Στην καρδιά της Θεσσαλίας, λίγα χιλιόμετρα από τα Τρίκαλα και πνιγμένο ανάμεσα στα καταπράσινα βουνά της περιοχής, βρίσκεται το Ροπωτό — ένα χωριό που έχει αποκτήσει φήμη όχι για κάποιο μνημείο ή παραδοσιακό πανηγύρι, αλλά γιατί… βουλιάζει. Κυριολεκτικά.
Το Ροπωτό είναι σήμερα ένα σχεδόν εγκαταλελειμμένο χωριό, σύμβολο της ανθρώπινης αδυναμίας μπροστά στη φύση, που σίγουρα μπορεί να αποτελέσει στάση σε ένα ταξίδι σας προς τα Τρίκαλα αν θέλετε να έρθετε σε επαφή με κάτι διαφορετικό. Η καταστροφή ξεκίνησε στις 12 Απριλίου 2012, όταν σημειώθηκε μεγάλη κατολίσθηση που παρέσυρε δρόμους, σπίτια, καλώδια και δίκτυα, αφού ολόκληρη η πλαγιά στην οποία είναι χτισμένο το χωριό άρχισε να μετακινείται. Σήμερα, σπίτια 300 περίπου οικογενειών έχουν υποστεί ζημιές, πολλά από αυτά είναι ερειπωμένα και σε κλίσεις που θυμίζουν ταινία επιστημονικής φαντασίας: τοίχοι γερμένοι, στέγες πεσμένες, πόρτες που ανοίγουν προς τον ουρανό.
Η αιτία της καταστροφής δεν ήταν ούτε σεισμός, ούτε κάποια ξαφνική φυσική καταστροφή. Ήταν ένα γεωλογικό φαινόμενο που είχε δώσει σημάδια δεκαετίες πριν, αλλά αγνοήθηκε. Η περιοχή παρουσιάζει έντονη κατολισθησιμότητα λόγω της γεωλογικής σύστασης του υπεδάφους, της μεγάλης κλίσης του εδάφους και της ανεξέλεγκτης ανθρώπινης δραστηριότητας: ανεπαρκής αποστράγγιση, κακοσχεδιασμένοι δρόμοι και ανεπίβλεπτες οικοδομές.
Παρ’ όλ’ αυτά, όμως, το Ροπωτό έχει και μια παράδοξη ομορφιά, μέσα στην καταστροφή και τον πόνο που κρύβει. Οι εικόνες των μισογκρεμισμένων σπιτιών μέσα στο πράσινο, τα δέντρα που ξεπηδούν ανάμεσα από μπαλκόνια και οι ήσυχοι δρόμοι που καταλήγουν απότομα στο κενό, δημιουργούν μια σουρεαλιστική ατμόσφαιρα, σαν να την έχει υπογράψει David Lynch. Πολλοί το αποκαλούν «η ελληνική Πομπηία» ή «το ελληνικό Τσέρνομπιλ», όχι λόγω ραδιενέργειας, αλλά γιατί είναι μια ζωντανή μαρτυρία εγκατάλειψης και σίγουρα μια επίσκεψη εκεί θα σας θυμίσει σκηνικό ταινίας.
Σήμερα, λίγοι κάτοικοι παραμένουν στο χωριό, κυρίως σε πιο σταθερά σημεία, με τους περισσότερους να έχουν μετεγκατασταθεί. Ορισμένοι επιστρέφουν τα καλοκαίρια, άλλοι το επισκέπτονται από νοσταλγία. Σε κάθε περίπτωση πάντως, οι κάτοικοι κρατούν ζωντανή τη μνήμη του τόπου τους και αυτό έχει γίνει, με έναν αλλόκοτο τρόπο, πόλος έλξης. Τον τελευταίο καιρό, το Ροπωτό έχει προσελκύσει ταξιδιώτες, φωτογράφους, κινηματογραφιστές και ταξιδιωτικά κανάλια που θέλουν να απαθανατίσουν αυτό το μοναδικό τοπίο όπου ο χρόνος και η βαρύτητα συνεργάζονται για να χτίσουν μια νέα μορφή τέχνης: την εγκατάλειψη εν κινήσει.
Το Ροπωτό δεν είναι πια αυτό που ήταν, αλλά ούτε και νεκρό. Είναι ένας τόπος που φωνάζει χωρίς λέξεις: για την ανάγκη σεβασμού προς τη φύση, για την προσωρινότητα των ανθρώπινων έργων, για την ομορφιά που μπορεί να γεννηθεί ακόμα και μέσα από την καταστροφή.
Πώς να πάτε
Το Ροπωτό βρίσκεται στον Νομό Τρικάλων, περίπου 30 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πόλης των Τρικάλων. Από Τρίκαλα, ακολουθείτε τη διαδρομή Τρίκαλα – Πύλη – Ελάτη – Ροπωτό (περίπου 35 λεπτά με αυτοκίνητο). Ο δρόμος είναι ασφαλτοστρωμένος μέχρι ένα σημείο, αλλά χρειάζεται προσοχή στα τελευταία χιλιόμετρα, ειδικά τον χειμώνα ή μετά από βροχή.
Τι να δείτε
Τα ερειπωμένα σπίτια: Η «βουλιαγμένη» ζώνη είναι το πιο εντυπωσιακό κομμάτι, όπου μπορείτε να δείτε σπίτια που έχουν πάρει κλίση, να περπατήσετε σε διαλυμένους δρόμους και να νιώσετε την «κίνηση» του εδάφους.
Το παλιό κέντρο του χωριού: Εκεί θα βρείτε μερικά ακόμα καφενεία και σημεία με θέα προς τα Άγραφα.
Η φύση γύρω από το χωριό είναι πλούσια, ιδανική για ήσυχες βόλτες, φωτογραφίες ή μικρές πεζοπορίες.
Πού να σταματήσετε
Καφέ ή φαγητό μπορείτε να βρείτε πιο εύκολα στην Ελάτη ή στην Πύλη, δύο πανέμορφα χωριά σε απόσταση αναπνοής, με παραδοσιακές ταβέρνες και καταλύματα. Στο ίδιο το Ροπωτό μην υπολογίζετε σε οργανωμένες παροχές, ενώ είναι καλό να έχετε μαζί σας νερό και σνακ.
Τι να προσέξετε
- Μην μπαίνετε μέσα στα ερειπωμένα σπίτια. Είναι επικίνδυνα και υπάρχει πιθανότητα περαιτέρω κατολίσθησης
- Καλό είναι να μην πάτε νύχτα και να ενημερώσετε κάποιον για τη διαδρομή σας
- Σε περίπτωση βροχής, αποφύγετε τα πιο απότομα μονοπάτια
Πηγή: clickatlife.gr