Η πρώτη μετά το 2022 διπλωματική συνάντηση ανάμεσα σε Ρωσία και Ουκρανία, παρά τα «40 κύματα» από τα οποία πέρασε, φαίνεται πως τελικά, μετά τις παραινέσεις του Ταγίπ Ερντογάν, αλλά και τις κινήσεις των ΗΠΑ στο παρασκήνιο, θα εκκινήσει στην Κωνσταντινούπολη.
Η διάρκειά της λογικά δεν θα είναι μεγαλύτερη εκείνης του 2022, καθώς, με την σύνθεση της ρωσικής και τελικώς και της ουκρανικής αποστολής, αυτό που μένει να συμφωνηθεί -ή όχι- είναι το εάν η Μόσχα θα αποδεχθεί την αμερικανική πρόταση που εδώ και καιρό έχει κατατεθεί προς τον Πούτιν για μία κατάπαυση του πυρός, διάρκειας 30 ημερών, χωρίς όρους στα μέτωπα.
Με βάση τα όσα έχουν γίνει στην πρώτη συνάντηση της Κωνσταντινούπολης την άνοιξη του 2022, κανένας δεν μπορεί να είναι αισιόδοξος πως θα υπάρχει αποτέλεσμα από αυτή την διπλωματική προσπάθεια. Εάν θεωρήσουμε πως η Μόσχα θεωρεί μάλιστα συνέχεια της πρώτης διάσκεψης την σημερινή και γι’ αυτόν τον λόγο έχει επιλέξει την ίδια σύνθεση, τότε το αδιέξοδο είναι μάλλον το πιθανότερο σενάριο.
Την πρώτη φορά η Ρωσία ζήτησε από την Ουκρανία την απομάκρυνση Ζελένσκι από το Κίεβο και την άνευ όρων παράδοση στα πεδία των μαχών. Οι Ουκρανοί απάντησαν αρνητικά και άμεσα κατάφεραν από τη μία να αποκρούσουν τις ρωσικές δυνάμεις από τα προάστια του Κιέβου και σε δεύτερο χρόνο να ξεκινήσουν να πιέζουν τα στρατεύματα του Πούτιν σημαντικά και στα νότια της χώρας. Η κατάσταση πέρασε σε απόλυτη σιγή ασυρμάτου ανάμεσα σε Κίεβο και Μόσχα, όταν οι ουκρανικές δυνάμεις μπήκαν στην Μπούτσα και το Ιρπίν και αντίκρισαν τις ακρότητες και τα εγκλήματα που οι ρωσικές δυνάμεις είχαν διαπράξει στην περιοχή κατά αμάχων.
Εάν και από τη νέα διμερή επαφή -όταν και αν ξεκινήσει- προκύψει το ίδιο αδιέξοδο, θα είναι η τρίτη συνεχής αμερικανική προσπάθεια «γεφύρωσης» του τεράστιου χάσματος ανάμεσα σε Ουκρανία και Ρωσία, που θα πηγαίνει χαμένη. Αν μάλιστα οι όροι της Ρωσίας είναι στο ίδιο επίπεδο απαιτήσεων, τότε είναι δεδομένο και ξεκάθαρο πως και τις τρεις φορές η ρωσική πλευρά έχει επιλέξει το ναυάγιο από την προσέγγιση.
Η Ρωσία, μετά την ανάληψη καθηκόντων από τον Τραμπ, βρέθηκε ξανά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με πολύ διαφορετικούς όρους από αυτούς που ο Τζο Μπάιντεν είχε επιλέξει. Η πίεση προς τον Πούτιν και την Μόσχα μειώθηκε σημαντικά και στον αντίποδα, αυτή που ασκήθηκε προς τον Ζελένσκι και το Κίεβο αυξήθηκε ασύμμετρα. Με τους νέους όρους και την Ρωσία δεδομένα να διαθέτει σημαντικό διπλωματικό κεφάλαιο, άλλαξαν και οι ισορροπίες υπέρ της. Οι ελιγμοί και τα έμμεσα αλλά σαφή ρωσικά «νιετ» στις αμερικανικές προσπάθειες για ειρήνη σύντομα θα φέρουν αντίδραση άλλου τύπου από την Ουάσιγκτον -μία αντίδραση την οποία αναμένει τόσο το Κίεβο όσο και η Ευρώπη εδώ και καιρό…
Ο Ντόναλντ Τραμπ από τα Εμιράτα και την τριήμερη επίσκεψή του στην Αραβική χερσόνησο διεμήνυσε αναφορικά με το «κρυφτό» και τα «mind games» των Ρώσων πως, εάν ο ίδιος έδινε το «παρών», θα το έκανε και ο Ρώσος ομόλογός του και πως τίποτα δεν μπορεί να προχωρήσει, χωρίς να το «τρέξει» ο ίδιος. Εάν καταφέρουμε να αποκόψουμε από τις συγκεκριμένες δηλώσεις το μεγάλο «εγώ» του Αμερικανού προέδρου, τότε ο ίδιος ο Τραμπ βάζει στον εαυτό του χρονοδιάγραμμα και μάλιστα πιεστικό αναφορικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ο ίδιος με τις συγκεκριμένες δηλώσεις σύντομα θα βρεθεί μπροστά σε νέες δύσκολες αποφάσεις και συγκεκριμένα θα πρέπει να αποφασίσει εάν τελικά θα υλοποιήσει την μοναδική απειλή που έχει εκτοξεύσει προς την Ρωσία: τις αυστηρές κυρώσεις στους ενεργειακούς πόρους της Μόσχας. Με τον τρόπο που ο ίδιος έχει επιλέξει να κινηθεί από τις 20 Ιανουαρίου και μετά, το σενάριο αυτό φαντάζει δύσκολο, αλλά εάν ο Τραμπ αντιληφθεί πως τα «φώτα» και η παγκόσμια προσοχή στρέφεται σε διαφορετικό πρόσωπο και πόλο από τον ίδιο, δεν είναι τελικά απίθανο να τον δούμε να κινητοποιείται.
Στα τρέχοντα πάντως η κατάσταση αναφορικά με το τέλος του πολέμου και τα βήματα που απαιτούνται κινούνται σε ρυθμούς που ούτε οι ΗΠΑ ούτε η Ευρώπη, αλλά ούτε και η Ουκρανία μπορούν να επιβάλλουν. Η ταχύτητα και ο τρόπος διαπραγμάτευσης δεν αλλάζει ούτε με την μεσολάβηση των «ενδιάμεσων», όπως η Τουρκία και ίσως δεν θα άλλαζε κάτι, ακόμη κι αν το Πεκίνο, εκτός από διαρροές πως βλέπει θετικά μία κατάπαυση του πυρός, περνούσε και σε πιο άμεσες κινήσεις.
Η Μόσχα έχει χαράξει έναν πολύ συγκεκριμένο χάρτη, με τον οποίο στοχεύει να πορευθεί για όσο διάστημα το κόστος είναι μικρότερο από το διακύβευμα και τα όποια πιθανά κέρδη.