Αλυσιδωτές αντιδράσεις και εξελίξεις προκαλεί η ανακοίνωση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για άμεση έναρξη ερευνών υδρογονανθράκων νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης και της Πελοποννήσου.
Οι διαδικασίες για την έναρξη των ερευνών μπαίνουν στην τελική ευθεία, με σκοπό μέσα στο 2025 να υπάρξουν οι σχετικές γεωτρήσεις. Η κοινοπραξία Exxon Mobil και Ελληνικών Πετρελαίων έχει υποβάλει ήδη ένα ποσοτικά και ποιοτικά αναβαθμισμένο πρόγραμμα σεισμικών ερευνών, με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών σε λιγότερο από δύο χρόνια προκειμένου να υπάρχει μια σαφής εικόνα του τι συμβαίνει στα οικόπεδα που δεσμεύονται έως τα τέλη του 2023. Υπενθυμίζεται ότι οι σχετικές συμβάσεις για τη μίσθωση των δύο περιοχών είχαν κυρωθεί από τη Βουλή των Ελλήνων ήδη από το 2019.
Στο μεταξύ χθες, ο σταθμός του Ηρακλείου εξέδωσε σχετική NAVTEX και μέχρι νεωτέρας, δεσμεύονται περιοχές στο Ιόνιο Πέλαγος, το Δυτικό Πέλαγος και δυτικά και ανατολικά της Κρήτης, προκειμένου το πλοίο Nanco Swift να πραγματοποιήσει ανάπτυξη εξοπλισμού και σεισμικές έρευνες. Μετά τη NAVTEX, στο πλοίο Sanco Swift άρχισε το ταξίδι του ήδη από χθες από τους Καλούς Λιμένες και κινείται νοτιοδυτικά της Κρήτης.
Οι έρευνες έχουν σκοπό να αποκαλύψουν το μέγεθος των κοιτασμάτων προκειμένου να αποφασιστεί αν δικαιολογείται μια τεράστιου μεγέθους επένδυση, την οποία στηρίζουν όχι μόνο η ελληνική κυβέρνηση, αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πλαίσιο του σχεδίου ενεργειακής απεξάρτησης από τη Ρωσία.
Το επόμενο βήμα τώρα είναι ο απόπλους του πλοίου από τους Καλούς Λιμένες, που δέσμευσε η νορβηγική εταιρεία PGS η οποία και εξειδικεύεται σε γεωφυσικές έρευνες. Το πλοίο έχει ήδη ολοκληρώσει τις δοκιμές των μηχανικών του συστημάτων και παραμένει στη νότια Κρήτη προκειμένου να αρχίσει τη δράση του.
Αναφορικά με το χρονοδιάγραμμα εξέλιξης των ερευνών, τα πράγματα πλέον είναι συγκεκριμένα:
Τις επόμενες μέρες θα ξεκινήσουν στα εν λόγω οικόπεδα οι σεισμογραφικές έρευνες με ερευνητικά πλοία, μια διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει 1-2 μήνες. Αμέσως μετά και με τη συλλογή των δεδομένων, θα τρέξει η διαδικασία να αναδημιουργηθεί η εικόνα του υπεδάφους των περιοχών που ερευνήθηκαν.
Μόλις ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, θα ακολουθήσει η διαδικασία προσδιορισμού του αν τα εν λόγω οικόπεδα είναι κατάλληλα για εξόρυξη, η σύνταξη μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για ερευνητική γεώτρηση και η έναρξη διαγωνιστικής διαδικασίας για τη διενέργεια ερευνητικής γεώτρησης.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες από την ΕΔΕΥ, αυτό μπορεί να διαρκέσει περί τον έναν χρόνο, μέχρι να ληφθεί οριστική απόφαση. Εφόσον αυτή είναι να προχωρήσουν οι διαδικασίες, οι ερευνητικές γεωτρήσεις μπορούν να ξεκινήσουν το 2025.
Οι σεισμικές έρευνες θα γίνουν σε θαλάσσια περιοχή εμβαδού 40.000 τετραγωνικών μέτρων που καλύπτουν τα δύο οικόπεδα δυτικά και νοτιοανατολικά της Κρήτης. Και στις δύο περιοχές η πλειονότητα των δικαιωμάτων έρευνας ανήκει στην Exxon – Mobil η οποία, έπειτα από την αποχώρηση της γαλλικής Τotal Energies, ελέγχει το 70% των δικαιωμάτων ενώ το υπόλοιπο 30% ανήκει στα Ελληνικά Πετρέλαια.
Μετά από τις προχθεσινές ανακοινώσεις του πρωθυπουργού η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων εξέδωσε σχετική ανακοίνωση στην οποία και αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής:
«Σε συνέχεια των δηλώσεων του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και των επιτυχημένων γεωφυσικών ερευνών που πραγματοποιήθηκαν στις αρχές του 2022 στο Κεντρικό και στο Νότιο Ιόνιο, η Ε.Δ.Ε.Υ.Ε.Π., η εθνική διαχειριστική εταιρεία υδρογονανθράκων και ενεργειακών πόρων, ανακοίνωσε σήμερα (σ.σ. χθες) τα επόμενα βήματα στο πρόγραμμα εξερεύνησης κοιτασμάτων φυσικού αερίου της χώρας, με την πραγματοποίηση τρισδιάστατων γεωφυσικών ερευνών στο Βόρειο Ιόνιο (Block 2) και δισδιάστατων γεωφυσικών ερευνών στις παραχωρήσεις Δυτικά και Νοτιοδυτικά της Κρήτης.
Οι γεωφυσικές έρευνες θα πραγματοποιηθούν τους προσεχείς χειμερινούς μήνες με σκοπό την ελαχιστοποίηση τυχόν περιβαλλοντικών επιπτώσεων, σύμφωνα με τα αυστηρότερα και καλύτερα διεθνή πρότυπα για την προστασία του περιβάλλοντοςª.
Η απάντηση της Τουρκίας
Μεγάλος ήταν ο αιφνιδιασμός της Τουρκίας από την ανακοίνωση έναρξης άμεσων σεισμικών ερευνών νοτιοδυτικά της Κρήτης και της Πελοποννήσου.
Η εξέλιξη φιλοξενήθηκε σε όλα στα τουρκικά Μέσα Ενημέρωσης, τα οποία ωστόσο δεν προχώρησαν σε κάποιο πρόσθετο σχολιασμό.
Υπήρξαν ωστόσο και δημοσιεύματα που κάνουν λόγο ακόμα και για αποστολή τουρκικών γεωτρύπανων σε περιοχές που -σύμφωνα με την Άγκυρα, αφορούν τη λιβυκή ΑΟΖ.
Το CNN Turk έγραψε, πως εάν η Ελλάδα συμφωνήσει με την Λιβύη, «η Τουρκία θα στείλει τα γεωτρύπανά της».
Στη Milliyet ο αρθρογράφος Οζάι Σεντίρ σχολιάζει πως η Ελλάδα πιέζει έντονα τη Λιβύη για συμφωνία και αυτή η εξέλιξη πρέπει άμεσα να απασχολήσει την Τουρκία.
«Τι θα κάνουμε;
Πιθανότατα θα δούμε τους όρους με τη συμφωνία Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και άμεσα θα στείλουμε εκεί τα γεωτρύπανα μας. Αν πράγματι οι ΗΠΑ χάνουν την ισορροπία και πιέσει την κυβέρνηση της Λιβύης για να συμφωνήσει με την Ελλάδα η απάντηση της Τουρκίας θα είναι ξεκάθαρη. Εμείς συμφωνήσαμε νωρίτερα μαζί τους και θα πούμε ‘’ερχόμαστε και ξεκινάμε τις έρευνες’’».