Είναι δύσκολο να ξεπεράσει κανείς το μακάβριο του εγχειρήματος, που συχνά θυμίζει έτοιμο από καιρό μιντιακό επικήδειο.
Η Τζέιν Γκούντολ, η πρωτευοντολόγος και ανθρωπολόγος που αναγνωρίστηκε και αγαπήθηκε όσο λίγοι επιστήμονες στον πλανήτη, κάθεται απέναντι από τον Μπραντ Φάλτσακ για να δώσει την τελευταία συνέντευξη της ζωής της. Οχι γιατί έτσι ήρθαν τα πράγματα, αλλά γιατί ακριβώς αυτή ήταν η σύμβαση για το «Famous Last Words» του Netflix: να μιλήσει «τώρα» (το επεισόδιο μαγνητοσκοπήθηκε τον Μάρτιο) για να τη δούμε «αμέσως μετά». Η συνέντευξη λίγα 24ωρα μετά τον θάνατό της είναι διαθέσιμη «στον αέρα» της πλατφόρμας.
Ο τηλεοπτικός παραγωγός πίσω από σειρές όπως το «Glee» και το «American Horror Story», εδώ ανέλαβε ρόλο δημοσιογράφου, υπογραμμίζοντας περισσότερες φορές από όσες χρειάζεται το concept του εγχειρήματος, σαν να ήθελε να γίνει ηχώ από το υπερπέραν με φράσεις όπως «Τώρα που έχεις πεθάνει τι θα ήθελες να πεις για…». Σε ένα γύρισμα άκρως εμπιστευτικό, με αυτόματες κάμερες χωρίς χειριστές στο πλατό, η Γκούντολ μένει στο τέλος μόνη της στο στούντιο για να απευθύνει ένα τελευταίο μήνυμα. Πριν από αυτό βέβαια, για περίπου 50 λεπτά έκλεισε τον κύκλο με κάμποσες ιστορίες και σκόρπιες σκέψεις και από τις «δύο Τζέιν» που όπως ειπώθηκε υπάρχουν: το «σύμβολο» και η Τζέιν ο άνθρωπος.
«Δεν είμαι ο Θεός, η Τζέιν είμαι»
Φορώντας ένα κολιέ στο σχήμα της Αφρικής με φόντο το πράσινο πουλόβερ της και αγκαλιά με τον αγαπημένο της λούτρινο χιμπατζή (με ουρά), η Τζέιν Γκούντολ μπήκε στο στούντιο. Με τον «mister H» τη δένει μια σχέση 34 ετών όπως λέει, από τότε που της τον χάρισε κάποιος ονόματι Γκάρι Χον (εξού και το «H»). Το λούτρινο ζωάκι παίρνει τη θέση του στο τραπεζάκι δίπλα της, εκεί που την περιμένει ένα σφηνάκι ουίσκι, από το οποίο πίνει κάθε τόσο κατά τη διάρκεια της κουβέντας.
Η συζήτηση ζεσταίνεται με τα απαραίτητα κλισέ τέτοιων περιπτώσεων: τη νοητή επιστροφή στα παιδικά χρόνια, τη μητέρα της ως φάρο ζωής, τις πρώτες συναντήσεις με τον κόσμο των ζώων που έκαναν τη μικρή Τζέιν να ξέρει από τα 10 της χρόνια τι θέλει να κάνει στη ζωή της.
Με κάμποση ταπεινότητα που πάντα απέπνεε η ζεν παρουσία της, η Τζέιν Γκούντολ δεν κρύβει πως δεν ξέρει γιατί ήταν/είναι τόσο αγαπητή. Δεν έλειπαν και οι φορές που δεν ήξερε πώς να διαχειριστεί τις εκδηλώσεις λατρείας. «Μου έχει τύχει δύο φορές να ζητούν να με αγγίξουν», λέει σε κάποιο σημείο, ενώ αυτή αντιπρότεινε στους ένθερμους θαυμαστές της μια χειραψία. «Δεν είμαι ο Θεός, η Τζέιν είμαι», υπενθυμίζει.
Και ενώ και η ίδια ανταπέδιδε συνήθως πίσω την αγάπη που έπαιρνε, στη συνέντευξη δεν κρύβει πως δεν θα είχε πρόβλημα να έβαζε «σε ένα διαστημόπλοιο του Μασκ» και να έστελνε επ’ αορίστου στο διάστημα κάμποσες «personae non gratae»: τον Τραμπ, τον Πούτιν, τον Τζινπίνγκ, τον Νετανιάχου και τον ίδιο τον «μπαμπά» της SpaceX. Στη συνέχεια έκανε την αναλογία ότι, όπως και στους χιμπατζήδες, υπάρχουν δύο είδη «alpha male»: αυτοί που επιτίθενται και αυτοί που χρησιμοποιούν το μυαλό τους για να «επιτεθούν», και οι δεύτεροι είναι οπωσδήποτε πιο επικίνδυνοι.
«Μαθήματα» από τον Τσόρτσιλ και τη ζούγκλα
Σε αυτόν τον σχεδόν έναν αιώνα ζωής η Γκούντολ έδωσε μαθήματα επιστημονικού ήθους και ανθρωπιάς, αλλά είχε και αυτή κάμποσα να μάθει. Είχε πείσμα «σαν αυτό του Τσόρτσιλ», όπως λέει και ήταν η πρώτη επαφή με τη ζούγκλα που την έκανε να μη χάσει ποτέ την ψυχραιμία της έκτοτε. Ηταν τυχερή που βρέθηκε στον δρόμο της ο δρ Λόκι, που δίπλα του έκανε τα πρώτα του βήματα. Η ζωή της ήταν αφοσιωμένη στον σκοπό της. Αν και παντρεύτηκε δύο φορές από έρωτα, καταλαβαίνει με τη χρονική απόσταση πως επέλεξε τελικά συζύγους που μπορούσαν να ακολουθήσουν το όραμά της και να συμβάλουν στον σκοπό της (ο Μπάρον Χιούγκο βαν Λάγουικ ήταν φωτογράφος του National Geographic και ο Ντέρεκ Μπράισον διηύθυνε πάρκα στην Τανζανία). Γιατί αν ήταν με κάτι πραγματικά ερωτευμένη η Τζέιν Γκούντολ ήταν με τη δουλειά της.
Εζησε τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τότε που θυμάται να περιμένει με δελτίο για φαγητό. Αν έπρεπε, όμως, να διαλέξει τη δεύτερη πιο δύσκολη περίοδο που έχει ζήσει, θα επέλεγε τη σημερινή. Αυτός βέβαια δεν είναι λόγος για να απογοητευόμαστε και να τα παρατάμε, αλλά το αντίθετο.
«Ολοι έχουμε έναν ρόλο». «Η συνείδηση δεν πεθαίνει ποτέ». «Μην τα παρατάτε ποτέ», είπε για άλλη μια φορά, στην πιο περίεργη συνθήκη που το έχει πει: μεταξύ ζωής και θανάτου.
Πηγή: kathimerini.gr