Κάποτε το κάπνισμα θεωρούνταν μια ανάλαφρη συνήθεια, η οποία δεν έβλαπτε την υγεία. Όμως, έρευνες έδειξαν πως το κάπνισμα συνδέεται άμεσα με καρκίνο και χιλιάδες άλλα προβλήματα υγείας. Κάτι που τώρα είναι ευρέως γνωστό, τότε ίσως είχε ξαφνιάσει τους φανατικούς καπνιστές.
Ωστόσο, τα στοιχεία αυτά δεν πτοούν όσους θέλουν να καπνίσουν. Κάθε λεπτό, 10 εκατομμύρια καπνιστές ανάβουν τσιγάρο και 15 άνθρωποι πεθαίνουν λόγω του καπνίσματος. Παρακάτω, ακολουθούν πέντε στοιχεία με αφορμή την αυριανή Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος.
Πόσοι καπνιστές υπάρχουν σήμερα;
Από τους 8 δισ. ανθρώπους στη Γη, εκτιμάται ότι περίπου το 1 δισ. είναι καπνιστές, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και το The Tobacco Atlas.
Κάθε χρόνο, καταναλώνονται περισσότερα από 5.000 δισ. τσιγάρα, όπως αναφέρει το The Tobacco Atlas, ένα κέντρο πληροφόρησης για το κάπνισμα της αμερικανικής μη κυβερνητικής οργάνωσης Vital Strategies και του πανεπιστημίου του Ιλινόις στο Σικάγο.
Ο αριθμός των καπνιστών μειώνεται εδώ και αρκετά χρόνια, χάρη στα αντικαπνιστικά μέτρα που υιοθετούν οι χώρες, όπως η αύξηση των φόρων. Επίσης, σε αυτό έχει συμβάλλει και η πρόσφατη εμφάνιση του ηλεκτρονικού τσιγάρου.
Το 2000, το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού άνω των 15 ετών ήταν καπνιστές, έναντι του 20% που είναι τώρα.
Σε ποιά χώρα καπνίζουν περισσότερο;
Ο μεγαλύτερος αριθμός καπνιστών βρίσκεται στην Κίνα: η χώρα του 1,4 δισ. κατοίκων μετρά σχεδόν 300 εκατ. καπνιστές, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΠΟΫ για το 2020.
Στην Ινδονησία, επίσης, υπάρχει μεγάλος αριθμός καπνιστών μεταξύ των ανδρών: το 62,7% όσων είναι άνω των 15 ετών καπνίζει.
Πλέον, το κάπνισμα αφορά, κυρίως, τις πιο φτωχές χώρες: το 80% των καπνιστών ζει σε χώρες με χαμηλό ή μεσαίο εισόδημα.
Στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή παρατηρείται μικρή μείωση των καπνιστών, αν και κάποιες χώρες, όπως η Αίγυπτος και το Ιράκ, ακολουθούν αντίθετη πορεία.
Πόσοι νεκροί οφείλονται στο κάπνισμα;
Το κάπνισμα αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτων που μπορούν να προληφθούν: σε όλο τον κόσμο ένας άνθρωπος πεθαίνει κάθε τέσσερα δευτερόλεπτα, λόγω του καπνίσματος.
Το ενεργητικό ή παθητικό κάπνισμα σκότωσε σχεδόν 9 εκατ. ανθρώπους το 2019, σύμφωνα με την έρευνα «Global Burden of Disease» που δημοσιεύθηκε το 2021 στο επιστημονικό περιοδικό The Lancet.
Καρκίνοι, κυρίως των πνευμόνων, αναπνευστικά και καρδιαγγειακά προβλήματα είναι οι βασικές ασθένειες που συνδέονται με το κάπνισμα.
Τον 20ο αιώνα, εξαιτίας του καπνίσματος, έχασαν τη ζωή τους 100 εκατ. άνθρωποι, βάσει έρευνας που δημοσιεύθηκε το 2009 στο περιοδικό Nature, αριθμός μεγαλύτερος από τους 60 με 80 εκατ. νεκρούς του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου και τους 18 εκατ. νεκρούς του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου.
Το πρώτο μισό του 21ου αιώνα, ενδέχεται να πεθάνουν από το κάπνισμα 450 εκατ. άνθρωποι. Παράλληλα, κοστίζει πολύ στην κοινωνία: απορροφά το 6% των παγκόσμιων δαπανών για την υγεία, σύμφωνα με έρευνα που συντόνισε ο ΠΟΫ και δημοσιεύθηκε το 2018 στο περιοδικό Tobacco Control.