Είναι μια σύνθετη, χρόνια νευρολογική διαταραχή που προκαλεί εξουθενωτικούς πονοκεφάλους και, πολλές φορές, καθημερινή δυσλειτουργία στους πάσχοντες.
Περίπου 1.000.000 Έλληνες ενήλικες ζουν με την ημικρανία, που παραμένει, ακόμα, υποδιαγνωσμένη, υποθεραπευμένη και υποχρηματοδοτούμενη, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα.
Τα παραπάνω αναφέρει ο Σύλλογος Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδος, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ημικρανίας.
Καλεί την Πολιτεία να θέσει την ημικρανία σε προτεραιότητα, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες και προωθώντας άμεσα μεταρρυθμίσεις για την έγκαιρη διάγνωση, τη στήριξη των ασθενών και την πρόσβασή τους σε καινοτόμες θεραπείες, που μπορούν να μειώσουν σημαντικά το δυσβάσταχτο φορτίο της νόσου, σε όλα τα πεδία.
«Η ημικρανία δεν περιορίζεται στο μισό κεφάλι, στο μάτι ή στον κρόταφο, όπως πολλές φορές λανθασμένα πιστεύουν οι ασθενείς και καμία φορά και οι γιατροί. Μπορεί να εκδηλωθεί οπουδήποτε στο κεφάλι, στον αυχένα, και στο πρόσωπο, με παράλληλη ενόχληση στο φως, στους ήχους ή στις οσμές, και πολλές φορές με τάση για εμετό ή και εμετό», επισημαίνει ο νευρολόγος δρ. Δερμιτζάκης, και προσθέτει ότι «οι έντονες κρίσεις και ο βασανιστικός παλμικός πόνος που δημιουργεί η ημικρανία, οδηγούν σε σημαντική διαταραχή στην καθημερινή λειτουργικότητα των πασχόντων».
Ο νευρολόγος κ. Μιχαήλ Βικελής, επιστημονικός σύμβουλος του Συλλόγου Ασθενών με Ημικρανία, είχε μιλήσει στην «Π» δίνοντας ενδιαφέροντα στοιχεία για το πρόβλημα που ταλαιπωρεί πάρα πολύ κόσμο.
Τι είναι και πώς εκδηλώνεται
Η ημικρανία είναι μια χρόνια πάθηση του νευρικού συστήματος, η οποία εκδηλώνεται με κρίσεις έντονου πονοκεφάλου, ο οποίος συνήθως συνοδεύεται από συμπτώματα όπως δυσανεξία σε φως, ήχους, οσμές αλλά και τάση για εμετό ή και εμετό.
Παρά το ότι η λέξη «ημικρανία» υποδεικνύει ότι η εντόπιση του πόνου αφορά στο μισό κρανίο, σημαντικό ποσοστό ανθρώπων με την πάθηση μπορεί να έχουν πόνο και στις δύο πλευρές του κρανίου, αλλά και σε περιοχές του αυχένα ή και του προσώπου. Ο συνδυασμός του έντονου πονοκεφάλου και των συνόδων συμπτωμάτων καθιστά την λειτουργικότητα ενός ανθρώπου με ημικρανική κρίση ιδιαίτερα δύσκολη.
Οι περισσότεροι άνθρωποι την ώρα μιας έντονης κρίσης ημικρανίας μπορεί να πρέπει να μειώσουν ή και να αναστείλουν πλήρως τις δραστηριότητές τους. Έτσι, σε πολλές περιπτώσεις η ημικρανία οδηγεί σε απουσίες από την επαγγελματική, κοινωνική, αλλά ακόμα και οικογενειακή ζωή και έτσι μπορεί να ιδωθεί και ως μία αιτία σημαντικής υποβάθμισης της ποιότητας ζωής.
Ωστόσο, ακόμα και σήμερα, η ημικρανία δεν αναγνωρίζεται από την κοινωνία μας ως μία πάθηση που μπορεί να προκαλέσει αναπηρία και άνθρωποι με ημικρανία συχνά δεν βρίσκουν κατανόηση όχι μόνο από τον επαγγελματικό, αλλά ακόμα και τον στενό κοινωνικό και οικογενειακό τους περίγυρο.
Τι την προκαλεί
Η ημικρανία είναι μια γενετικά καθοριζόμενη πάθηση, δηλαδή η προδιάθεση για αυτήν είναι «γραμμένη» στα γονίδιά μας. Ωστόσο, διάφοροι παράγοντες μπορεί να την επιβαρύνουν. Έτσι, συχνοί πυροδοτικοί παράγοντες ημικρανίας σε ορισμένους, αλλά σαφώς όχι σε όλους τους ανθρώπους με ημικρανία, είναι οι διακυμάνσεις των ορμονών κατά τον γυναικείο μηνιαίο κύκλο, το άγχος και το στρες, η αφυδάτωση, η έλλειψη ύπνου, η παράλειψη γευμάτων, η υγρασία, το αλκοόλ, οι αλλαγές του καιρού και πολλά ακόμη, ανά περίπτωση.
Είναι σημαντικό να διευκρινιστεί πως οι εκλυτικοί παράγοντες μπορεί να ισχύουν ανά περίπτωση και ασφαλώς όχι σε όλους τους ανθρώπους με ημικρανία, ενώ η δράση τους αφορά μόνο ανθρώπους με την συγκεκριμένη γενετική προδιάθεση.
Πόσο ανακουφίζεται ο ασθενής που ακολουθεί θεραπεία
Η αντιμετώπιση της ημικρανίας ξεκινά με την υιοθέτηση ενός τακτικού και υγιεινού τρόπου ζωής, με επαρκές ωράριο ύπνου, τακτικά γεύματα, σωστή ενυδάτωση και άσκηση. Οι εκλυτικοί παράγοντες, όταν υπάρχουν, πρέπει να αποφεύγονται. Οι ημικρανικές κρίσεις πρέπει να αντιμετωπίζονται κατά κύριο λόγο με αποτελεσματικά, ειδικά αντι-ημικρανικά παυσίπονα.
Όταν οι κρίσεις είναι συχνές, μπορεί να γίνει προληπτική ανακουφιστική αγωγή με σκοπό τη μείωση της συχνότητας, έντασης και διάρκειας των κρίσεων, αλλά και της χρήσης αναλγητικών. Η προληπτική αγωγή μπορεί να γίνει με συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν μαγνήσιο και άλλες φυσικές ουσίες, φαρμακευτική αγωγή, Botox αλλά και με τα νέας γενιάς φάρμακα, τα ειδικά μονοκλωνικά αντισώματα. Η προληπτική αγωγή διαρκεί τουλάχιστον 6-12 μήνες, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι και μακροπρόθεσμη.
Με τη σωστή θεραπεία των κρίσεων, η πλήρης ύφεση της ημικρανίας και η πλήρης επάνοδος στη λειτουργικότητα είναι συνήθως εφικτή, ενώ με την προληπτική θεραπεία η συχνότητα της ημικρανίας μπορεί να μειωθεί από 50 ως και -σε ορισμένες περιπτώσεις- πάνω από 90%.
Μπορεί να εξαλειφθεί οριστικά;
Η ημικρανία, ως γενετικά καθοριζόμενη πάθηση, δεν εξαλείφεται οριστικά. Ωστόσο, η ανακούφιση από τα συμπτώματά της και η βελτίωση της ποιότητας ζωής είναι απολύτως εφικτή στις περισσότερες περιπτώσεις και μπορεί να επιτευχθεί μέσα από τη σωστή συνεργασία του ασθενούς με τον νευρολόγο του ή με τον γιατρό ενός ειδικού ιατρείου κεφαλαλγίας.