Η αυστηρότητα του νέου ΚΟΚ που τέθηκε σε ισχύ την περασμένη Παρασκευή, όπως είναι γνωστό, εστιάζει στην υπέρβαση ορίων ταχύτητας, στην υπέρμετρη κατανάλωση αλκοόλ, στη μη χρήση κράνους και ζώνης καθώς και στη χρήση κινητού. Ωστόσο έχουν προβλεφθεί και ορισμένες πιο «ήπιες» παραβάσεις, οι λεγόμενες μικρής η μεσαίας επικινδυνότητας, οι οποίες πλέον επιφέρουν αυστηρότερες ποινές στους παραβάτες.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των παραβάσεων της κατηγορίας «Σ» για την «αντικοινωνική οδική συμπεριφορά», που για πρώτη φορά εισάγει ο Ν. 5209/2025 και προβλέπει επιπρόσθετα και το διοικητικό μέτρο αφαίρεσης της άδειας οδήγησης του οδηγού για σαράντα (40) ημέρες. Αυτή περιλαμβάνει την επιθετική συμπεριφορά ενός οδηγού προς έναν άλλον, το σκόπιμο μπλοκάρισμα λωρίδας, ακόμη και προσπέραση που τρομάζει άλλους οδηγούς. Τέτοιου τύπου παραβάσεις κατατάσσονται κανονικά σε μία από τις βασικές κατηγορίες (Ε1–Ε4), παίρνουν δηλαδή το προβλεπόμενο πρόστιμο ανάλογα με τη σοβαρότητα. Ακολουθεί το αντίστοιχο μέτρο (π.χ. αφαίρεση διπλώματος), ενώ επιβάλλεται και επιπλέον διοικητικό μέτρο.
Με πρόστιμο 10 ευρώ και αφαίρεση άδειας για 10 ημέρες τιμωρείται και η μη χρήση φλας σύμφωνα με τον νέο ΚΟΚ. Τα φώτα έκτακτης ανάγκης (αλάρμ) μπορούν να χρησιμοποιηθούν εν κινήσει μόνο σε περίπτωση που παρουσιάσει πρόβλημα το όχημά μας και απειλείται η ασφάλεια των άλλων χρηστών του δρόμου (εξαιρείται το παρκάρισμα). Σε άλλη περίπτωση, η χρήση των αλάρμ είναι παράνομη και σύμφωνα με το άρθρο 41 παράγραφος 5, επισύρει πρόστιμο 30 ευρώ και 10 μέρες αφαίρεση της άδειας οδήγησης.
Μία από τις πιο συνηθισμένες «ήπιες» παραβάσεις, αυτή περί απαγόρευσης παρκαρίσματος σε πεζοδρόμια, πλατείες, ειδικά ερείσματα και νησίδες ασφαλείας, που είναι πολύ συχνή σε περιοχές του πυκνοκατοικημένου κέντρου, θα έχει πλέον αυστηρότερες ποινές. Σύμφωνα με τον νέο ΚΟΚ μία τέτοια πράξη μπορεί να επιφέρει πρόστιμο 30 ευρώ και αφαίρεση άδειας 10 ημέρες.
Μία άλλη «άγνωστη» παράβαση είναι πως σύμφωνα με το άρθρο 33 του νέου ΚΟΚ η αριστερή λωρίδα χρησιμοποιείται από επιβατηγά οχήματα ή μοτοσικλέτες μόνο ως λωρίδα προσπέρασης και καθίσταται και αυτή λωρίδα κυκλοφορίας, μόνο όταν οι υπόλοιπες λωρίδες τελούν υπό καθεστώς κυκλοφοριακής συμφόρησης. Η παραβίαση του παραπάνω κανόνα τιμωρείται με πρόστιμο 150 ευρώ αλλά και με αφαίρεση της άδειας οδήγησης για 20 ημέρες.
«Στον νέο ΚΟΚ έχουν προβλεφθεί τα πάντα»
Σχολιάζοντας τις ποινές του ΚΟΚ για παραβάσεις με χαμηλή έως μέτρια επικινδυνότητα, ο Σωτήρης Καλταμπάνης, διευθυντής στη Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής, σημειώνει πως στον νέο Κώδικα έχουν προβλεφθεί τα πάντα αναφορικά με την υποχρέωση των οδηγών και τον τρόπο κυκλοφορίας σε πόλεις και επαρχιακούς δρόμους. «Αν κάποιος, παραδείγματος χάριν, κρατάει καφέ την ώρα της οδήγησης, ουσιαστικά αντιτίθεται στον ΚΟΚ, καθώς σύμφωνα με τον Κώδικα ο οδηγός κάθε οχήματος υποχρεούται να έχει πλήρη ελευθερία των κινήσεών του, για να ενεργεί ελεύθερα τους αναγκαίους χειρισμούς», εξηγεί ο ίδιος.
Ο διευθυντής τονίζει πως ο νέος ΚΟΚ είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και μαζί με την αύξηση ελέγχων από την Τροχαία αναμένεται να φέρει αποτελέσματα. Παραδέχεται ωστόσο πως ακόμη και αν εξαντληθεί η αυστηρότητα του νόμου, σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα το παρκάρισμα στα πεζοδρόμια, το πρόβλημα δεν θα σταματήσει να υπάρχει λόγω της υπέρμετρης αύξησης των οχημάτων. «Πλέον και ως Τροχαία παρατηρούμε πλήθος αυτοκινήτων με έναν οδηγό εντός να διασχίζουν καθημερινά κεντρικές αρτηρίες της Αθήνας. Η επιλογή των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς σε τέτοιες περιπτώσεις σίγουρα θα ήταν μία λύση αποσυμφόρησης», καταλήγει.
Οι κάμερες
Από πλευράς του ο συγκοινωνιολόγος Γιώργος Γιαννής, καθηγητής και διευθυντής Τομέα Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής στο ΕΜΠ, εξηγεί πως πλέον με την τοποθέτηση καμερών οι παραβάσεις υψηλής επικινδυνότητας θα εντοπίζονται, θα καταγράφονται και οι ποινές θα στέλνονται αυτόματα στους οδηγούς.
Ο συγκοινωνιολόγος συμφωνεί πως ο νέος ΚΟΚ είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, ωστόσο εκφράζει την άποψη πως κάποιες παραβάσεις έχουν μία υπερβολική αυστηρότητα. «Συμφωνώ με τη διενέργεια ελέγχων και την επιβολή όλων των προστίμων που καθορίζει ο ΚΟΚ από τις κάμερες και από την Τροχαία. Οταν, όμως, κάποιος ίσως κληθεί να δώσει το δίπλωμά του επειδή ενδεχομένως ξέχασε να ανάψει το φλας, κατανοούμε πως υπάρχει μία υπέρμετρη αυστηρότητα που μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να οδηγήσει και σε αντίθετα αποτελέσματα».