Ραγδαίες είναι οι διπλωματικές εξελίξεις στο μέτωπο του πολέμου στη Γάζα, μετά την δήλωση της Χαμάς, τη νύχτα της Παρασκευής, ότι είναι έτοιμη για άμεσες διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων που κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας και τον τερματισμό του διετούς πολέμου, απαντώντας έτσι στο σχέδιο που είχε προτείνει προ ημερών ο Ντόναλντ Τραμπ.
Αντιδρώντας στην απάντηση του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος, ο Αμερικανός πρόεδρος κάλεσε το Ισραήλ να «σταματήσει αμέσως τους βομβαρδισμούς», με την ισραηλινή κυβέρνηση να αναφέρει ότι είναι έτοιμη για την «άμεση εφαρμογή» του πρώτου σταδίου του σχεδίου με «την άμεση απελευθέρωση όλων των ομήρων».
Μετά τις εξελίξεις, η ισραηλινή πολιτική ηγεσία έδωσε εντολή στον στρατό να παγώσει την εκστρατεία για κατάκτηση της πόλης της Γάζας και να μειώσει στο ελάχιστο τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στον παλαιστινιακό θύλακα, ανέφεραν δημοσιεύματα ισραηλινών και αμερικανικών ΜΜΕ.
Με ανάρτησή του στο δίκτυό του Truth Social, ο Τραμπ ανέφερε λίγο μετά τα μεσάνυχτα Παρασκευής προς Σάββατο ότι το Ισραήλ πρέπει να «σταματήσει αμέσως τους βομβαρδισμούς στη Λωρίδα της Γάζας» λέγοντας ότι η «Χαμάς είναι έτοιμη για διαρκή ειρήνη» μετά την απάντηση του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος. «Το Ισραήλ πρέπει να σταματήσει αμέσως τους βομβαρδισμούς της Γάζας, ώστε να μπορέσουμε να απελευθερώσουμε τους ομήρους γρήγορα και με ασφάλεια», τόνισε ο Τραμπ σε ανάρτησή του στο Truth Social περίπου στις 00:15 Σάββατο, ώρα Ελλάδας
Με βιντεοσκοπημένο μήνυμά του που ανήρτησε περίπου στις 02:00 τα ξημερώματα, ο ένοικος του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι «όλοι θα τύχουν δίκαιης μεταχείρισης» στο πλαίσιο του ειρηνευτικού του σχεδίου του για τη Λωρίδα της Γάζας. Στο βίντεο διάρκειας περίπου ενός λεπτού ο Τραμπ είπε μεταξύ άλλων: «Σήμερα είναι μια μεγάλη μέρα. Θα δούμε πώς θα εξελιχθεί. Τώρα είναι η ώρα να το οριστικοποιήσουμε συγκεκριμένα».
Η Χαμάς χαρακτήρισε «ενθαρρυντικές» τις δηλώσεις Τραμπ που κάλεσε το Ισραήλ να σταματήσει τους βομβαρδισμούς στη Γάζα. Το παλαιστινιακό κίνημα δήλωσε έτοιμο να διαπραγματευτεί άμεσα για την απελευθέρωση των ομήρων, τον τερματισμό του πολέμου και την αποχώρηση του Ισραήλ από τη Γάζα, αλλά δεν αναφέρθηκε στο βασικό ζήτημα του δικού της αφοπλισμού.
Από την ισραηλινή πλευρά, περίπου στις 03:00 τα ξημερώματα, ανακοίνωση του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου τόνιζε ότι το Ισραήλ προετοιμάζεται «για την άμεση εφαρμογή του πρώτου σταδίου του σχεδίου Τραμπ για την απελευθέρωση όλων των ομήρων», χωρίς να αναφέρει άλλες πτυχές του σχεδίου σε αυτό το στάδιο.
Μέσα ενημέρωσης μετέδιδαν περίπου στις 04:00 πως η ισραηλινή πολιτική ηγεσία διέταξε τον ισραηλινό στρατό να παγώσει την εκστρατεία για την κατάκτηση της πόλης της Γάζας. Το ισραηλινό ραδιοφωνικό δίκτυο Army Radio μετέδωσε ότι η εντολή προς τον στρατό μιλά για μείωση των επιχειρήσεων στο «ελάχιστο», με τα στρατεύματα στο πεδίο να εκτελούν αυστηρά αμυντικούς ελιγμούς.
Πολλοί διεθνείς ηγέτες χαιρέτισαν την ανακοίνωση της Χαμάς. Η απελευθέρωση των ομήρων και η κατάπαυση του πυρός είναι «εφικτές», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες να δηλώνει «ενθαρρυμένος».
Το Κατάρ, βασικός μεσολαβητής μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, χαιρέτισε τη «συμφωνία» της Χαμάς με το σχέδιο Τραμπ, με την Ντόχα να αναφέρει ότι έχει ξεκινήσει τον συντονισμό με την Αίγυπτο και τις ΗΠΑ για να συνεχιστούν οι συνομιλίες σχετικά με το σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.
Ο Τραμπ είχε δώσει χθες διορία στη Χαμάς έως τις 18:00 το απόγευμα της Κυριακής ώρα Ουάσιγκτον, (01.00 τη Δευτέρα ώρα Ελλάδας), προκειμένου να συνάψει μια συμφωνία με επίκεντρο το σχέδιό του για το μέλλον της Γάζας, χαρακτηρίζοντάς το ως τελευταία ευκαιρία για την παλαιστινιακή ισλαμιστική οργάνωση.
«Μια συμφωνία πρέπει να επιτευχθεί με τη Χαμάς έως το απόγευμα της Κυριακής, στις ΕΞΙ ώρα Ουάσιγκτον», έγραψε σήμερα ο Τραμπ στο Truth Social. «Κάθε χώρα την έχει υπογράψει! Εάν αυτή η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ συμφωνία δεν επιτευχθεί, η ΚΟΛΑΣΗ, όπως κανείς δεν την έχει ποτέ δει, θα ξεσπάσει εναντίον της Χαμάς», πρόσθεσε λίγο αφότου η Χαμάς ζήτησε περισσότερο χρόνο για να τη μελετήσει.
«Αγκάθι» ο αφοπλισμός της Χαμάς
Στην απάντησή της στο σχέδιο των 20 σημείων του Τραμπ, η Χαμάς δήλωσε έτοιμη να απελευθερώσει όλους τους ζωντανούς ομήρους και να επιστρέψει τις σορούς των νεκρών ομήρων σε αντάλλαγμα με Παλαιστίνιους κρατούμενους που κρατούνται από το Ισραήλ, καθώς και να ξεκινήσει άμεσες διαπραγματεύσεις για τις «λεπτομέρειες» αυτών των απελευθερώσεων.
Στο κείμενο της απάντησης ωστόσο δεν υπάρχει καμία αναφορά για τον αφοπλισμό του κινήματος – που απαιτεί το Ισραήλ – ή την εξορία των μαχητών του σε τρίτες χώρες, δύο βασικά σημεία του σχεδίου του Αμερικανού προέδρου, το οποίο υποστηρίζεται από πολλές αραβικές χώρες.
Το σχέδιο αυτό προβλέπει κατάπαυση του πυρός, απελευθέρωση εντός 72 ωρών των ομήρων που κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας, αφοπλισμό της Χαμάς και σταδιακή αποχώρηση του ισραηλινού στρατού.
Στην ανακοίνωση – απάντηση στο σχέδιο Τραμπ η Χαμάς τονίζει ότι «εκτιμά τις αραβικές, ισλαμικές και διεθνείς προσπάθειες, καθώς και τις προσπάθειες του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, που ζητούν τον τερματισμό του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, την ανταλλαγή των κρατουμένων και την άμεση είσοδο βοήθειας» στον θύλακα. Προσθέτει ότι εγκρίνει «την απελευθέρωση όλων των αιχμαλώτων της κατοχής –ζωντανών και λειψάνων– σύμφωνα με το σχέδιο ανταλλαγής (σ.σ. με Παλαιστίνιους κρατουμένους) που περιλαμβάνεται στην πρόταση του Τραμπ, υπό τις αναγκαίες συνθήκες επί του πεδίου για την υλοποίησή της».
Στη συνέχεια ωστόσο, πρόσθεσε: «Υπό αυτό το πλαίσιο, το κίνημα επιβεβαιώνει την ετοιμότητά του να εμπλακεί, μέσω των διαμεσολαβητών, σε διαπραγματεύσεις για να συζητηθούν οι λεπτομέρειες».
Μιλώντας στο Al Jazeera, ένα υψηλόβαθμο στέλεχος της Χαμάς είπε ότι η παράδοση των ομήρων που κρατούνται στη Γάζα μέσα σε 72 ώρες είναι «θεωρητική και μη ρεαλιστική».
Η οργάνωση αναφέρει επίσης ότι είναι έτοιμη «να παραδώσει τη διακυβέρνηση της Λωρίδας της Γάζας σε μια ομάδα Παλαιστίνιων ανεξάρτητων (τεχνοκρατών) που θα βασίζεται στην παλαιστινιακή συναίνεση και θα έχει την αραβική και ισλαμική υποστήριξη».
Ο Μούσα Αμπού Μαρζούκ, υψηλόβαθμο στέλεχος της Χαμάς, δήλωσε αργά την Παρασκευή στο τηλεοπτικό κανάλι Al Jazeera ότι η οργάνωση δεν θα αφοπλιστεί μέχρι να τερματιστεί η ισραηλινή «κατοχή», προσθέτοντας ότι τα ζητήματα που αφορούν το μέλλον της Γάζας θα πρέπει να συζητηθούν εντός ενός συνολικού εθνικού παλαιστινιακού πλαισίου, του οποίου μέρος θα αποτελεί και η ίδια. Ο Μαρζούκ είπε ότι η Χαμάς θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για όλα τα ζητήματα που αφορούν την ίδια και τα όπλα της.
Eνας άλλος αξιωματούχος της Χαμάς, ο Μαχμούντ Μαρντάουι δήλωσε μετά την απάντηση του παλαιστινιακού κινήματος πως το σχέδιο Τραμπ είναι «ασαφές» και πως απαιτεί διαπραγματεύσεις σε πολλά βασικά σημεία. «Η αμερικανική πρόταση είναι αόριστη, διφορούμενη και (…) ως εκ τούτου, απαιτεί διαπραγματεύσεις μέσω μεσολαβητών», σημείωσε ο Μαρντάουι.
Την Παρασκευή, τουλάχιστον 49 άνθρωποι σκοτώθηκαν στη Λωρίδα της Γάζας από ισραηλινά πλήγματα, σύμφωνα με την Πολιτική Προστασία του παλαιστινιακού θύλακα, συμπεριλαμβανομένων 31 στην πόλη της Γάζας.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΑFP, Reuters