Δεν έκρυψε την ανησυχία του για την κατοχή από την Τουρκία του ρωσικού πυραυλικού συστήματος ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, στη συνάντηση που είχε χθες με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής των G20.
Όσο για τα F-16, το Reuters μετέδωσε δηλώσεις Αμερικανού αξιωματούχου μετά το τέλος της συνάντησης, σύμφωνα με τις οποίες ο Τζο Μπάιντεν κατέστησε σαφές στον Τούρκο πρόεδρο πως το αίτημα θα πρέπει να περάσει από μία συγκεκριμένη διαδικασία στις ΗΠΑ και εξέφρασε την επιθυμία του να διατηρήσει εποικοδομητικές σχέσεις, να διευρύνει τους τομείς συνεργασίας και να διαχειριστεί αποτελεσματικά τις διαφωνίες των δύο χωρών.
«Ο πρόεδρος Μπάιντεν επιβεβαίωσε την αμυντική μας συνεργασία και τη σημασία της Τουρκίας ως σύμμαχου του ΝΑΤΟ, αλλά σημείωσε τις ανησυχίες των ΗΠΑ για την κατοχή του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400 από την Τουρκία.
Τόνισε επίσης τη σημασία των ισχυρών δημοκρατικών θεσμών, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κανόνα της σημασίας του νόμου για την ειρήνη και την ευημερία», ανέφερε ανακοίνωση από τον Λευκό Οίκο, με σαφείς υπαινιγμούς στο πρόσφατο επεισόδιο με τις απειλές Ερντογάν για την απέλαση 10 πρέσβεων (μεταξύ αυτών και του Αμερικανού).
Η αγορά του συστήματος S-400 από την Τουρκία είναι ένα κομβικό σημείο στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών εδώ και χρόνια. Η πρώτη αποστολή του ρωσικού πυραυλικού συστήματος προσγειώθηκε στην Άγκυρα τον Ιούλιο του 2019. Τρεις μήνες νωρίτερα, τον Απρίλιο του 2019, το αμερικανικό Πεντάγωνο είχε «παγώσει» την παράδοση στην Άγκυρα των πυραύλων F-35, μετά την ανακοίνωση της απόφασής της να αγοράσει το ρωσικής κατασκευής σύστημα.
Τον Οκτώβριο του 2020, το Πεντάγωνο καταδίκασε τη δοκιμή του συστήματος S-400 από την Τουρκία, με τους Αμερικανούς αξιωματούχους να εκτιμούν ότι οι ρωσικοί πύραυλοι θα μπορούσαν να αποτελέσουν απειλή για τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς, η κυβέρνηση Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία για την εν λόγω αγορά.
Κατά τη συνάντηση, ο Μπάιντεν χαιρέτισε τις σχεδόν δύο δεκαετίες συνεισφοράς της Τουρκίας στην αποστολή του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν. Οι δύο ηγέτες συζήτησαν ακόμη την πολιτική διαδικασία στη Συρία, την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας σε Αφγανούς που έχουν ανάγκη, τις εκλογές στη Λιβύη και τις διπλωματικές προσπάθειες στον Νότιο Καύκασο.
Σύμφωνα με τουρκικές πηγές που αναφέρονται στη συνάντηση των δύο ηγετών, η οποία διήρκεσε 65 λεπτά, ο Tούρκος πρόεδρος και ο Aμερικανός ομόλογός του συζήτησαν για τις διμερείς σχέσεις τους. Οι ίδιες πηγές σημείωναν ότι Ερντογάν και Μπάιντεν συμφώνησαν να αυξηθούν οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ τους, ενώ συζήτησαν και για το πεδίο της συμμαχίας του ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με την τουρκική προεδρία, εκφράστηκε ικανοποίηση για τα αμοιβαία βήματα που πραγματοποιήθηκαν για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Μάλιστα, ανώτερος Τούρκος αξιωματούχος ανέφερε ότι η συνάντηση των δύο ηγετών διεξήχθη σε «πολύ θετικό κλίμα» και κατά τα τουρκικά κρατικά μέσα ενημέρωσης οι δυο τους συμφώνησαν στη δημιουργία ενός μηχανισμού για τη βελτίωση των διμερών τους σχέσεων.
Κατά την είσοδο των δύο ηγετών στην συνάντηση, την ώρα που είχαν πάρει θέση για να βγάλουν τις καθιερωμένες φωτογραφίες, ο Τζο Μπάιντεν ρωτήθηκε από Αμερικάνο δημοσιογράφο: «Σκοπεύετε να δώσετε F-16 στην Τουρκία;»
«Σχεδιάζουμε να έχουμε μια καλή συζήτηση», απάντησε ο Αμερικανός πρόεδρος, μετέδωσε το Reuters.
Κατά το πρακτορείο, προχθές το βράδυ αξιωματούχος τόνισε πως ο Αμερικανός πρόεδρος θα προειδοποιούσε τον Τούρκο ομόλογό του να μην προβεί «σε οποιεσδήποτε αιφνιδιαστικές ενέργειες» οι οποίες «δεν θα ωφελήσουν τις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας και ότι οι κρίσεις αυτού του είδους θα πρέπει να αποφεύγονται», μια ξεκάθαρη αναφορά στο γεγονός της πρόσφατης απειλής απέλαση 10 πρέσβεων, μεταξύ αυτών και του Αμερικανού, που ζητούσαν την απελευθέρωση του φυλακισμένου ακτιβιστή Οσμάν Καβάλα.