Το γνωστό “ασημόψαρο” (Lepisma saccharina ή silverfish), που συναντάμε συχνά σε υπόγεια και μπάνια, αποτελεί ένα από τα πιο παλιά και πρωτόγονα έντομα που ζουν δίπλα στον άνθρωπο εδώ και… 400 εκατομμύρια χρόνια. Δεν είναι ένδειξη κακής υγιεινής, αλλά υγρασίας.
Έντομο και όχι… ψάρι
Παρά το παραπλανητικό του όνομα, το ασημόψαρο δεν έχει καμία σχέση με το νερό. Το όνομά του προέρχεται από το ασημένιο χρώμα που θυμίζει λέπια. Πρόκειται για μικροσκοπικό έντομο, με έξι πόδια, δύο κεραίες μπροστά και τρεις πίσω, που κινείται με εντυπωσιακή ταχύτητα. Τα ενήλικα φτάνουν τα 1,2 – 2,5 εκατοστά και είναι απ’ τα πιο συνηθισμένα έντομα σπιτιού που συναντάμε σε όλο τον κόσμο.
Ο ρόλος του “καθαριστή”
Το ασημόψαρο θεωρείται παμφάγο, καθώς τρέφεται με διάφορα οργανικά υλικά: σκόνη, χαρτί, χαρτόνια, ακόμη και ίνες υφασμάτων. Όπως εξηγεί ο εντομολόγος Μπενουά Ζιλ, μπορεί να “τσιμπήσει” μια σελίδα από τα βιβλία μας, αλλά ποτέ δεν προκαλεί σοβαρές φθορές. Αντίθετα, λειτουργεί ως “καθαριστής”, απομακρύνοντας υπολείμματα που συσσωρεύονται στο σπίτι.
Τρέφονται επίσης με ακάρεα σκόνης, ωστόσο αν έχετε αλλεργία στα ακάρεα, τα ασημόψαρα δυστυχώς δεν μπορούν να σας απαλλάξουν απ’ αυτά.
Σε αντίθεση με άλλα έντομα που πολλαπλασιάζονται μαζικά, το ασημόψαρο έχει αργό μεταβολισμό, ζει περίπου οκτώ χρόνια και γεννά ελάχιστα αυγά κάθε χρόνο. Έτσι, ποτέ δεν δημιουργεί “έκρηξη” πληθυσμού μέσα σε σπίτια.
Ακίνδυνο για τον άνθρωπο
Δεν είναι δηλητηριώδες και δεν απειλεί ούτε ανθρώπους ούτε ζώα. Οι μοναδικοί του κίνδυνοι είναι μερικές μεγάλες αράχνες. Επιπλέον, μπορεί να αντέξει μήνες χωρίς φαγητό ή νερό, γεγονός που του επιτρέπει να επιβιώνει κρυμμένο σε γωνιές του σπιτιού.
Πως να απαλλαγείς από αυτά
Ο βασικός λόγος ανησυχίας και επιθυμίας να απαλλαγούμε από αυτό, είναι οι φθορές που μπορούν να προκαλέσουν εάν ο πληθυσμός τους αυξηθεί πολύ. Αν και η πιο αποτελεσματική μέθοδος είναι οι επαγγελματικοί ψεκασμοί, υπάρχουν και πιο ήπιες λύσεις που μπορείτε να δοκιμάσετε στο σπίτι.
1. Συχνό ξεσκόνισμα
Τα ασημόψαρα τρέφονται με σάκχαρα και άμυλο, που βρίσκονται στη σκόνη, σε τρίχες και σε νεκρά κύτταρα. Με το τακτικό καθάρισμα των επιφανειών και το σκούπισμα των χαλιών, τους στερείτε σημαντικές πηγές τροφής.
2. Μείωση υγρασίας με αφυγραντήρες
Αγαπούν την υγρασία, επομένως η χρήση αφυγραντήρων σε δωμάτια όπου τα εντοπίζετε συχνά, μπορεί να τα αποθαρρύνει.
3. Καλός αερισμός
Ανοίγετε τακτικά παράθυρα και πόρτες, ώστε να κυκλοφορεί αέρας και να μειώνεται η υγρασία στο εσωτερικό.
4. Απομάκρυνση υπολειμμάτων τροφής
Μην τους αφήνετε “τραπέζι στρωμένο”. Περιορίστε ψίχουλα και υπολείμματα τροφών χρησιμοποιώντας ηλεκτρική σκούπα, ειδικά κάτω από έπιπλα.
5. Αποθήκευση ξηρών τροφίμων
Φυλάξτε δημητριακά, ζυμαρικά και άλλες ξηρές τροφές σε καλά κλεισμένα δοχεία για να μη βρουν πηγή τροφής.
6. Προσοχή σε χαρτιά και βιβλία
Χαρτόνια, χαρτιά και βιβλία αποτελούν «δελεαστικό μπουφέ». Καλό είναι να απομακρύνετε χαρτόκουτα και να φυλάξετε παλιά βιβλία ή άλμπουμ σε πλαστικές σακούλες. Αν θέλετε να τα απολυμάνετε, τοποθετήστε τα για λίγες μέρες στο ψυγείο, ώστε να σκοτωθούν τα έντομα.
7. Κλείσιμο ρωγμών
Τα ασημόψαρα συχνά κρύβονται σε μικρές σχισμές ή τρύπες. Σφραγίστε ρωγμές και ανοίγματα στους τοίχους για να τους στερήσετε καταφύγιο.
8. Παγίδες
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε είτε αυτοσχέδιες παγίδες με χαρτί και μέλι, όπου κολλούν, είτε έτοιμες παγίδες με κόλλα που τοποθετούνται στα σημεία που εμφανίζονται συχνά.
9. Περιποίηση κήπου
Τέλος, εάν έχετε κήπο, μαζέψτε φύλλα, κλαδιά και σωρούς από φυτικά υπολείμματα, ώστε να μη γίνονται κρυψώνες και εστίες ανάπτυξης για ασημόψαρα.