«Τι εξετάσεις πρέπει να κάνουν τα παιδιά που αθλούνται, για να μην αντιμετωπίσουν προβλήματα στην υγεία τους ή επικίνδυνες καταστάσεις, ακόμη και θανατηφόρες, κάνοντας το άθλημα που αγαπούν; Αρκεί, μια καρδιολογική εξέταση;».
Ο καθηγητής Παιδιατρικής-Παιδοκαρδιολογίας, Γιάννης Γερμανάκης, μιλά στην «Π» για ένα σημαντικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα, που οργανώνει η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης, από τις 15 έως τις 23 Νοεμβρίου.
Έχει τον τίτλο «Παιδί και Ασφαλής Άθληση» και ο ίδιος είναι συντονιστής και επιστημονικά υπεύθυνος του προγράμματος, που, όπως επισημαίνει, «αποτελεί και το μοναδικό στοχευμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης στον ανιχνευτικό έλεγχο παιδιών που αθλούνται στη χώρα μας».
Η αρχική διοργάνωση, το 2023, πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού, της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας και της Ελληνικής Εταιρείας Παιδιατρικής Καρδιολογίας.
Το πρόγραμμα προσφέρθηκε ως διεθνές πρόγραμμα σπουδών στα αγγλικά τις προηγούμενες 2 διοργανώσεις, φέτος είναι η πρώτη προσφορά του στα ελληνικά.
Γιατί γίνεται ο ιατρικός έλεγχος και γιατί πρέπει να είναι ολιστικός
Όπως εξηγεί ο καθηγητής Παιδοκαρδιολογίας:
«Ο ιατρικός έλεγχος, πριν τη συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες, αποβλέπει στην ανίχνευση πιθανών προβλημάτων υγείας, που σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο βλαβών υγείας ή και αιφνίδιου θανάτου κατά τη διάρκεια της άθλησης, με στόχο την έγκαιρη παραπομπή και ακόλουθη διάγνωση.
Ο ανιχνευτικός έλεγχος διεθνώς βασίζεται στη σωστή λήψη ιατρικού ιστορικού και στη λεπτομερή κλινική εξέταση από τον θεράποντα ιατρό, ενώ στην περίπτωση ανταγωνιστικής άθλησης (πρωταθλητισμού) περιλαμβάνεται και καρδιολογικός έλεγχος με ηλεκτροκαρδιογράφημα.
Σε αντίθεση με τον προ-αγωνιστικό έλεγχο που αφορά ενήλικες, με καλά τεκμηριωμένες κατευθυντήριες οδηγίες που αποβλέπουν κυρίως στην ανίχνευση καρδιαγγειακών παθήσεων, ο προ-αγωνιστικός έλεγχος στα παιδιά αφενός δεν είναι επαρκώς καθορισμένος, αφετέρου εμφανίζει σημαντικές ιδιαιτερότητες: τόσο οι παθήσεις (και οι καρδιαγγειακές), όσο και οι εκδηλώσεις τους στην παιδική ηλικία διαφέρουν σημαντικά από τις παθήσεις των ενηλίκων».
Δεν αρκεί η παιδοκαρδιολογική εξέταση
«Εκτός από την ανάγκη βασικής παιδοκαρδιολογικής εξέτασης, με έμφαση στην παιδιατρική καρδιακή ακρόαση και τη γνώση βασικών αρχών του παιδικού ηλεκτροκαρδιογραφήματος, όπως εξηγεί ο καθηγητής, η αξιολόγηση της υγείας του παιδιού πρέπει να είναι ολιστική.
Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να περιλαμβάνει τη λεπτομερή αξιολόγηση όλων των συστημάτων, νευρολογική, πνευμονολογική, ορθοπεδική, ενδοκρινολογική, οφθαλμολογική κτλ».
Σύμφωνα με τις επισημάνσεις του: «Η ασφαλής άθληση στην παιδική ηλικία προϋποθέτει όχι μόνο τη σωστή βασική παιδοκαρδιολογική και συνολική αξιολόγηση της υγείας από τον παιδίατρο, αλλά και την διασφάλιση της συμμετοχής των παιδιών σε ποικιλία προγραμμάτων άθλησης, κατάλληλα προσαρμοσμένων για την σωματική και ψυχολογική τους ωρίμανση και στα τυχόν προβλήματα υγείας, και με ιδιαίτερη έμφαση στην επιβράβευση της συμμετοχής, συνεργασίας και ευγενούς άμιλλας».
Με βάση την αναγκαιότητα αυτή, όπως λέει ο κ. Γερμανάκης, η Ιατρική Σχολή, με την έγκριση του Πανεπιστημίου Κρήτης, διοργανώνει εκ νέου το Χειμερινό Πρόγραμμα Σπουδών «Παιδί και Ασφαλής Άθληση: Βασικός Καρδιολογικός και Γενικός Έλεγχος Υγείας» ως πρόγραμμα τηλε-εκπαίδευσης, από τις 15 έως τις 23 Νοεμβρίου 2025.
Σκοπός του είναι η παρουσίαση της συνολικής εκτίμησης της υγείας (καρδιαγγειακού αλλά και λοιπών συστημάτων) των παιδιών, που αθλούνται για την ασφαλή τους συμμετοχή στην άθληση.
Έμφαση στην αναγνώριση των συμπτωμάτων
Έμφαση δίνεται στην αναγνώριση συμπτωμάτων και κλινικών σημείων, που θέτουν ένδειξη παραπομπής σε ειδικό, καθώς και στην πιστοποίηση κλινικών δεξιοτήτων παιδιατρικής καρδιακής ακρόασης και βασικών αρχών παιδικού ηλεκτροκαρδιογραφήματος.
Σε ποιους απευθύνεται
Απευθύνεται σε φοιτητές-τριες Ιατρικής, Νοσηλευτικής, Σχολών Επιστημών Υγείας, Φυσικής Αγωγής -Αθλητισμού, καθώς και σε αποφοίτους-επαγγελματίες υγείας και Σχολών Επιστήμης Φυσικής Αγωγής-Αθλητισμού, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην ασφαλή άθληση των παιδιών.
Το αναλυτικό πρόγραμμα είναι διαθέσιμο στον σύνδεσμο: https://welcome.uoc.gr/2025/07/25/child-and-sport/
«Ευελπιστούμε στη διαχρονική προσφορά του εκπαιδευτικού προγράμματος με την ελπίδα συμβολής στην ασφαλή συμμετοχή όλων των παιδιών, σε αθλητικές δραστηριότητες προσαρμοσμένες στην ηλικία, τις δυνατότητες, προβλήματα υγείας και ενδιαφέροντα των παιδιών που αθλούνται», κατέληξε ο καθηγητής Γιάννης Γερμανάκης.