Ένα μωσαϊκό που απεικονίζει δύο σανδάλια, εντυπωσιακά όμοια με τις σημερινές σαγιονάρες, έφερε στο φως η ανασκαφική ομάδα του International Summer School ArchLabs στη Villa Romana del Casale, στην Πιάτσα Αρμερίνα της Σικελίας. Η εμβληματική ρωμαϊκή έπαυλη—γνωστή παγκοσμίως για τις «Κοπέλες με τα μπικίνι»—εμπλουτίζει έτσι το ήδη εκθαμβωτικό της αφήγημα με μια απρόσμενα «trendy» πινελιά από τον 4ο αιώνα μ.Χ.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση των τοπικών αρχών, δεν πρόκειται για ένα τυχαίο διακοσμητικό μοτίβο, αλλά για μέρος ενός μεγαλύτερου εικονογραφικού προγράμματος που κοσμούσε τα νότια θερμά λουτρά της έπαυλης. Η απόδοση των σανδαλιών είναι τόσο καθαρή και γραφιστική, ώστε παραπέμπει ευθέως σε σύγχρονα flip-flops, προκαλώντας αναθεώρηση για το πώς αντιλαμβανόμαστε την υπόδηση και την αισθητική της ύστερης ρωμαϊκής περιόδου στη Δύση. Μέχρι σήμερα, η «σαγιονάρα» θεωρούνταν ευρύτερα συνδεδεμένη με ασιατικές και—πολύ αργότερα—βραζιλιάνικες παραδόσεις· το σικελικό ψηφιδωτό δείχνει ότι η ιδέα ενός απλού, επίπεδου υποδήματος με διχάλα στο μεγάλο δάχτυλο είχε ήδη θέση στο οπτικό ρεπερτόριο της εποχής.
Η Villa Romana del Casale, μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, θεωρείται μία από τις πολυτελέστερες κατοικίες του ρωμαϊκού κόσμου. Σχεδόν κάθε αίθουσα της είναι στρωμένη με ψηφιδωτά εξαιρετικής ποιότητας: από πλούσιες αγροτικές σκηνές και σπάνιες απεικονίσεις ζώων, μέχρι ερωτικά στιγμιότυπα και μυθολογικά επεισόδια—και τώρα, ένα ζευγάρι «σαγιονάρες». Η φετινή εκστρατεία αποκάλυψε επίσης επιγραφικά θραύσματα μωσαϊκών και τρεις κίονες, επιβεβαιώνοντας τη δεξιοτεχνία των συνεργείων που εργάστηκαν στην έπαυλη. Ένας αρχαίος κατακλυσμός λάσπης που σκέπασε το συγκρότημα συνέβαλε στην εκπληκτική διατήρησή του, μετατρέποντάς το σήμερα σε «ζωντανό» εργαστήριο για αρχαιολόγους και συντηρητές.
Οι ερευνητές ετοιμάζουν τρισδιάστατη τεκμηρίωση των νέων ευρημάτων, με στόχο τόσο την επιστημονική μελέτη όσο και την καλύτερη πρόσβαση των επισκεπτών. Άγνωστος παραμένει ο αρχικός ιδιοκτήτης: ίσως αυτοκρατορική κατοικία, ίσως έπαυλη ισχυρού αξιωματούχου.
Σε κάθε περίπτωση, οι αποθήκες, τα δημόσια και ιδιωτικά λουτρά, οι μεγάλες αίθουσες υποδοχής και τα περίτεχνα τρικλίνια συνθέτουν την εικόνα μιας κατοικίας-δήλωσης ισχύος και γούστου. Από τις «Κοπέλες με τα μπικίνι» μέχρι τα σανδάλια-πρωταγωνιστές του φετινού καλοκαιριού, η Σικελία δείχνει ότι η ρωμαϊκή ελίτ δεν ήταν μόνο πλούσια, αλλά και δεκτική σε στιλιστικές καινοτομίες. Κι αν κάτι απομένει από αυτή την απεικόνιση, είναι η οικειότητα: μια λεπτομέρεια καθημερινότητας που γεφυρώνει 16 αιώνες και μας θυμίζει ότι η μόδα έχει μεγαλύτερη διάρκεια ζωής απ’ όσο νομίζουμε.
Πηγή: tanea.gr