Σχέδιο που ετοιμάζεται να προταθεί από τους φορείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) θα προτείνει την έναρξη κοινών προγραμμάτων για τα drones και την αεράμυνα τους επόμενους μήνες, σε ένα σχέδιο πενταετούς διάρκειας που θα περιλαμβάνει τον επανεξοπλισμό της Γηραιάς ηπείρου αλλά και τον περιορισμό της ρωσικής απειλής.
Το σχέδιο, προβλέπει ότι η ΕΕ θα υπερδιπλασιάσει το ποσοστό προμηθειών της για την άμυνα και θα φθάσει στο 40%, έως το τέλος του 2027, σύμφωνα με το Bloomberg που επισημαίνει επίσης ότι «τα αυταρχικά κράτη παρεμβαίνουν όλο και περισσότερο στις κοινωνίες και τις οικονομίες μας». «Οι παραδοσιακοί σύμμαχοι και εταίροι μετατοπίζουν την προσοχή τους σε άλλες περιοχές του κόσμου. Η στρατιωτικοποιημένη Ρωσία αποτελεί μια διαρκή απειλή για την ευρωπαϊκή ασφάλεια στο άμεσο μέλλον», προσθέτει.
Διαβάστε ακόμα
Η πρόταση, που εκπονήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (σ.σ. Κομισιόν), το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, προβλέπει μια πλήρη αναθεώρηση του στρατιωτικού σχεδιασμού και των προμηθειών της ΕΕ.
Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να συντονίσουν τις αμυντικές τους δαπάνες, υποστηρίζει, και να δημιουργήσουν γρήγορα συνασπισμούς για την από κοινού κατάρτιση νέων αμυντικών προγραμμάτων. Και αυτές οι προσπάθειες πρέπει να ξεκινήσουν εντός του επόμενου έτους, εάν η ήπειρος θέλει να επιτύχει τον στόχο της να είναι έτοιμη για μάχη το 2030.
Το σχέδιο, το οποίο εξακολουθεί να υπόκειται σε αλλαγές, θα παρουσιαστεί σήμερα Πέμπτη (15.10.2025), πριν το συζητήσουν οι ηγέτες την επόμενη εβδομάδα σε σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες.
«Αύριο, θα προτείνουμε σαφείς στόχους και ορόσημα για την κάλυψη των κενών σε επίπεδο δυνατοτήτων και την επιτάχυνση των επενδύσεων στον τομέα της άμυνας σε όλα τα κράτη μέλη», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, Τόμας Ρενιέ, σε σχετική ανακοίνωση.
Ενώ ο συνολικός αμυντικός προϋπολογισμός της Ένωσης έχει σχεδόν διπλασιαστεί από το 2021 – από 218 δισ. ευρώ (254 δισ. δολάρια) σε 392 δισ. ευρώ (456 δισ. δολάρια) το 2025 – οι δαπάνες εξακολουθούν να είναι σε μεγάλο βαθμό ασυντόνιστες μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Αυτό περιορίζει την ικανότητα της Ευρώπης να επανεξοπλιστεί γρήγορα, αναφέρει το Bloomberg.
Το σχέδιο προσδιορίζει διάφορους τομείς στους οποίους θα μπορούσαν να βοηθήσουν οι κοινές προσπάθειες, όπως τα συστήματα αεροπορικής και πυραυλικής άμυνας, καθώς και τα drones και τα αντι-drones. Επιθυμεί επίσης να έχουν συσταθεί συνασπισμοί έως τις αρχές του 2026 για να καθοδηγήσουν αυτά τα έργα, τα οποία, σύμφωνα με το σχέδιο, θα πρέπει να ξεκινήσουν έως τα μέσα του 2026.
Ο στόχος της κοινής προμήθειας κατά 40% θα συμβάλει σε αυτές τις πρωτοβουλίες, σύμφωνα με το σχέδιο. Επί του παρόντος, η κοινή προμήθεια είναι κάτω από 20%, παρά το γεγονός ότι οι χώρες της ΕΕ δεσμεύτηκαν το 2007 να φτάσουν το 35%.
Για να τηρηθεί η τελική προθεσμία του 2030 που ορίζει το σχέδιο, το σχέδιο τονίζει ότι όλα τα έργα, οι συμβάσεις και η χρηματοδότηση πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως τα τέλη του 2028. Για να συμβάλει στη χρηματοδότηση της στρατιωτικής ενίσχυσης της ΕΕ, η Ένωση έχει ήδη εγκρίνει ένα ταμείο ύψους 150 δισ. ευρώ που διατίθεται επί του παρόντος για διάφορα έργα. Η πρόταση της Κομισιόν επιθυμεί να έχουν ολοκληρωθεί αυτές οι προσπάθειες έως τα τέλη του 2030.
Επιπλέον, επιθυμεί η ΕΕ να δημιουργήσει νέα εμβληματικά έργα που θα περιλαμβάνουν drones, αεράμυνα και διαστημικό ασπίδα. Οι προσπάθειες αυτές έχουν ονόματα όπως «European Drone Defence» (Ευρωπαϊκή Άμυνα με drones), που θα αντλήσει από τις εμπειρίες της Ουκρανίας, και «Eastern Flank Watch» (Παρακολούθηση Ανατολικού Πλευρού). Το σχέδιο προβλέπει την έναρξη αυτών των έργων το 2026.
Διαβάστε ακόμα
Η πρωτοβουλία για τα drones ισοδυναμεί με μια αναδιαμόρφωση του «τείχους drones» που πρότεινε η Κομισιόν μετά από αρκετές εισβολές στον εναέριο χώρο του ΝΑΤΟ που συνδέονταν με τη Ρωσία. Η ιδέα έτυχε διχασμένης υποδοχής πριν από μερικές εβδομάδες, όταν οι ηγέτες της ΕΕ τη συζήτησαν για πρώτη φορά, με τις νότιες χώρες να απαιτούν τα drones να μην επικεντρώνονται μόνο στην ανατολική άκρη της ηπείρου. Το επικείμενο σχέδιο επεκτείνει την ιδέα ώστε να περιλαμβάνει ολόκληρη την ήπειρο. Και θέτει ως στόχο την εγκατάσταση ενός πλήρως λειτουργικού συστήματος drones έως το 2027. Προτείνει επίσης την εγκατάσταση του προτεινόμενου συστήματος αεροπορικής και πυραυλικής άμυνας έως το 2026.
Επιπλέον, αναφέρεται η δημιουργία ενός ταμείου ύψους έως 1 δισ. ευρώ με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων έως το 2026 για τη στήριξη αμυντικών έργων. Η ΕΕ έχει παραδοσιακά διαδραματίσει δευτερεύοντα ρόλο στην άμυνα, με τις χώρες και τον Οργανισμό Βορειοατλαντικού Συμφώνου να αναλαμβάνουν ηγετικό ρόλο.
Αυτή η διάρθρωση έχει συμβάλει στον κατακερματισμό της αμυντικής βιομηχανίας της Ευρώπης. Καθώς η ΕΕ αρχίζει να αναλαμβάνει μεγάλα αμυντικά έργα, αυτή η ισορροπία δυνάμεων τίθεται υπό αμφισβήτηση. Ωστόσο, ενώ η Επιτροπή προτείνει πιο κεντρικό σχεδιασμό και κοινές προμήθειες, μεγάλα κράτη μέλη όπως η Γερμανία έσπευσαν να τονίσουν ότι οι τελικές αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται από τις πρωτεύουσες.