Απειλή για την υγεία οι συνθετικοί χλοοτάπητες – Υπάρχει πρόβλημα στο Ηράκλειο;

Έντονη ανησυχία προκαλούν, σε πολλές χώρες της Ευρώπης και όχι μόνο, τα αποτελέσματα ερευνών που επισημαίνουν τους κινδύνους που κρύβει η χρήση συνθετικού χλοοτάπητα σε αθλητικούς χώρους.

Κορυφαία θέση μεταξύ των ερευνών αυτών έχει έρευνα της Yale School of Public Health, δηλαδή της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Γέιλ. Η συγκεκριμένη έρευνα πραγματοποιήθηκε από το εργαστήριο του καθηγητή επιδημιολογίας Βασίλη Βασιλείου και πατώντας πάνω και σε προηγούμενες έρευνες εξέτασε τις συνθήκες έκθεσης του ανθρώπου σε επικίνδυνες ουσίες λόγω της εγγύτητας με πεδία άθλησης και άσκησης που καλύπτονται από συνθετικά υλικά, όπως χλοοτάπητες και άλλα υλικά επίστρωσης (παλαιότερου τύπου ταρτάν κλπ).

Η ερευνητική ομάδα του καθηγητή Βασίλη Βασιλείου στη Yale School of Public Health

Η έρευνα απέδειξε ότι ο άνθρωπος που βρίσκεται σε παρατεταμένη και συχνή επαφή με τέτοια υλικά εκτίθεται σε υψηλές συγκεντρώσεις επικίνδυνων ουσιών, πτητικών ή ημιπτητικών οργανικών χημικών ουσιών, όπως οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες, αλλά και βαρέα μέταλλα, όπως ο μόλυβδος, ο υδράργυρος και άλλες τοξικές ουσίες όπως το αρσενικό!

Μάλιστα, άλλη έρευνα σε πιο εξειδικευμένη κατεύθυνση έδειξε ότι άτομα νεαρής ηλικίας που αθλούνται συστηματικά σε ανάλογους χώρους αντιμετώπισαν αργότερα σε υψηλή συχνότητα προβλήματα υγείας και πιο συγκεκριμένα εμφάνιση καρκίνου, με έμφαση μάλιστα στους τερματοφύλακες, λόγω της πολύ συχνής τριβής και αναπνοής κοντά στο έδαφος που καλύπτεται από συνθετικά υλικά.

Η αιτία για την υψηλή συγκέντρωση αυτών των ουσιών είναι η πρώτη ύλη από την οποία κατασκευάζονται αυτά τα υλικά. Στην πραγματικότητα όλα αυτά τα μέσα επίστρωσης φτιάχνονται από παλιά, χρησιμοποιημένα ελαστικά οχημάτων, τα οποία έχουν υποστεί παρατεταμένη θερμική και δυναμική επιβάρυνση. Τα λάστιχα των οχημάτων τρίβονται και σε αυτή τη μορφή τρίμματος ανασυντίθενται βιομηχανικά για την παραγωγή του χλοοτάπητα και των λοιπών αντίστοιχων υλικών.

Η πρώτη ύλη από την οποία κατασκευάζεται ο συνθετικός χλοοτάπητας είναι τα τριμμένα μεταχειρισμένα λάστιχα οχημάτων

Ήδη, στην Ολλανδία, με απόφαση του Υπουργείου Αθλητισμού οι συνθετικοί χλοοτάπητες πρέπει να αφαιρεθούν από παντού μέχρι το 2030. Παράλληλα, έχει ξεκινήσει αντίστοιχη συζήτηση και σε άλλες χώρες, όπως και στην Αυστραλία, όπου ήδη κοινοτικές και δημοτικές αρχές προχωρούν στην αποξήλωση τέτοιων υλικών. Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ήδη κατατεθεί πρόταση για την απαγόρευση της χρήσης των πλαστικών χλοοταπήτων μετά το 2031, ωστόσο μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει σχετική απόφαση.

Ο Αντώνης Παπαδάκης, προϊστάμενος της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κρήτης και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Εποπτών Δημόσιας Υγείας, μιλώντας στο patris.gr για το θέμα αυτό ανέφερε ότι μέχρι σήμερα τα συγκεκριμένα υλικά πρέπει να συμμορφώνονται με κάποιες συγκεκριμένες προδιαγραφές.

Ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας Αντώνης Παπαδάκης

Ο έλεγχος ωστόσο των συγκεκριμένων χώρων δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες των εποπτών υγείας. Ο κ.Παπαδάκης δεν έχει υπόψη του να έχει υπάρξει θέμα ή συζήτηση για τους συνθετικούς χλοοτάπητες στην Ελλάδα, ενώ σίγουρα δεν υπάρχει κανένα σχετικό έγγραφο που να μαρτυρά πρωτοβουλία από τη μεριά της διοίκησης.

Πληροφορίες, ωστόσο, που αντλήσαμε από τον ευρύτερο χώρο του ερασιτεχνικού αθλητισμού, αναφέρουν ότι ανάλογα υλικά χρησιμοποιούνται ευρέως σε αθλητικές εγκαταστάσεις και στο Ηράκλειο. Αυτό φυσικά είναι απόλυτα σύννομο, καθώς, όπως ήδη αναφέραμε, μέχρι σήμερα τίποτα δεν εμποδίζει την χρήση των συνθετικών υλικών, που λόγω της οικονομικής τιμής και της υψηλής ανθεκτικότητας προτιμώνται ευρύτατα.

Όλα όμως δείχνουν ότι στο μέλλον πιθανότατα θα φτάσει και στην Ελλάδα αυτή η συζήτηση και η αντίστοιχη ανησυχία, αν και το πιθανότερο είναι ότι σύντομα, μέσα στα λίγα επόμενα χρόνια, θα υπάρξει νομοθετική παρέμβαση από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τον περιορισμό ή την απαγόρευση της χρήσης του συνθετικού χλοοτάπητα και άλλων αντίστοιχων υλικών, ειδικά σε χώρους όπου γυμνάζονται παιδιά.