπλέξει βαθύτερα τις ΗΠΑ στη σύγκρουση.
Ο Τραμπ, από την άλλη, δεν θέλει δημόσια ρήξη με τον Νετανιάχου. Είναι περήφανος για τους στενούς δεσμούς του με τον Νετανιάχου και για τη στήριξή του στο Ισραήλ, σύμφωνα με αξιωματούχους των ΗΠΑ.
Πώς καλοπιάνει τον Τραμπ ο Νετανιάχου
Ο Νετανιάχου βρίσκει τρόπους να καλοπιάνει τον εσωτερικό κύκλο του Τραμπ και να κολακεύει τον ίδιο τον πρόεδρο. Στην πράξη έχει διαμορφώσει μια σχέση στην οποία μπορεί προσωρινά να διακινδυνεύσει την οργή του Τραμπ, γνωρίζοντας ότι δεν θα διαρκέσει. Συχνά έχει αναφέρει τον Τραμπ ως «τον καλύτερο φίλο που είχε ποτέ το Ισραήλ στον Λευκό Οίκο».
«Ο Νετανιάχου ξέρει ότι ενώ ο Λευκός Οίκος μπορεί να γκρινιάξει λίγο, στην πραγματικότητα δεν υπάρχει καμία συνέπεια με την τακτική του “ζητώ συγγνώμη, όχι άδεια”», είπε ο Ντέμιαν Μέρφι, πρώην διευθυντής προσωπικού για τους Δημοκρατικούς στην Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας.
Μετά το πλήγμα στο Κατάρ, ο Τραμπ είχε δύο τηλεφωνικές συνομιλίες με τον Νετανιάχου, η πρώτη για να εκφράσει τη δυσαρέσκειά του και η δεύτερη σε πιο φιλικό κλίμα για το αν η ισραηλινή επίθεση ήταν επιτυχής. Ο Τραμπ μίλησε αργότερα με τους ηγέτες του Κατάρ, επαινώντας τη χώρα για τη μεσολάβησή της στις διαπραγματεύσεις Ισραήλ-Χαμάς και για τον ρόλο της ως ισχυρού συμμάχου των ΗΠΑ που φιλοξενεί μεγάλη αμερικανική στρατιωτική παρουσία στη Μέση Ανατολή.
Ο Νετανιάχου επιμένει ότι ο πόλεμος μπορεί να τελειώσει μόνο αφού η Χαμάς καταθέσει τα όπλα, απελευθερώσει τους 48 εναπομείναντες ομήρους και η ηγεσία της εγκαταλείψει τη Γάζα. Αν η Χαμάς δεν ικανοποιήσει αυτά τα αιτήματα, το Ισραήλ θα εξαναγκάσει την πλήρη παράδοσή της με αεροπορικές και χερσαίες επιθέσεις, στρατηγική που δεν ευθυγραμμίζεται με το όραμα του Τραμπ για μια διαπραγματευτική λύση στον σχεδόν διετή πόλεμο.
Ωστόσο, η μόνη άμεση πίεση που έχει ασκήσει ο Τραμπ είναι προς τη Χαμάς, που επιτέθηκε στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, πυροδοτώντας τον πόλεμο. Έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι η οργάνωση θα αντιμετωπίσει περισσότερη βία.
Πηγή: tovima.gr