Τι είναι η αρτηριακή υπέρταση;
Η αρτηριακή υπέρταση είναι όταν η πίεση του αίματος στις αρτηρίες παραμένει σταθερά αυξημένη .Με τον καιρό, αυτό αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για εγκεφαλικό ,έμφραγμα και νεφρική ανεπάρκεια.
Από ποια τιμή και πάνω θεωρείται αυξημένη;
- Φυσιολογική πίεση:κάτωαπό120/80mmHg
- Αυξημένη(όχι ακόμα υπέρταση):120–139/70–89mmHg
- Υπέρταση:≥140/90mmHg
Άτομα με αυξημένες τιμές(χωρίς υπέρταση ακόμα) ίσως χρειαστούν πρώιμη παρέμβαση αν έχουν άλλους παράγοντες κινδύνου.
Ποιος είναι ο ιδανικός στόχος πίεσης;
Σύμφωνα με τις νέες ευρωπαϊκές οδηγίες:
- Συστολική(“μεγάλη”)πίεση:120–129mmHg
- Διαστολική(“μικρή”)πίεση:κάτωαπό80mmHg
Σε ηλικιωμένους ή άτομα με ορθοστατικά συμπτώματα, οι στόχοι προσαρμόζονται ατομικά.
Μπορώ να ρυθμίσω την πίεση μόνο με αλλαγές τρόπου ζωής;
Ναι–ειδικά σε ήπια υπέρταση. Όμως, όταν οι τιμές είναι πολύ αυξημένες ,η φαρμακευτική αγωγή δεν πρέπει να καθυστερεί .Ο συνδυασμός φαρμάκων και υγιεινού τρόπου ζωής φέρνει τα καλύτερα αποτελέσματα.
Τι αλλαγές βοηθούν;
- Μείωση αλατιού(<2γρ./ημέρα)
- Περισσότερα φρούτα λαχανικά(για πρόσληψη καλίου–προσοχή σε άτομα με νεφρική ανεπάρκεια)
- Άσκηση:150λεπτά/εβδομάδα περπάτημα ή κολύμπι
- Απώλεια βάρους με μεσογειακή ή η πιο αυστηρή Dietary Approachesto Stop Hypertension / DASH διατροφή
- Αποφυγή αλκοόλ
Πότε πρέπει να ψάξουμε για ενδοκρινολογικά αίτια υπέρτασης;
Περίπου 10–35% των υπερτασικών έχουν δευτεροπαθή υπέρταση, δηλαδή υπέρταση που οφείλεται σε άλλη υποκείμενη πάθηση(συχνάορμονική).Σε υπέρταση που δεν ρυθμίζεταιμε3 φάρμακα(ανθεκτική υπέρταση),το ποσοστό φτάνει το50%.
Ενδείξεις για ενδοκρινολογικό έλεγχο υπέρτασης:
- Υπέρταση πριν την ηλικίατων40–50ετών
- Υποκαλιαιμία(χαμηλό κάλιο στο αίμα)
- Σύνδρομο υπνικής άπνοιας
- Συμπτώματα όπως: πονοκέφαλοι, εφιδρώσεις ,απότομη αύξηση βάρους,διαταραχές περιόδου
Ποιες είναι οι πιο συχνές ενδοκρινολογικές αιτίες;
- Πρωτοπαθής υπεραλδοστερονισμός(πιοσυχνή)
- Διαταραχές του θυρεοειδούς(υποθυρεοειδισμός,υπερθυρεοειδισμός)
- ΣύνδρομοCushing
- Φαιοχρωμοκύττωμα/Παραγαγγλίωμα
- Μεγαλακρία
- Υπερασβεστιαιμία/Υπερπαραθυρεοειδισμός
Πρωτοπαθής Αλδοστερονισμός –Τιείναι;
Πρόκειται για ορμονική διαταραχή των επινεφριδίων, όπου παράγεται υπερβολική ποσότητα αλδοστερόνης μιας ορμόνης που αυξάνει την αρτηριακή πίεση και ρίχνει το κάλιο στο αίμα.
Ποιοι πρέπει να ελεγχθούν για πρωτοπαθή υπεραλδοστερονισμό;
- Άτομαμεπίεση≥150/100mmHg
- Όσοι χρειάζονται 3 ή περισσότερα φάρμακα
- Άτομα με χαμηλό κάλιο
- Άτομα με όζο στα επινεφρίδια
- Υπέρταση σε νεαρή ηλικία ή υπνική άπνοια
Ο έλεγχος γίνεται με αιματολογικές εξετάσεις(αλδοστερόνη/ρενίνη).Η αξονική τομογραφία δεν είναι η πρώτη εξέταση.
Συμπέρασμα:
Αν η αρτηριακή σας πίεση παραμένει υψηλή, δεν ρυθμίζεται εύκολα με φάρμακα ή αν έχετε χαμηλό κάλιο, συζητήστε με τον γιατρό σας την πιθανότητα ενδοκρινολογικής αιτίας ,όπως ο πρωτοπαθής υπεραλδοστερονισμός.
Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να αλλάξει την πορεία της υγείας σας και να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής σας.
Σε περιπτώσεις δευτεροπαθούς υπέρτασης,η απλή φαρμακευτική αντιμετώπιση συχνά δεν επαρκεί. Για ουσιαστική βελτίωση της συνολικής πρόγνωσης, είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστεί η υποκείμενη αιτία.
**Νικόλαος Ι. Κατεχάκης
Ιατρός Ενδοκρινολόγος – Διαβητολόγος
Ειδικευθείς στη Γερμανία και στο Γ.Ν.Α. ” Ο Ευαγγελισμός”
Πλ. Ελευθερίας 45
71201 Ηράκλειο Κρήτης
2ος όροφος
Τηλ. Κέντρου: 2810 302 700
Τηλ. Ιατρείου: 2810 285 232