Μια τροπολογία που αλλάζει το τοπίο ως προς την διαφάνεια στα εισοδήματα και τα περιουσιακά στοιχεία των πολιτικών προσώπων «περνά» από την Βουλή η κυβέρνηση, με πρωτοβουλία του υπουργού Δικαιοσύνης Γιώργου Φλωρίδη.
Πρόκειται για την ρύθμιση που αίρει την απαγόρευση που ίσχυε τα τελευταία 9 χρόνια για συζύγους και συγγενείς πρώτου βαθμού των πολιτικών να διαθέτουν αλλοδαπές εταιρίες.
Πρόκειται για μία κίνηση της κυβέρνησης που εύλογα προκαλεί αντιδράσεις και δημιουργεί κάτι παραπάνω από ερωτηματικά για την σκοπιμότητα που εξυπηρετεί. Ιδίως από την στιγμή που ουσιαστικά δίνει την ευχέρεια σε βουλευτές, υπουργούς και αρχηγούς κομμάτων να εμπλακούν μέσω συγγενών τους τελικά με εξωχώριες εταιρίες. Τις περίφημες off-shore.
Ενοχική συμπεριφορά
Το πρώτο στοιχείο που διακρίνει κανείς είναι η «ενοχική» συμπεριφορά της κυβέρνησης, λόγω του τρόπου που κατέθεσε την ρύθμιση στην Βουλή. Η διάταξη εμφανίστηκε στο κοινοβούλιο λίγο πριν τα μεσάνυχτα της Τρίτης. Δίχως μάλιστα να έχει εμφανή και αυτόνομη παρουσία.
Αντιθέτως το επίμαχο άρθρο «στριμώχθηκε» ανάμεσα σε άλλα, άσχετα, σε μία πολύ-τροπολογία. Επίσης εντάχθηκε σε ένα νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης που είχε προγραμματιστεί να ψηφιστεί μερικές ώρες αργότερα στην Ολομέλεια της Βουλής αφού για την συζήτησή του διατέθηκε μόλις μία συνεδρίαση!
Δηλαδή, έγινε σαφές ότι η αρχική πρόθεση της κυβέρνησης ήταν να κρύψει ή να υποβαθμίσει την ρύθμιση. Κάτι που συνιστά μια έμμεση αναγνώριση ότι οι συγγραφείς της τροπολογίας έχουν επίγνωση του ότι θα γίνονταν αντιληπτή με αρνητικό τρόπο από τους πολίτες.
Η ουσία της ρύθμισης
Ο βασικός ισχυρισμός της κυβέρνησης είναι ότι οι συγγενείς πρώτου βαθμού και οι σύζυγοί των βουλευτών, υπουργών και αρχηγών κομμάτων δεν πρέπει να «πληρώνουν» την επιλογή των συζύγων, η των γονιών τους να πολιτευθούν μέσω του περιορισμού της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας. Ιδίως αφού οι ίδιοι δεν θέλησαν να πολιτευθούν.
Μάλιστα στην κατεύθυνση αυτή γίνεται ακόμη και επίκληση του ευρωπαϊκού δικαίου για την ισονομία στην επιχειρηματική δράση.
Παρότι ουδέποτε προέκυψε ζήτημα ασυμβατότητας της εγχώριας νομοθεσίας με το ευρωπαϊκό δίκαιο παρότι η απαγόρευση ισχύει από το 2016 όταν την θέσπισε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Ουσιαστικά δηλαδή η βούληση των συγγενών των πολιτικών να ασκήσουν επιχειρηματική δραστηριότητα αποτιμάται ως πιο σημαντική από την διαφάνεια στον δημόσιο βίο.
Η (αυτ)απάτη με τις off shore
Η κυβέρνηση (και μέσω του υπουργού Δικαιοσύνης Γιώργου Φλωρίδη) ισχυρίστηκε πως η διάταξη αυτή προστατεύει τους πολιτικούς. Γιατί διατηρεί για τους ίδιους την απαγόρευση συμμετοχής σε αλλοδαπές εταιρίες ενώ επιτρέπει στους συγγενείς τους την συμμετοχή μόνον σε εταιρίες που δεν εδρεύουν στους λεγόμενος «φορολογικούς παραδείσους».
Δηλαδή σε κράτη που δεν συνεργάζονται με την Ε.Ε για φορολογικά ζητήματα και αποτελούν τις έδρες των λεγόμενων «εξωχώριων» εταιριών. Δηλαδή των offshore.
Αυτό όμως που «ξεχνά» η κυβερνητική επιχειρηματολογία είναι πως δεν υφίσταται κάποιος μηχανισμός ελέγχου ο οποίος να μπορεί να εξασφαλίσει πως μία αλλοδαπή εταιρία δεν διαθέτει η δεν σχετίζεται με εξωχώριες εταιρίες. Κάτι που έχει αποδειχθεί σε πολλές περιπτώσεις στο παρελθόν.
Στην πραγματικότητα λοιπόν εμμέσως πλην σαφώς η κυβερνητική τροπολογία δίνει την δυνατότητα στους συζύγους ή τα παιδιά των πολιτικών να μετέχουν με έμμεσο τρόπο σε off-shore εταιρίες. Διασφαλίζοντας έτσι ένα καθεστώς «off-shore για όλη την οικογένεια».
Περίμενε καιρό
Στην πραγματικότητα η Νέα Δημοκρατία παίρνει την πρωτοβουλία για μία νομοθεσία που ήθελε να αλλάξει εδώ και … 9 χρόνια αλλά έως τώρα δεν το είχε επιχειρήσει.
Η καθολική απαγόρευση της συμμετοχής συγγενών πολιτικών σε αλλοδαπές εταιρίες είχε θεσμοθετηθεί από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το 2016 και μάλιστα με προσωπική εισήγηση του Αλέξη Τσίπρα.
Αρχικά η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε φέρει ρύθμιση ανάλογη με αυτή που εισηγείται σήμερα η Νέα Δημοκρατία. Παρόλα αυτά οι «γαλάζιοι» βουλευτές την είχαν καταγγείλει ως …νομιμοποίηση της συμμετοχής των βουλευτών σε off-shore. Όταν η κυβέρνηση Τσίπρα αντέδρασε σε αυτό θεσμοθετώντας την καθολική απαγόρευση είχαν αποχωρήσει από τη Βουλή!