Τα ενεργειακά ποτά έχουν γίνει για πολλούς αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας. Φοιτητές, εργαζόμενοι με απαιτητικά ωράρια, οδηγοί, ακόμη και έφηβοι, τα χρησιμοποιούν για να «αντέξουν» την κούραση, να μείνουν ξύπνιοι ή να ενισχύσουν την απόδοσή τους. Πίσω όμως από την «έκρηξη ενέργειας» κρύβεται ένα μείγμα υψηλής καφεΐνης, ζάχαρης και άλλων ουσιών, το οποίο, όταν καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες, μπορεί να επιβαρύνει σοβαρά την υγεία.
Αυτό έδειξε και ένα περιστατικό που σημειώθηκε στην Αγγλία, το οποίο υπενθυμίζει το πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει η υπερβολική χρήση αυτών των προϊόντων, ακόμη και για άτομα που θεωρούνται κατά γενική ομολογία υγιή.
Το περιστατικό που σήμανε συναγερμό
Γιατροί στο Νότιγχαμ, στην Αγγλία, περιγράφουν την περίπτωση ενός άνδρα γύρω στα 50, υγιούς και σε καλή φυσική κατάσταση, ο οποίος υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο και έμεινε με μόνιμο μούδιασμα στα χέρια και στα πόδια. Κατά τη διάρκεια της διερεύνησης, αποκαλύφθηκε ότι κατανάλωνε κατά μέσο όρο 8 ενεργειακά ποτά την ημέρα, όπως αναφέρεται στον Guardian.
Τα ενεργειακά ποτά είναι μη αλκοολούχα ροφήματα, αλλά κάθε άλλο παρά εντελώς «αθώα». Συνήθως, περιέχουν πάνω από 150 mg καφεΐνης ανά λίτρο, ιδιαίτερα υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και ποικιλία άλλων χημικών ουσιών, όπως ταυρίνη. Στην περίπτωση του συγκεκριμένου άνδρα, οι γιατροί υπολόγισαν ότι η συνολική πρόσληψη καφεΐνης έφτανε τα 1.200 mg την ημέρα -τριπλάσια από το συνιστώμενο ανώτατο όριο των 400 mg για έναν μέσο ενήλικα.
Όταν εισήχθη στο νοσοκομείο, η αρτηριακή του πίεση ήταν 254/150 mmHg, τιμή που οι γιατροί χαρακτήρισαν εξαιρετικά επικίνδυνη. Παρόλο που του χορηγήθηκαν άμεσα φάρμακα για τη μείωσή της, μετά την επιστροφή του στο σπίτι, η πίεσή του παρέμεινε σταθερά αυξημένη.
Η «λεπτομέρεια» που έλειπε από το παζλ ήταν η καθημερινή κατανάλωση ενεργειακών ποτών. Όταν του ζήτησαν να τα αφαιρέσει εντελώς από τη διατροφή του, η αρτηριακή του πίεση επανήλθε στα φυσιολογικά επίπεδα και τα αντιυπερτασικά φάρμακα σταδιακά δεν χρειάζονταν. Όπως σημειώνουν οι γιατροί, ήταν «πολύ πιθανό η υπερβολική κατανάλωση ισχυρών ενεργειακών ποτών να συνέβαλε σημαντικά τόσο στην εμφάνιση δευτερογενούς υπέρτασης όσο και, τελικά, στο εγκεφαλικό επεισόδιο».
Ο ίδιος ο ασθενής, μιλώντας ανώνυμα, παραδέχτηκε ότι δεν είχε επίγνωση του κινδύνου. «Δεν είχα καταλάβει τι κίνδυνοι ελλόχευαν από την κατανάλωση ενεργειακών ποτών. Έχω μόνιμο μούδιασμα στην αριστερή πλευρά -στο χέρι, στα δάχτυλα, στο πόδι και στα δάχτυλά του –ακόμη και οκτώ χρόνια μετά».
Το περιστατικό δημοσιεύθηκε στο BMJ Case Reports και αποτέλεσε αφορμή για μια ευρύτερη συζήτηση γύρω από τη ρύθμιση και την επίβλεψη της αγοράς ενεργειακών ποτών.
«Σιωπηλός» κίνδυνος για καρδιά και εγκέφαλο
Οι γιατροί που υπογράφουν την σχετική αναφορά υπογραμμίζουν πως «σε αντίθεση με το αλκοόλ και το κάπνισμα, όπου οι κίνδυνοι για την υγεία προβάλλονται συχνά, η κατανάλωση ενεργειακών ποτών -μια ολοένα πιο διαδεδομένη και τροποποιήσιμη συμπεριφορά –παραμένει σε μεγάλο βαθμό εκτός δημόσιας συζήτησης».
Επίσης, σημειώνουν ότι «είναι πιθανό τόσο η οξεία όσο και η χρόνια κατανάλωση ενεργειακών ποτών να αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου και εγκεφαλικού» και τονίζουν ότι σε ορισμένες περιπτώσεις οι βλάβες μπορεί να είναι αναστρέψιμες, εφόσον διακοπεί η κατανάλωση εγκαίρως.
Με δεδομένη τη σοβαρότητα των εγκεφαλικών επεισοδίων και των καρδιαγγειακών νοσημάτων, αλλά και τις ήδη γνωστές αρνητικές επιπτώσεις των ροφημάτων με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, οι ειδικοί προτείνουν πιο αυστηρή ρύθμιση στη διάθεση και στη διαφήμιση των ενεργειακών ποτών, «ιδιαίτερα όταν οι καμπάνιες στοχεύουν σε νεότερες ηλικίες».
Συμπέρασμα
Τα ενεργειακά ποτά μπορεί να μοιάζουν με μια απλή λύση που μας εξασφαλίζει μια «ένεση ενέργειας» μέσα στη μέρα, αλλά η υπερβολική χρήση τους μπορεί να μετατραπεί σε σοβαρή απειλή για την καρδιά και τον εγκέφαλο. Η ενημέρωση, η σύνεση στην κατανάλωση και η προσοχή στα πρώιμα σημάδια (όπως η αυξημένη αρτηριακή πίεση) αποτελούν κρίσιμα βήματα για την προστασία της υγείας.
Ygeiamou.gr