Η Κυβέρνηση του Φρίντιχ Μερτς στη Γερμανία θέλει να αλλάξει το εργασιακό της σύστημα, δίνοντας τη δυνατότητα σε όσους συνεχίσουν να εργάζονται μετά τη συνταξιοδότηση τη δυνατότητα να κερδίζουν έως και 2.000 ευρώ τον μήνα αφορολόγητα.
Αυτό το μέτρο αποτελούσε μία βασική προεκλογική δέσμευση του καγκελάριου της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς που στοχεύει να αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες ελλείψεις εργατικού δυναμικού και να τονώσει τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης.
Τι προβλέπει το νέο σχέδιο νόμου
Το σχέδιο νόμου, που αναμένεται να εγκριθεί από τον κυβερνητικό συνασπισμό του Μερτς με τους Σοσιαλδημοκράτες, προβλέπει ότι το νέο καθεστώς, γνωστό ως “Ενεργό Συνταξιοδοτικό” (Aktive Rente), θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών, το μέτρο θα κοστίζει περίπου 890 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, ποσό που θεωρείται διαχειρίσιμο για τον προϋπολογισμό του Βερολίνου.
Η γερμανική οικονομία αντιμετωπίζει ένα από τα πιο σοβαρά δημογραφικά προβλήματα στην Ευρώπη. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, περίπου 4,8 εκατομμύρια εργαζόμενοι, δηλαδή το 9% του εργατικού δυναμικού, θα συνταξιοδοτηθούν μέχρι το 2035. Το φαινόμενο αυτό, σε συνδυασμό με τη χαμηλή γεννητικότητα και τη στασιμότητα των τελευταίων τριών ετών, έχει προκαλέσει σοβαρές ελλείψεις εξειδικευμένων εργαζομένων.
«Η αγορά εργασίας της Γερμανίας αντιμετωπίζει διαρθρωτικές προκλήσεις λόγω των δημογραφικών αλλαγών», αναφέρει το προσχέδιο του νόμου. «Οι baby boomers συνταξιοδοτούνται σταδιακά, ενώ λιγότεροι νέοι εισέρχονται στην αγορά. Το αποτέλεσμα είναι ένα έλλειμμα ειδικευμένων εργαζομένων σε πολλούς κλάδους».
Η κυβέρνηση θέλει να αντιστρέψει αυτήν την τάση κάνοντας πιο ελκυστική την εργασία μετά τη σύνταξη. Παρόμοια μέτρα έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά σε άλλες χώρες, όπως η Ελλάδα: από τη στιγμή που η Αθήνα επέτρεψε στους συνταξιούχους να εργάζονται με μειωμένο φόρο 10%, ο αριθμός των εργαζόμενων συνταξιούχων αυξήθηκε από 35.000 το 2023 σε πάνω από 250.000 το 2025, σύμφωνα με το Υπουργείο Εργασίας.
Οι εργαζόμενοι που συνεχίζουν να δουλεύουν μετά τη σύνταξη θα μπορούν να εισπράττουν έως 2.000 ευρώ το μήνα χωρίς φορολόγηση, ενώ οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι θα συνεχίσουν να καταβάλλουν κανονικά εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Με αυτόν τον τρόπο, το μέτρο όχι μόνο δίνει κίνητρα για εργασία, αλλά και ενισχύει τα ασφαλιστικά ταμεία — ιδιαίτερα το συνταξιοδοτικό και το υγειονομικό σύστημα που ήδη πιέζονται δημοσιονομικά.
Το Βερολίνο εκτιμά ότι το οικονομικό κόστος θα παραμείνει περιορισμένο, όμως ορισμένα ινστιτούτα, όπως το IW Institute, προβλέπουν υψηλότερες δαπάνες που θα μπορούσαν να αγγίξουν τα 1,4 δισ. ευρώ ετησίως, με περίπου 340.000 εργαζόμενους να επωφελούνται από το φορολογικό κίνητρο.
Σύμφωνα με το σχέδιο, η πρωτοβουλία δεν στοχεύει μόνο στην κάλυψη θέσεων εργασίας αλλά και στη διατήρηση πολύτιμης εμπειρίας μέσα στις επιχειρήσεις. Οι μεγαλύτεροι εργαζόμενοι θεωρείται ότι μεταφέρουν γνώση, σταθερότητα και καθοδήγηση στους νεότερους, ενώ συμβάλλουν στη συνολική αύξηση της παραγωγικότητας.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank, Χόλγκερ Σμιέντινγκ, τόνισε ότι τα θετικά αποτελέσματα αναμένεται να υπερκαλύψουν το κόστος μέσα σε δύο ή τρία χρόνια: «Είναι και ένα μήνυμα προς την κοινωνία ότι αναγνωρίζεται η συμβολή των μεγαλύτερων ανθρώπων που επιλέγουν να συνεχίσουν να εργάζονται. Έχει και μια θετική ψυχολογική διάσταση».
Το ευρύτερο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων
Το μέτρο αποτελεί τμήμα του λεγόμενου “Φθινοπώρου των Μεταρρυθμίσεων” που έχει εξαγγείλει ο καγκελάριος Μερτς, μαζί με σειρά κινήτρων για αύξηση της παραγωγικότητας και μείωση της γραφειοκρατίας.
Παράλληλα, η κυβέρνηση διατηρεί και τα υπάρχοντα κίνητρα που επιτρέπουν πρόωρη συνταξιοδότηση από τα 63 έτη, αν και στόχος είναι σταδιακά να ενθαρρυνθεί η παραμονή στην αγορά εργασίας.
Με φόντο την αδύναμη ανάπτυξη και τις πιέσεις στο βιομηχανικό τομέα, το νέο πρόγραμμα θεωρείται από πολλούς μια τολμηρή αλλά αναγκαία μεταρρύθμιση, ικανή να μεταμορφώσει τον τρόπο που η Γερμανία αντιμετωπίζει τη γήρανση του πληθυσμού και τη βιωσιμότητα του κοινωνικού της κράτους.
(Με πληροφορίες από Financial Times)