Τι είναι η αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα (AIT);
Η AITείναι μια χρόνια φλεγμονώδης πάθηση του θυρεοειδούς αδένα, κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα του ατόμου επιτίθεται λανθασμένα στον θυρεοειδή αδένα του.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει ανάλογα με τη μορφή της νόσου σε:
- υπολειτουργία του θυρεοειδούς (πιοσυχνά)–Υποθυρεοειδισμό,ή
- υπερλειτουργία του θυρεοειδούς-Υπερθυρεοειδισμό,
Συνήθως ανιχνεύονται στο αίμα ειδικά αυτοαντισώματα, όπως:
- anti-TPO
- anti-Tg
- TSH-Rαντισώματα
Ποια είδη αυτοάνοσης θυρεοειδίτιδας υπάρχουν;
ΘυρεοειδίτιδαHashimoto
- Η πιο συχνή μορφή(90–95%τωνπεριπτώσεων)
- Μπορεί να εκδηλωθεί με ή χωρίς διόγκωση του θυρεοειδούς
- Προκαλεί συνήθως υποθυρεοειδισμό
- Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να ξεκινήσει με παροδικό υπερθυρεοειδισμό
- Συχνάανιχνεύονται:anti-TPO,anti-Tg
ΝόσοςGraves(ήBasedow)
- Αφορά5–10%τωνπεριπτώσεωνAIT
- Προκαλεί υπερθυρεοειδισμό
- Συχνά συνοδεύεται από οφθαλμοπάθεια(διογκωμένα,ερεθισμέναμάτια)
- ΕντοπίζονταιTSH-Rαντισώματα Σιωπηλή (silent) θυρεοειδίτιδα
- Σπάνια μορφή (κάτω από5%τωνπεριπτώσεων)
- Συχνότερη μετά τον τοκετό
- Ξεκινά με υπερθυρεοειδισμό ,που ακολουθείται από παροδικό υποθυρεοειδισμό
- Συχνάθετικά:anti-TPO
Θυρεοειδίτιδα Riedel
- Εξαιρετικά σπάνια μορφή ινώδους θυρεοεοειδίτιδας συσχετιζόμενημετηνόσοIgG4
- Προκαλεί εκτεταμένη ίνωση του θυρεοειδούς και των γύρω ιστών
- Μπορεί να μιμηθεί κακοήθεια στην απεικόνιση
Πόσο συχνή είνα ιη Hashimoto;
- Εμφανίζεται περίπου στο 8% του γενικού πληθυσμού
- Είναι 8–9φορέςσυχνότερη στιςγυναίκες
- Συνδέεται με κληρονομικότητα
- Η συχνότητά της αυξάνεται με την ηλικία
Ποια είναι τα συνήθη συμπτώματα διαταραχής της θυρεοειδικής λειτουργίας;
Υπερθυρεοειδισμός:
- Ταχυκαρδία
- Άγχος
- Αϋπνία
- Τρέμουλο(κυρίως στα χέρια)
- Απώλεια βάρους
- Διάρροιες
Υποθυρεοειδισμός:
- Κόπωση
- Καταθλιπτική διάθεση
- Ξηροδερμία
- Τριχόπτωση
- Δυσκοιλιότητα
- Αύξηση βάρους
- Διαταραχές εμμήνου ρύσεως
Υπάρχει σχέση με ψυχικές διαταραχές;
Ναι, μεγάλη μετα-ανάλυση(JAMAPsychiatry,2018)έδειξεότιάτομαμεAITέχουν:
- 3,3φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για κατάθλιψη
- 2,3φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για αγχώδεις διαταραχές
Πώς γίνεται η διάγνωση;
- Ανίχνευση αυτοαντισωμάτων στο αίμα:
- anti-TPO:θετικόστο~90%τωνπεριπτώσεων
- anti-Tg:λιγότεροσυχνό
- TSH-Rαντισώματα:ειδικόγιατηνόσοGraves
- Έλεγχος θυρεοειδικών ορμονών:TSH,FT3,FT4
(μπορεί να είναι φυσιολογικές στα αρχικά στάδια)
Υπάρχουν άλλες εξετάσεις που βοηθούν;
- Υπέρηχος θυρεοειδούς: αναδεικνύει τη μορφολογία του αδένα
- Σπινθηρογράφημα: σε ορισμένες και λίγες περιπτώσεις για τη διάκριση του υπερθυρεοειδισμού
Ποια είναι η θεραπεία;
- Σε υποθυρεοειδισμό:
➤Υποκατάσταση με θυροξίνη(T4)
- Σε υπερθυρεοειδισμό(π.χ.Graves):
➤Χορήγηση θυρεοστατικών φαρμάκων (π.χ. μεθιμαζόλη)
Χρειάζεται θεραπεία αν έχω μόνο θετικά αντισώματα χωρίς συμπτώματα ή διαταραχή των ορμονών;
Όχι.
Σε αυτή την περίπτωση συστήνεται μόνο παρακολούθηση, όχι φαρμακευτική αγωγή.
Με ποιες άλλες παθήσεις σχετίζεταιη AIT;
Η αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα συχνά συνυπάρχει με άλλες αυτοάνοσες παθήσεις, όπως:
- Διαβήτηςτύπου1
- Νόσος Addison
- Κοιλιοκάκη
- Λεύκη
- Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος(SLE)
- Ινομυαλγία
Συμπέρασμα
Η Hashimoto και οι υπόλοιπες αυτοάνοσες θυρεοειδίτιδες
- είναι συχνές και αντιμετωπίσιμες.
- Μπορούν να επηρεάσουν τη σωματική κα ψυχική υγεία
- Η έγκαιρη διάγνωση και η συστηματική παρακολούθηση είναι καθοριστικές
- Η απλή παρουσία αντισωμάτων δεν σημαίνει πάντα ασθένεια ούτε απαραίτητα ανάγκη για θεραπεία
**Νικόλαος Ι. Κατεχάκης
Ιατρός Ενδοκρινολόγος – Διαβητολόγος
Ειδικευθείς στη Γερμανία και στο Γ.Ν.Α. ” Ο Ευαγγελισμός”
Πλ. Ελευθερίας 45
71201 Ηράκλειο Κρήτης
2ος όροφος
Τηλ. Κέντρου: 2810 302 700
Τηλ. Ιατρείου: 2810 285 232
www.endokatechakis.gr.