Από μικροί, όλοι μας έχουμε ακούσει την ερώτηση που μας προκαλεί άγνοια, αλλά και πίεση: «Τι θέλεις να γίνεις όταν μεγαλώσεις;». Είναι η κλασική ερώτηση που οι ενήλικες συνηθίζουν να θέτουν στα παιδιά, ωστόσο, σήμερα, στη διάρκεια της ραγδαίας εξέλιξης της τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης, αυτή η ερώτηση φαίνεται να έχει χάσει την αξία και το νόημά της.
Η τεχνητή νοημοσύνη, η αυτοματοποίηση και η τεχνολογική πρόοδος αναδιαμορφώνουν τον κόσμο με ρυθμούς που κανείς μας δεν μπορούσε να προβλέψει. Σε λίγα χρόνια, πολλές από τις δουλειές που γνωρίζουμε σήμερα ενδέχεται να έχουν εξαφανιστεί ή να έχουν αλλάξει ριζικά. Άρα, σε έναν κόσμο που θα είναι τελείως διαφορετικός από τον σημερινό, η ερώτηση «Τι θέλεις να γίνεις όταν μεγαλώσεις;» δεν έχει και μεγάλη χρησιμότητα.
Αυτός ο προβληματισμός αναδείχθηκε σε μία συζήτηση από την εκπομπή Subway Takes, όπου ο παρουσιαστής Kareem Rahma συζητούσε με επιβάτες στο μετρό της Νέας Υόρκης. Μια γυναίκα, ενδεικτικά, αναφέρθηκε στην αχρείαστη πίεση που ασκούμε στα παιδιά να σκεφτούν το μέλλον τους μέσα από επαγγελματικούς τίτλους.
«Τα παιδιά δεν σκέφτονται με όρους εργασίας. Εμείς τους επιβάλουμε να το κάνουν», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η ίδια υποστήριξε ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα ανατρέψει οριστικά το εργασιακό τοπίο τα επόμενα χρόνια, και πολλές από τις επαγγελματικές κατηγορίες που γνωρίζουμε σήμερα θα έχουν εκλείψει. Το ερώτημα που προκύπτει, λοιπόν, είναι: Ποιες είναι οι σωστές ερωτήσεις που θα πρέπει να κάνουμε στα παιδιά για να τα προετοιμάσουμε για το μέλλον;
Αντί να τους ρωτάμε «Τι θέλεις να γίνεις;», ίσως θα ήταν πιο χρήσιμο να τους ζητάμε «Ποιο πρόβλημα θέλεις να λύσεις;» ή «Τι είδους άνθρωπος θέλεις να γίνεις;». Αυτές οι ερωτήσεις τοποθετούν το κέντρο της προσοχής στις αξίες, τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών, ενθαρρύνοντάς τα να σκεφτούν τη ζωή τους πέρα από επαγγελματικούς τίτλους και κοινωνικές προσδοκίες.
Η εξέλιξη της τεχνολογίας καθιστά σαφές ότι οι επαγγελματικές δεξιότητες του μέλλοντος θα πρέπει να επικεντρωθούν στη δημιουργικότητα, την συναισθηματική νοημοσύνη, την επίλυση προβλημάτων και την προσαρμοστικότητα. Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί δεν πρέπει να επικεντρώνονται μόνο στο ποια δουλειά θα κάνουν τα παιδιά τους, αλλά να τα προετοιμάσουν για έναν κόσμο γεμάτο αλλαγές, για το πώς να εξελίσσονται και να προσαρμόζονται σε νέες καταστάσεις.
Επιπλέον, η περιέργεια και η διάθεση για μάθηση είναι δυο βασικές δεξιότητες που πρέπει να καλλιεργηθούν από μικρή ηλικία. Όσο πιο ανοιχτά και προσαρμοστικά είναι τα μυαλά των παιδιών, τόσο πιο εύκολα θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του μέλλοντος και να δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες σε έναν κόσμο που θα είναι συνεχώς σε αναμόρφωση.
Η νέα γενιά θα ζήσει σε έναν κόσμο με αβεβαιότητα, αλλά αν έχουμε ως στόχο να τους δώσουμε τα κατάλληλα εργαλεία για να είναι δημιουργικοί, προσαρμοστικοί και συναισθηματικά ευφυείς, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για το μέλλον. Το ζητούμενο είναι να ενδυναμώσουμε τα παιδιά να ακολουθήσουν το δικό τους μονοπάτι, χωρίς να περιορίζονται από παραδοσιακές αντιλήψεις για το επαγγελματικό μέλλον τους.