Μετά από 15 ώρες συνομιλιών στις Βρυξέλλες, η σύνοδος κορυφής της ΕΕ κατέληξε σε συμφωνία για δάνειο 90 δισεκατομμυρίων ευρώ προς την Ουκρανία με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, να κάνει λόγο για «ενδεδειγμένη λύση» καθώς, όπως εξήγησε, πρόκειται για «ένα δάνειο από το περιθώριο του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι αυτό δεν έχει πρακτικά δημοσιονομικές συνέπειες για καμιά ευρωπαϊκή χώρα».
Επιτεύχθηκε συμφωνία στη σύνοδο κορυφής για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας τη διετία 2026-2027, ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα μέσω Χ.
«Η απόφαση για τη χορήγηση ποσού 90 δισ. ευρώ ώστε να υποστηριχθεί η Ουκρανία για το 2026-2027 εγκρίθηκε. Τηρήσαμε τη δέσμευση μας», τόνισε ο Αντόνιο Κόστα.
Τα μετρητά θα συγκεντρωθούν μέσω κοινού δανεισμού μεταξύ 24 από τις 27 χώρες της ΕΕ, αλλά χρειαζόταν να συμφωνήσουν όλες με το σχέδιο, επειδή αυτό είναι εγγυημένο από τον κεντρικό μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ.
Όλες οι χώρες της ΕΕ, εκτός από την Τσεχία, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία, θα ενωθούν και θα συγκεντρώσουν 90 δισεκατομμύρια ευρώ σε κοινό χρέος, με την υποστήριξη του προϋπολογισμού της ΕΕ. Αυτά τα χρήματα θα δανειστούν στην Ουκρανία τα επόμενα δύο χρόνια.
Το Κίεβο θα χρησιμοποιήσει στη συνέχεια τις μελλοντικές ρωσικές πολεμικές αποζημιώσεις για να αποπληρώσει την ΕΕ. Και εάν η Ρωσία αρνηθεί να καταβάλει τα χρήματα, «η Ένωση διατηρεί το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει» τα παγωμένα κρατικά της περιουσιακά στοιχεία «για να αποπληρώσει το δάνειο», έγραψαν οι ηγέτες της ΕΕ στα τελικά συμπεράσματα της συνόδου κορυφής, την κοινή δήλωση που εξέδωσαν οι χώρες στο τέλος των συνομιλιών.
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς δήλωσε ότι τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας στην Ευρώπη θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή του δανείου προς την Ουκρανία, εάν η Ρωσία δεν αποφασίσει οικειοθελώς να το πράξει όταν τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία.
«Τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν δεσμευμένα μέχρι η Ρωσία να καταβάλει τις αποζημιώσεις στην Ουκρανία», είπε. «Η Ουκρανία θα πρέπει να αποπληρώσει το δάνειο μόνο αφού η Ρωσία καταβάλει τις αποζημιώσεις. Και το καθιστούμε πολύ σαφές: Εάν η Ρωσία δεν καταβάλει τις αποζημιώσεις, θα χρησιμοποιήσουμε -σε πλήρη συμφωνία με το διεθνές δίκαιο- τα ακινητοποιημένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την αποπληρωμή του δανείου».
«Υποθέτω ότι τα χρήματα θα είναι διαθέσιμα το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου το αργότερο», δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος όταν ρωτήθηκε πότε θα είναι διαθέσιμο το δάνειο πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ στο Κίεβο. Τα χρήματα θα κρατήσουν τη χώρα στην επιφάνεια κατά τα επόμενα δύο χρόνια, δήλωσε ο Μερτς, προσθέτοντας ότι η συμφωνία των ηγετών της ΕΕ είναι «καλά νέα για την Ουκρανία και κακά νέα για τη Ρωσία».
Μητσοτάκης: Ήταν η ενδεδειγμένη λύση
«Θεωρώ ότι η λύση η οποία προκρίθηκε, ένα δάνειο δηλαδή από το περιθώριο του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι αυτό δεν έχει πρακτικά δημοσιονομικές συνέπειες για καμιά ευρωπαϊκή χώρα, ήταν η ενδεδειγμένη λύση λαμβάνοντας υπόψη την συνθετότητα και τις νομικές δυσκολίες του εγχειρήματος να αξιοποιηθούν αυτή τη στιγμή οι παγωμένοι ρωσικοί πόροι, ενδεχόμενο το οποίο δεν αποκλείστηκε στα συμπεράσματα τα οποία συμφωνήσαμε αλλά το οποίο ακόμα χρειάζεται περισσότερο χρόνο επεξεργασίας σε περίπτωση που καταλήξουμε σε αυτή τη λύση» ανέφερε από την πλευρά του ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στις δηλώσεις του μετά τη λήξη της Συνόδου Κορυφής.
«Σε κάθε περίπτωση, το μήνυμα το οποίο εκπέμπεται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι ότι η Ουκρανία μπορεί να καλύψει για το άμεσο μέλλον τις χρηματοδοτικές της ανάγκες και ότι η Ευρώπη στέκεται έμπρακτα στο πλευρό της Ουκρανίας χρησιμοποιώντας, όπως είπα, το περιθώριο του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, χωρίς δηλαδή να υπάρχουν πρακτικά δημοσιονομικές συνέπειες για τα κράτη μέλη» πρόσθεσε ο πρωθυπουργός.
Ερωτηθείς, δε, για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και το αν βλέπει κίνδυνο οι πόροι για την άμυνα και την Ουκρανία να «θυσιάσουν» άλλους, ο πρωθυπουργός απάντησε: «Νομίζω ότι προτρέχουμε λίγο. Ουσιαστικά οι συζητήσεις για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο ξεκινούν μόλις τώρα. Αυτό το οποίο επί της αρχής έχει συμφωνηθεί είναι η βασική αρχιτεκτονική του, αλλά δεν έχει γίνει καμία συγκεκριμένη πρόταση ακόμη, πέραν της αρχικής τοποθέτησης της Επιτροπής σχετικά με τα ποσά και το πώς αυτά κατανέμονται στις διάφορες κατηγορίες του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού. Ένα είναι βέβαιο, κι αυτό διαφάνηκε και από τη σημερινή συζήτηση: ότι υπάρχει μια κρίσιμη μάζα χωρών, θα τις χαρακτήριζα φίλους της συνοχής και της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, που δεν πρόκειται ουσιαστικά να δεχτούν περικοπές στα δύο αυτά προγράμματα, τα οποία αποτελούν και τους βασικούς δύο πυλώνες πάνω στους οποίους χτίστηκε τις τελευταίες δεκαετίες όλο το πλαίσιο της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης. Όμως εκτιμώ ότι οι διαπραγματεύσεις αυτές θα είναι σύνθετες και δύσκολες, η κυπριακή προεδρία η οποία αναλαμβάνει σε δώδεκα μέρες από τώρα θα παρουσιάσει εικάζω τις πρώτες προτάσεις της για τις συγκεκριμένες κατανομές των πόρων και ελπίζουμε και ευχόμαστε ότι σε ένα χρόνο από τώρα θα μπορούμε να συμφωνήσουμε για το επόμενο δημοσιονομικό πολυετές πλαίσιο».
Φον ντερ Λάιεν: Η συμφωνία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ανταποκρίνεται στις «πιεστικές χρηματοδοτικές ανάγκες» τα «επόμενα δύο χρόνια»
Την ικανοποίησή της διότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατάφερε να εξασφαλίσει συμφωνία η οποία ανταποκρίνεται στις «πιεστικές χρηματοδοτικές ανάγκες της Ουκρανίας για τα επόμενα δύο χρόνια», εξέφρασε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Τα κράτη-μέλη συμφώνησαν να χρηματοδοτήσουν την Ουκρανία μέσω δανεισμού της ΕΕ στις κεφαλαιαγορές, χορηγώντας ποσό 90 δισεκατομμυρίων ευρώ τα επόμενα δύο χρόνια. Αυτό θα γίνει μέσω «ενισχυμένης συνεργασίας», που υποστηρίζεται από το περιθώριο του προϋπολογισμού της ΕΕ και βάσει ομόφωνης συμφωνίας για την τροποποίηση του τρέχοντος Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, εξήγησε η κ. φον ντερ Λάιεν.
Όπως και με το δάνειο επανορθώσεων, η Ουκρανία θα χρειαστεί να αποπληρώσει το δάνειο μόνο αν λάβει πολεμικές επανορθώσεις από τη Ρωσία. Μέχρι τότε, τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν ακινητοποιημένα και η ΕΕ συνεχίζει να επιφυλάσσεται του δικαιώματος να χρησιμοποιήσει τα ταμειακά διαθέσιμα από τα ρωσικά κεφάλαια για τη χρηματοδότηση του δανείου.
Η χρηματοδότηση της Ουκρανίας μετά το 2027 θα αποτελέσει μέρος της συνεχιζόμενης συζήτησης για το προσεχές Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (2028-2034).
Κόστα: «Η Ευρώπη στέκεται στο πλευρό της Ουκρανίας όσο χρειαστεί»
«Τον Οκτώβριο αποφασίσαμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα καλύψει τις επείγουσες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ουκρανίας για το 2026 και το 2027. Την περασμένη εβδομάδα αποφασίσαμε ότι η Ρωσία δεν θα ανακτήσει τα περιουσιακά της στοιχεία έως ότου τερματίσει την επιθετική της δράση. Σήμερα εγκρίναμε τη χορήγηση 90 δισ. ευρώ στην Ουκρανία για τα επόμενα δύο έτη», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ως επείγον μέτρο η ΕΕ θα χορηγήσει δάνειο προς την Ουκρανία, το οποίο θα εξασφαλίζεται από τον κοινοτικό προϋπολογισμό, προκειμένου να καλυφθούν άμεσα οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας. Όπως διευκρίνισε, «η Ουκρανία θα αποπληρώσει το δάνειο αυτό μόνο όταν η Ρωσία καταβάλει αποζημιώσεις».
Παράλληλα, η Ένωση διατηρεί το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την αποπληρωμή του δανείου, ενώ ανατέθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συνεχίσει τις εργασίες για τη δημιουργία δανείου αποζημίωσης που θα βασίζεται στα δεσμευμένα ρωσικά assets.
Στο ίδιο πλαίσιο, οι «27» συμφώνησαν και στην παράταση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Όπως υπογράμμισε ο Αντόνιο Κόστα, «στόχος μας δεν είναι να παρατείνουμε τον πόλεμο», τονίζοντας ότι οι σημερινές αποφάσεις αποσκοπούν στην επίτευξη «μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης για την Ουκρανία».
«Ο μόνος τρόπος για να φέρουμε τη Ρωσία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων είναι να ενισχύσουμε την Ουκρανία», σημείωσε, προσθέτοντας ότι οι αποφάσεις αυτές θα παράσχουν στο Κίεβο τα αναγκαία μέσα «για να υπερασπιστεί τον εαυτό του και να στηρίξει τον ουκρανικό λαό».
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έστειλε παράλληλα σαφές μήνυμα προς τη Μόσχα, λέγοντας: «Πρώτον, δεν έχετε επιτύχει τους στόχους σας στην Ουκρανία. Δεύτερον, η Ευρώπη στέκεται στο πλευρό της Ουκρανίας σήμερα, αύριο και για όσο διάστημα χρειαστεί. Τρίτον, η Ρωσία πρέπει να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με σοβαρότητα και να αποδεχθεί ότι δεν θα κερδίσει αυτόν τον πόλεμο».
Όπως κατέληξε, «ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός είναι η κατάπαυση του πυρός και η ειρήνη μέσω διαπραγματεύσεων», ξεκαθαρίζοντας ότι η πολιτική και οικονομική στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Ουκρανία δεν θα κλονιστεί, με στόχο την οικοδόμηση «μιας ελεύθερης και ευημερούσας Ουκρανίας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Μακρόν: Θα μπορούσε να ξαναγίνει «ωφέλιμος» ο διάλογος με τον πρόεδρο της Ρωσίας Πούτιν
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν εκτίμησε τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα, μετά τη συμφωνία που κλείστηκε στην ΕΕ για τη χορήγηση άτοκου δανείου 90 εκατομμυρίων ευρώ στην Ουκρανία, πως θα μπορούσε να «ξαναγίνει ωφέλιμο» για τους Ευρωπαίους να διεξαγάγουν διάλογο με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.
«Πρέπει τις επόμενες εβδομάδες να εξευρεθούν επίσης τρόποι και μέσα προκειμένου οι Ευρωπαίοι, με καλή οργάνωση, να ξαναρχίσουν πλήρη διάλογο με τη Ρωσία, με πλήρη διαφάνεια», έκρινε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις Βρυξέλλες.
Protothema.gr