Εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα, οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι οι νευρώνες του εγκεφάλου επικοινωνούν μέσω των συνάψεων, κόμβων που μεταδίδουν ηλεκτρικά και χημικά σήματα από το ένα κύτταρο στο άλλο. Τώρα όμως το δόγμα της νευρολογίας δείχνει να περιπλέκεται, μετά την ανακάλυψη ενός μηχανισμού επικοινωνίας που βασίζεται σε διαφορετικό μηχανισμό.
Μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Science» αποκαλύπτει την ύπαρξη ενός δικτύου μικροσκοπικών σωλήνων, μήκους μόλις 3 μικρομέτρων, μέσω των οποίων οι νευρώνες ανταλλάσσουν μόρια και ηλεκτρικά φορτία. Η λειτουργία αυτών των «νανοσωληνίσκων» παραμένει ασαφής, είναι όμως πιθανό να εμπλέκεται σε νευροεκφυλιστικές παθήσεις όπως η νόσος Αλτσχάιμερ, είπαν οι ερευνητές.
Η ύπαρξη των νανοσωληνίσκων σε άλλους τύπους κυττάρων ήταν ήδη γνωστή εδώ και είκοσι χρόνια, όμως η αναζήτησή τους στον εγκέφαλο είναι μια τεχνική πρόκληση, δεδομένου ότι οι νευρώνες απλώνουν μακριές απολήξεις, τους λεγόμενους δενδρίτες, οι οποίοι σχηματίζουν ένα μπερδεμένο κουβάρι που κρύβει τις μικρότερες δομές.
Στη νέα μελέτη, ερευνητές του Πανεπιστημίου «Τζονς Χόπκινς» και άλλων ιδρυμάτων εξέτασαν μεμονωμένους νευρώνες ποντικού με μικροσκόπιο υψηλής ανάλυσης. Οχι μόνο εντόπισαν νανοσωληνίσκους (αχνές πράσινες γραμμές στην εικόνα), αλλά κατάφεραν μάλιστα να τους φωτογραφίσουν καθώς σχηματίζονταν και διαλύονταν σε διάστημα λεπτών ή ωρών.
Οι «δενδριτικοί νανοσωλήνες» της μελέτης φαίνεται ότι μεταδίδουν ηλεκτρικά σήματα μέσω της ανταλλαγής θετικών ιόντων ασβεστίου. Οταν η συγκέντρωση των ιόντων αυξανόταν τεχνητά σε ένα κύτταρο, το ίδιο συνέβαινε και στα γειτονικά. Οι μικροσκοπικές γέφυρες που ενώνουν τους δενδρίτες διαπιστώθηκε επίσης ότι μπορούν να μεταφέρουν μόρια. Σε πειραματικές συνθήκες, μετέφεραν μόρια βήτα αμυλοειδούς, μιας πρωτεΐνης που παίζει κεντρικό ρόλο στην Αλτσχάιμερ.
Η ερευνητική ομάδα σχεδιάζει τώρα να εξετάσει πώς ακριβώς οι νανοσωληνίσκοι μεταφέρουν τα φορτία τους και να διερευνήσει τον ρόλο τους στη διάχυση άλλων μορίων που συνδέονται με την Αλτσχάιμερ.
Πηγή: tovima.gr