Οι «υπερδυνάμεις» των ζώων που πέφτουν σε χειμερία νάρκη υπάρχουν και στο ανθρώπινο DNA, σύμφωνα με δύο πρόσφατες μελέτες που παρέχουν ενδείξεις για την αξιοποίηση αυτού του δυναμικού και ανοίγουν το δρόμο για νέες θεραπείες του διαβήτη και της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Τα ζώα που πέφτουν σε χειμερία νάρκη, όπως οι σκίουροι και οι αρκούδες, επιδεικνύουν απίστευτη ανθεκτικότητα, περνώντας μεγάλες περιόδους χωρίς τροφή και νερό και αντέχοντας σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, επιβραδύνοντας τον μεταβολισμό τους. Αποφεύγουν την ατροφία των μυών και των νεύρων και παραμένουν υγιή παρά τις τεράστιες διακυμάνσεις του βάρους τους.
Όταν αυτά τα ζώα βγαίνουν από τη χειμερία νάρκη, φαίνεται να αναρρώνουν από επικίνδυνα συμπτώματα παρόμοια με αυτά που εμφανίζονται σε άτομα που πάσχουν από διαβήτη, Αλτσχάιμερ και εγκεφαλικό, αναφέρει ο Independent. «Αν μπορούσαμε να ρυθμίσουμε τα γονίδιά μας λίγο περισσότερο όπως τα ζώα που πέφτουν σε χειμερία νάρκη, ίσως θα μπορούσαμε να ξεπεράσουμε τον διαβήτη τύπου 2 με τον ίδιο τρόπο που ένα ζώο που πέφτει σε χειμερία νάρκη επιστρέφει μετά σε μια φυσιολογική μεταβολική κατάσταση», λέει ο Έλιοτ Φέρις, συγγραφέας μιας από τις μελέτες.
Μεταλλάξεις στο DNA
Η έρευνα επικεντρώνεται σε ένα σύμπλεγμα γονιδίων που ονομάζεται τόπος λιπώδους μάζας και παχυσαρκίας (FTO locus), το οποίο παίζει σημαντικό ρόλο στα ζώα που πέφτουν σε χειμερία νάρκη.
Οι περιοχές του DNA κοντά στον τόπο FTO ρυθμίζουν τις δραστηριότητες των γειτονικών γονιδίων, ενισχύοντας ή μειώνοντάς τις. Αυτό επιτρέπει στα ζώα να αυξήσουν το βάρος τους πριν πέσουν σε χειμερία νάρκη και να χρησιμοποιήσουν αργά τα αποθέματα λίπους τους κατά τη διάρκειά της, σύμφωνα με τους ερευνητές.
«Αυτό που είναι εντυπωσιακό σε αυτή την περιοχή είναι ότι αποτελεί τον ισχυρότερο γενετικό παράγοντα κινδύνου για την παχυσαρκία στον άνθρωπο», λέει ο Κρις Γκρεγκ, ένας από τους κύριους συγγραφείς μιας από τις μελέτες του Πανεπιστημίου της Γιούτα.
Όταν οι ερευνητές μεταλλάξαν τις συγκεκριμένες περιοχές γονιδίων σε ποντίκια, παρατήρησαν αλλαγές στο μεταβολισμό και το βάρος τους. Ορισμένες μεταλλάξεις επιτάχυναν την αύξηση του βάρους, ενώ άλλες την επιβράδυναν υπό συγκεκριμένες διατροφικές συνθήκες. Οι μεταλλάξεις επηρέασαν επίσης την ικανότητα των ποντικιών να ανακτούν τη θερμοκρασία του σώματός τους μετά από μια κατάσταση παρόμοια με τη χειμερία νάρκη.
«Υπερδυνάμεις» και για τον άνθρωπο
Οι τελευταίες μελέτες υποδηλώνουν ότι διαθέτουμε τον απαραίτητο γενετικό κώδικα για «υπερδυνάμεις» παρόμοιες με αυτές των ζώων που πέφτουν σε χειμερία νάρκη, αν καταφέρουμε να παρακάμψουμε ορισμένους μεταβολικούς διακόπτες. Τα ζώα που πέφτουν σε χειμερία νάρκη μπορούν να αντιστρέψουν τη νευροεκφύλιση, να αποφύγουν την μυϊκή ατροφία, να παραμείνουν υγιή παρά τις τεράστιες διακυμάνσεις βάρους και να παρουσιάσουν βελτιωμένη γήρανση και μακροζωία. Παρόμοια ανθεκτικότητα θα μπορούσαν να αποκτήσουν και οι άνθρωποι.
«Υπάρχει μια ευκαιρία – μέσω της κατανόησης αυτών των μηχανισμών που συνδέονται με τη χειμερία νάρκη στο γονιδίωμα – να βρούμε στρατηγικές για να παρέμβουμε και να βοηθήσουμε στην αντιμετώπιση ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία», λέει ο Δρ. Γκρεγκ.
«Αν αυτό κρύβεται στο γονιδίωμα που ήδη έχουμε, θα μπορούσαμε να μάθουμε από τα ζώα που πέφτουν σε χειμερία νάρκη για να βελτιώσουμε τη δική μας υγεία».
Πηγή: cnn.gr