Μέσα σε λιγότερο από τρία χρόνια, η τεχνητή νοημοσύνη πέρασε από τα εργαστήρια ανάπτυξης στα χέρια εκατοντάδων εκατομμυρίων χρηστών σε όλο τον κόσμο, αλλάζοντας ριζικά τον τρόπο που εργαζόμαστε, επικοινωνούμε και σκεφτόμαστε.
Σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ των Financial Times, περισσότεροι από 700 εκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούν πλέον εργαλεία όπως το ChatGPT, ενώ κάθε εβδομάδα αποστέλλονται πάνω από 18 δισεκατομμύρια μηνύματα προς το σύστημα της OpenAI – ρυθμός διάδοσης που ο παγκόσμιος ιστός χρειάστηκε πάνω από μία δεκαετία για να επιτύχει.
Η τεχνητή νοημοσύνη έγινε, όπως δείχνουν τα δεδομένα, ο παγκόσμιος προσωπικός βοηθός: από καθηγητές και προγραμματιστές μέχρι μαθητές, εργαζόμενους γραφείου και γονείς, εκατομμύρια άνθρωποι τη χρησιμοποιούν για να γράψουν, να μάθουν, να διορθώσουν, να αναζητήσουν, να οργανώσουν ή απλώς να συνομιλήσουν – ένας βοηθός ικανός να συνοδεύει τον χρήστη από το επαγγελματικό του περιβάλλον μέχρι το σπίτι.
Οι FT σημειώνουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη έχει μετατραπεί σε εργαλείο προσωπικής απόφασης και συλλογικής συνήθειας.
Η «σιωπηλή επανάσταση» που περιγράφουν τα στοιχεία δεν είναι εντυπωσιακή σε εικόνες, αλλά βαθιά στην επίδρασή της: η AI δεν ήρθε ως επιβολή τεχνολογίας, αλλά ως συνήθεια. Κι έχει ήδη αναδιαμορφώσει τον χρόνο, τον τρόπο και τη νοοτροπία με την οποία δουλεύουμε, επικοινωνούμε και σκεφτόμαστε.
Από τα γραφεία των εταιρειών στα σπίτια των χρηστών
Σύμφωνα με την OpenAI, οι περισσότερες συνομιλίες με το ChatGPT ταξινομούνται ως «πρακτική καθοδήγηση», από καθημερινά ζητήματα έως συμβουλές για εργασία και σπουδές.
Η κατηγορία της διδασκαλίας και της εκπαίδευσης αντιπροσωπεύει το 10% του συνόλου, ενώ οι συγγραφικές εργασίες -όπως διόρθωση, μετάφραση ή επιμέλεια κειμένων- καταλαμβάνουν τη δεύτερη θέση.
Η κατηγορία που αυξήθηκε ταχύτερα μέσα στους τελευταίους 12 μήνες είναι η αναζήτηση πληροφοριών: χρήστες στρέφονται όλο και περισσότερο στα μοντέλα AI για να αναζητήσουν προϊόντα, πρόσωπα, συνταγές ή ειδήσεις, υποκαθιστώντας σταδιακά την κλασική μηχανή αναζήτησης.
Παράλληλα, οι multimedia λειτουργίες —όπως δημιουργία εικόνων ή βίντεο— γνώρισαν εκρηκτική άνοδο μετά την προσθήκη δυνατοτήτων παραγωγής οπτικού περιεχομένου την άνοιξη του 2025.
Την ίδια στιγμή, τα αιτήματα για τεχνική βοήθεια και προγραμματισμό μειώθηκαν σχεδόν στο μισό, καθώς πολλές εταιρείες ενσωμάτωσαν το ChatGPT ή αντίστοιχα συστήματα κατευθείαν στα εσωτερικά τους εργαλεία.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο της OpenAI, Ρόνι Τσάτερτζι, η πλειονότητα των χρηστών στρέφεται στην τεχνητή νοημοσύνη όχι για να εκτελέσει τη δουλειά τους, αλλά για να στηρίξει τις αποφάσεις και τις επιλογές τους.
Περισσότερο από 70% των μηνυμάτων θεωρούνται πλέον «μη εργασιακά», μια σαφής ένδειξη ότι η AI έχει περάσει από το γραφείο στην ιδιωτική ζωή.
Οι μεγάλοι παίκτες της τεχνητής νοημοσύνης
Η έκρηξη της χρήσης αποτυπώνεται και στα εταιρικά δεδομένα. Η Meta ανακοίνωσε τον Μάιο ότι ο AI assistant της έχει ξεπεράσει το 1 δισεκατομμύριο μηνιαίους ενεργούς χρήστες.
Η Google καταγράφει 2 δισεκατομμύρια χρήστες για τα «AI overviews» που εμφανίζονται στις αναζητήσεις, καθώς και 350 εκατομμύρια για το Gemini AI, ενώ η Microsoft σημειώνει πάνω από 100 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες στο Copilot και 800 εκατομμύρια συνολικά για τα υπόλοιπα AI χαρακτηριστικά της.
Η Anthropic, δημιουργός του Claude, εξυπηρετεί περισσότερους από 300.000 επιχειρηματικούς πελάτες και εκατομμύρια ιδιώτες.
Τα δεδομένα της εταιρείας δείχνουν ότι οι περισσότερες συνομιλίες εστιάζουν στον προγραμματισμό και την επίλυση τεχνικών προβλημάτων, επιβεβαιώνοντας πως τα επαγγέλματα των υπολογιστικών και μαθηματικών επιστημών είναι εκείνα που αξιοποιούν περισσότερο την τεχνητή νοημοσύνη.
Το συνολικό μέγεθος της αγοράς AI είναι ήδη τεράστιο: μόνο για το 2025, οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες προγραμματίζουν επενδύσεις άνω των 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε υποδομές, ενώ η Microsoft εκτιμά ότι η τεχνητή νοημοσύνη ευθύνεται πλέον για το 40% της αύξησης του αμερικανικού ΑΕΠ.
Η «σκιώδης οικονομία» της AI στα εργασιακά περιβάλλοντα
Παρά τη μαζική χρήση από ιδιώτες, η θεσμική ενσωμάτωση της AI στις επιχειρήσεις παραμένει αργή. Eρευνα του MIT Media Lab, με επικεφαλής τον Αντίτυα Τσαλαπάλι, καταγράφει τη δημιουργία μιας «σκιώδους οικονομίας AI»: εκατομμύρια εργαζόμενοι χρησιμοποιούν εργαλεία όπως το ChatGPT ή το Claude για να αυτοματοποιούν μέρος της δουλειάς τους, χωρίς να το γνωρίζουν οι εργοδότες τους.
Αν και οι εταιρείες παραμένουν στάσιμες στα πιλοτικά στάδια, οι εργαζόμενοι αξιοποιούν καταναλωτικές εκδόσεις των ίδιων συστημάτων για να βελτιώσουν την παραγωγικότητα ή να μειώσουν τον φόρτο ρουτίνας.
Τα κύρια εμπόδια για την επίσημη υιοθέτηση της τεχνολογίας είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης, οι δυσκολίες ενσωμάτωσης στα υπάρχοντα workflows και η ανεπαρκής τεκμηρίωση αποδοτικότητας.
Μέχρι στιγμής, μόνο δύο κλάδοι –ΜΜΕ και τεχνολογία– δείχνουν δομική μεταβολή λόγω AI. Για τις υπόλοιπες αγορές, η τεχνητή νοημοσύνη παραμένει κυρίως εργαλείο ατομικής παραγωγικότητας, όχι συστημικής αναδιάρθρωσης.
Η γεωγραφία της τεχνητής νοημοσύνης
Η γεωγραφική κατανομή της χρήσης δείχνει σαφή ανισότητα.
Στην κορυφή της παγκόσμιας λίστας βρίσκονται τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με 59% του ενεργού πληθυσμού να χρησιμοποιεί AI.
Ακολουθούν η Σιγκαπούρη, η Νορβηγία, η Ιρλανδία, η Γαλλία και η Ισπανία, με ποσοστά μεταξύ 35% και 45%.
Στην Ευρώπη, η χρήση AI παρουσιάζει ισχυρή συσχέτιση με το ΑΕΠ και την ψηφιακή υποδομή κάθε χώρας.
Αντίθετα, στη Νότια Ασία και την υποσαχάρια Αφρική τα ποσοστά παραμένουν χαμηλά.
Η Ελλάδα καταγράφει 17,7% χρήσης του ενεργού πληθυσμού, λίγο κάτω από τον παγκόσμιο μέσο όρο (20% μεταξύ των χρηστών διαδικτύου).
Τα στοιχεία της Anthropic δείχνουν ότι στη χώρα μας οι πιο συχνές χρήσεις αφορούν:
-προγραμματισμό και επίλυση σφαλμάτων σε πολλαπλές γλώσσες,
-τεχνική καθοδήγηση και υποστήριξη σε επιστημονικά ερευνητικά έργα,
-ακαδημαϊκή συγγραφή και εκπαίδευση.
Σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο, οι Eλληνες χρήστες ζητούν πιο συχνά από τα συστήματα AI να:
-παρέχουν αναλυτικό σχεδιασμό και οργάνωση ταξιδιών,
-προσφέρουν τεχνική και υπολογιστική υποστήριξη για επιστημονικές έρευνες,
-βοηθούν σε διαδικασίες containerization και ανάπτυξης λογισμικού μέσω Docker.
Από την κριτική σκέψη στην εξάρτηση
Η συνεχώς αυξανόμενη εξοικείωση με την τεχνητή νοημοσύνη έχει προκαλέσει προβληματισμό σε ακαδημαϊκούς κύκλους.
Ορισμένοι ερευνητές του MIT προειδοποιούν για τη δημιουργία «γνωστικού χρέους». Στην κατάσταση αυτή ο χρήστης βασίζεται τόσο πολύ στα εργαλεία AI ώστε αποδυναμώνει τη δική του ικανότητα να μαθαίνει, να θυμάται ή να αποδίδει πρωτότυπα.
Πειραματική μελέτη της Νταταλίγια Κόσμινα έδειξε ότι φοιτητές που χρησιμοποίησαν το ChatGPT για συγγραφή δοκιμίων είχαν χαμηλότερη ικανότητα να παραθέτουν με ακρίβεια τις πηγές τους και ένιωθαν μικρότερη «ιδιοκτησία» του τελικού αποτελέσματος.
Οι ίδιοι αναγνώριζαν, ωστόσο, ότι η χρήση του εργαλείου τους εξοικονομούσε χρόνο και μείωνε το άγχος.
Η Google Workspace, από την πλευρά της, υποστηρίζει ότι τα εργαλεία όπως το Gemini δεν αντικαθιστούν τη σκέψη αλλά την «ενισχύουν», βοηθώντας τους χρήστες να εκφραστούν και να οργανωθούν καλύτερα.
Η νέα εκπαιδευτική πραγματικότητα
Σχεδόν οι μισοί ενήλικοι χρήστες του ChatGPT είναι κάτω των 25 ετών, κυρίως φοιτητές.
Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει τα πανεπιστήμια να αναζητούν νέους τρόπους αξιολόγησης.
Η OpenAI ανακοίνωσε τον Ιούλιο τη λειτουργία «study mode», που δίνει βήμα βήμα καθοδήγηση αντί για έτοιμες απαντήσεις, με στόχο να βοηθήσει στη μάθηση, όχι απλώς στην ολοκλήρωση εργασιών.
Το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης έγινε τον Σεπτέμβριο το πρώτο στη Βρετανία που παρείχε επίσημα πρόσβαση στο ChatGPT σε όλους τους φοιτητές και τα μέλη ΔΕΠ, επιχειρώντας να ενσωματώσει το εργαλείο στη διδασκαλία με ελεγχόμενο τρόπο.
Πηγή: Financial Times