Η παραλία Κάθισμα στη Λευκάδα, μία από τις διασημότερες του Ιονίου, έχει συνδυάσει το όνομά της με δύο ακραία συναισθήματα: θαυμασμό και φόβο.
Η απαράμιλλη φυσική της ομορφιά, με τα γαλαζοπράσινα νερά, τη λευκή άμμο και την επιβλητική ακτογραμμή, προσελκύει κάθε καλοκαίρι χιλιάδες τουρίστες. Παράλληλα όμως, καταγράφεται και ένας συνεχώς αυξανόμενος αριθμός περιστατικών πνιγμών, διασώσεων και κινδύνων, που έχουν καταστήσει την παραλία αυτή ως μία από τις πλέον επικίνδυνες της Ευρώπης.
Απότομο βάθος και ύπουλα ρεύματα
Το Κάθισμα δεν είναι μια “συμβατική” παραλία. Το βάθος αυξάνεται απότομα λίγα μόλις μέτρα από την ακτή, με αποτέλεσμα οι λουόμενοι να βρίσκονται ξαφνικά σε νερά που δεν μπορούν να πατήσουν. Επιπλέον, η μορφολογία του βυθού και η έκθεση της παραλίας στους δυτικούς ανέμους δημιουργούν ισχυρά υπόγεια ρεύματα και κυματισμούς που μεταβάλλονται απρόβλεπτα μέσα σε λίγα λεπτά. Το φαινόμενο αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για τους τουρίστες και τους μη έμπειρους κολυμβητές που παρασύρονται εύκολα χωρίς να μπορούν να επιστρέψουν στην ακτή.
Ανεπαρκής φύλαξη και ελλιπής σήμανση
Το πρόβλημα εντείνεται από την ελλιπή φύλαξη. Αν και πρόκειται για μία από τις πιο πολυσύχναστες παραλίες του νησιού, οι ναυαγοσώστες είτε είναι απόντες είτε δεν επαρκούν για να καλύψουν όλο το μήκος της παραλίας, ιδιαίτερα κατά τις απογευματινές ώρες ή στις αρχές και το τέλος της τουριστικής σεζόν. Επιπλέον, οι πινακίδες που προειδοποιούν για τον κίνδυνο συχνά είναι ελάχιστες, κακοσυντηρημένες ή γραμμένες μόνο στα ελληνικά, με αποτέλεσμα πολλοί επισκέπτες από το εξωτερικό να μην αντιλαμβάνονται τη σοβαρότητα της κατάστασης.
Μαρτυρίες που σοκάρουν: «Κάθε χρόνο έχουμε νεκρούς»
Η εικόνα της παραλίας ως «παγίδα» ενισχύεται από μαρτυρίες ντόπιων και διασωστών, που τονίζουν ότι σχεδόν κάθε χρόνο σημειώνονται θάνατοι από πνιγμό στο Κάθισμα, κυρίως τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο. Τα περιστατικά είναι τόσο συχνά, που πολλοί Λευκαδίτες αποφεύγουν να κολυμπούν εκεί σε ημέρες με δυνατό κυματισμό ή όταν υπάρχει αλλαγή του καιρού. Παρά τις προειδοποιήσεις, ωστόσο, η γοητεία του τοπίου και η διάθεση για φωτογραφίες ή θαλάσσια μπάνια οδηγεί πολλούς στην αψήφηση των κινδύνων, συχνά με μοιραία αποτελέσματα.
Ο πνιγμός του Στέφανου: Μια ακόμη προειδοποίηση
Το τραγικό περιστατικό με τον 30χρονο Στέφανο, ο οποίος πνίγηκε πρόσφατα παρά τις εκκλήσεις φίλων και λουόμενων να μην μπει στο νερό, έρχεται να υπενθυμίσει με τον πιο σκληρό τρόπο την ανάγκη για ουσιαστική αλλαγή στην προσέγγιση της πολιτείας αλλά και των επισκεπτών απέναντι στην παραλία Κάθισμα. Παράλληλα, φέρνει στο φως ένα διαρκές κενό στην τουριστική πολιτική ασφαλείας: η προβολή και αξιοποίηση φυσικών τοπίων χωρίς την ανάλογη επένδυση σε μέτρα προστασίας των επισκεπτών.
Η τουριστική ανάπτυξη χωρίς δίχτυ ασφαλείας
Η Λευκάδα δεν είναι η μόνη περιοχή στην Ελλάδα που αντιμετωπίζει αυτού του τύπου τους κινδύνους. Το Κάθισμα όμως είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα παραλίας όπου η μαζική τουριστική ανάπτυξη συνδυάζεται με ιδιαίτερες γεωμορφολογικές και μετεωρολογικές συνθήκες, δημιουργώντας ένα εκρηκτικό μείγμα. Η ομορφιά και η επικινδυνότητα συνυπάρχουν, και η ανάγκη για αυξημένα μέτρα προστασίας δεν είναι πλέον απλώς ένα αίτημα των τοπικών κοινωνιών ή των διασωστών. Είναι ζήτημα ζωής και θανάτου.