Για πολλούς ανθρώπους, τα Χριστούγεννα δεν σηματοδοτούν μόνο γιορτή και χαρά, αλλά φέρνουν μαζί τους αυξημένο άγχος, μοναξιά και θλίψη. Έρευνες δείχνουν ότι η περίοδος των εορτών μπορεί να εντείνει συμπτώματα καταθλιπτικής διάθεσης, ειδικά σε άτομα που βιώνουν απώλειες, οικονομικές δυσκολίες ή κοινωνική απομόνωση.
Η έντονη προβολή της «γιορτινής ευτυχίας» από τα μέσα και τη διαφήμιση συχνά δημιουργεί μη ρεαλιστικές προσδοκίες. Όταν η προσωπική πραγματικότητα διαφέρει από αυτό το ιδανικό, η αίσθηση αποξένωσης και ανεπάρκειας αυξάνεται. Οι οικογενειακές συγκεντρώσεις, παρόλο που είναι κοινωνικά επιθυμητές, μπορούν επίσης να προκαλέσουν ένταση, ιδίως σε περιπτώσεις συγκρούσεων ή ρήξεων.
Οι ηλικιωμένοι που ζουν μόνοι, οι άνεργοι, οι ασθενείς και όσοι έχουν πρόσφατα χάσει αγαπημένα πρόσωπα είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι. Η διακοπή της καθημερινής ρουτίνας και η μειωμένη πρόσβαση σε υποστηρικτικές δομές κατά τις γιορτές επιβαρύνουν περαιτέρω την ψυχολογική κατάσταση.
Η Δρ. Anke Timmermann, που έχασε τον πατέρα της, Manfred, το 2023, περιγράφει πόσο δύσκολα είναι τα Χριστούγεννα χωρίς κάποιον αγαπημένο: «Ήταν η πρώτη φορά που δεν μου ευχήθηκε χρόνια πολλά… Δεν υπάρχει τρόπος να αλλάξεις αυτό, είναι πολύ δύσκολο». Όπως εξηγεί, η κοινωνική πίεση να είσαι χαρούμενος τα Χριστούγεννα περιορίζει τον χώρο για πένθος και έκφραση της θλίψης.
Τρεις στους 10 κρατούν τα συναισθήματά τους για τον εαυτό τους
Μια δημοσκόπηση του φιλανθρωπικού ιδρύματος Marie Curie δείχνει ότι σχεδόν οι μισοί από όσους έχουν χάσει αγαπημένα τους πρόσωπα νιώθουν μοναξιά κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων, ενώ περισσότεροι από ένας στους τρεις φοβούνται την περίοδο λόγω της απουσίας τους. Επιπλέον, τρεις στους δέκα κρατούν τα συναισθήματά τους για τον εαυτό τους, χωρίς να ζητούν υποστήριξη, και το 18% απομονώνεται.
Το Marie Curie καταγράφει σημαντική αύξηση στις κλήσεις υποστήριξης κατά την ημέρα των Χριστουγέννων και την επόμενη, ενώ η Δρ. Timmermann πλέον προσφέρει εθελοντική βοήθεια στη γραμμή υποστήριξης, κρατώντας ζωντανή τη μνήμη του πατέρα της.
Η αναγνώριση της θλίψης ως υπαρκτού φαινομένου και η ενίσχυση υποστηρικτικών δομών αποτελούν σημαντικά βήματα για μια πιο ρεαλιστική και συμπεριληπτική προσέγγιση των γιορτών.