Ένας μεγάλος φίλος της Ελλάδας ένας μεγάλος Ευρωπαίος έφυγε από τη ζωή. Ο Βαλερί Ζισκάρ ντ’Εστέν «πέθανε στο οικογενειακό του σπίτι στο Loir-et-Cher», ανάρτησαν οι οικείοι του στο Twitter: «Η κατάσταση της υγείας του είχε επιδεινωθεί και ο θάνατός του ήταν αποτέλεσμα επιπλοκών από κοροναϊό. Σύμφωνα με επιθυμία του, η κηδεία του θα πραγματοποιηθεί σε στενό οικογενειακό περιβάλλον».
Αν και ο Ζισκάρ ντ’Εστέν υπηρέτησε μόνο μια θητεία ως πρόεδρος – από το 1974 έως το 1981- ο θάνατός του σηματοδοτεί ένα τέλος εποχής στη γαλλική πολιτική. Εκλέχτηκε στο αξίωμα όταν ήταν μόλις 48 ετών. Ο Βαλερί Ζισκάρ ντ’ Εστέν ήταν ο νεότερος ηγέτης της Πέμπτης Δημοκρατίας έως ότου ο Εμανουέλ Μακρόν εξελέγη στην προεδρία το 2017 σε ηλικία 39 ετών.
Κατά τη διάρκεια των επτά ετών του στο προεδρικό μέγαρο, ο συντηρητικός Ζισκάρ ντ’Εστέν καλλιέργησε μια εικόνα ως σύγχρονος ρεφορμιστής. Ωστόσο, η έλλειψη δημοτικότητάς του απέναντι στους Γάλλους ψηφοφόρους οδήγησε σε μια αποτυχημένη προσπάθεια επανεκλογής εναντίον του σοσιαλιστή αντιπάλου του Φρανσουά Μιτεράν.
Τα διαμάντια
Η εικόνα του Γάλλου προέδρου «τσαλακώθηκε» τον Οκτώβριο του 1979 όταν μια γαλλική εφημερίδα, η «Le Canard Enchaîné», αποκάλυψε ότι ο πρώην αυτοκράτορας της Κεντρικής Αφρικής, Ζαν Μπεντέλ Μποκάσα, είχε δωρίσει κρυφά διαμάντια στον Ντ’Εστέν το 1973, ενώ ήταν ακόμη υπουργός. Ο Γάλλος πρόεδρος προσπάθησε να υποβαθμίσει το σκάνδαλο ως «τίποτα περισσότερο από ένα απλό δώρο που ελήφθη κατά την εκτέλεση των επίσημων καθηκόντων μου».
Αλλά η ζημιά είχε γίνει. Η κοινή γνώμη στράφηκε εναντίον του Ζισκάρ ντ’Εστέν. Ο τρόπος ζωής του δέχθηκε έντονη κριτική, όπως το οικογενειακό του υπόβαθρο, οι κυνηγετικές του εξορμήσεις και η αγάπη του για τα κάστρα. Μετά την ήττα του από τον Μιτεράν, ο Ζισκάρ ντ’Εστέν αποχώρησε ταπεινωμένος.
Η Ελλάδα
Ο Ζισκάρ ντ’Εστέν ήταν φιλέλληνας και είχε ιδιαίτερους δεσμούς φιλίας με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Να θυμηθούμε ότι ο Γάλλος πρόεδρος είχε παραχωρήσει το προεδρικό αεροσκάφος στον Κωνσταντίνο Καραμανλή για να επιστρέψει στην Ελλάδα τον Ιούλιο του 1974 και να αναλάβει πρόεδρος της κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας, μετά την πτώση της δικτατορίας των συνταγματαρχών.
Ο Ντ’ Εστέν είχε δηλώσει το 2019 σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Καθημερινή ότι χάρη σε εκείνον «η Ελλάδα μπόρεσε να βρει τον δρόμο προς τη Δημοκρατία και να γίνει, το 1981, μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Δεν έκρυψε ποτέ ότι θεωρούσε λάθος που η Ελλάδα υιοθέτησε το ευρωπαϊκό νόμισμα. «Η Ελλάδα έχει πολλά δύσκολα χρόνια πίσω της, ζητήθηκαν υπερβολικές προσπάθειες από τον ελληνικό λαό. Ελπίζω ότι στο μέλλον θα βρει όλη τη ζωντάνια της, διότι προφανώς κατέχει μια θέση στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια» είχε πει μιλώντας στα «ΝΕΑ» στις 24 Μάϊου του 2019.
Τον Σεπτέμβριο του 1975 ο Βαλερί Ζισκάρ ντ’Εστέν είχε επισκεφθεί την Αθήνα, σχεδόν ένα χρόνο μετά την μεταπολίτευση, βγάζοντας τη χώρα μας και επίσημα από το περιθώριο που την είχε εντάξει η επτάχρονη δικτατορία.
Η επίσκεψη
Είχε αφήσει εποχή η επίσημη επίσκεψη του Βαλερί Ζισκάρ Ντ’ Εστέν στην Ελλάδα, στο διάστημα 17-21 Σεπτεμβρίου 1975. Συνέβη ένα χρόνο μετά την Μεταπολίτευση και ήταν η πρώτη επίσκεψη αρχηγού ξένου κράτους στην νεότατη τότε (μετά την πτώση της δικτατορίας) δημοκρατική Ελλάδα.
Η επίσκεψη απασχόλησε πολλές ημέρες τα μαζικά μέσα ενημέρωσης, σφυρηλάτησε τις πολύ καλές, ούτως ή άλλως, διαπροσωπικές σχέσεις ανάμεσα στον τότε πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Γάλλο πρόεδρο, προσδίδοντας στην νεότευκτη Ελληνική Δημοκρατία έναν ευρωπαϊκό αέρα.
Μέσα σε «μια νύχτα» η λεωφόρος Συγγρού ασφαλτοστρώθηκε για να περάσει ο Γάλλος πρόεδρος και το Προεδρικό Μέγαρο ανακαινίστηκε για να τον φιλοξενήσει. Να σημειώσουμε ότι στον πρώτο όροφο του Προεδρικού Μεγάρου ήταν οι δυο κρεβατοκάμαρες που θα παραχωρούνταν στο ζεύγος Ντ’ Εστέν.
Ο πανύψηλος Ζισκάρ ντ’ Εστέν κοιμήθηκε στο ίδιο κρεβάτι που είχε κοιμηθεί ο Σαρλ ντε Γκωλ τον Μάρτιο του 1963, όταν είχε επισκεφτεί την Ελλάδα. Το κρεβάτι ήταν ειδική παραγγελία και είχε μήκος 2,5 μέτρα!