«Να ακούμε τους ειδικούς, τους επιστήμονες» ήταν το βασικό συμπέρασμα της εισήγησης του μητροπολίτη Ἱεραπύτνης καί Σητείας κ. Κυρίλλου, ἐνώπιον τῆς Συνάξεως τῆς Ἱεραρχίας τοῦ Θρόνου. Φανάριον 1-3 Σεπτεμβρίου 2021.
Είπε μεταξύ άλλων:
«Εἶναι γεγονός ὅτι κάθε σοβαρή ἀσθένεια, πόσο μᾶλλον κάθε πρωτοεμφανιζόμενη, ἀποτελεῖ φοβερή δοκιμασία γιά τόν ἄνθρωπο, ὄχι μόνον ἐξ αἰτίας τοῦ πόνου καί τῶν δυσχερειῶν πού τοῦ προκαλεῖ ἀλλά καί τοῦ φόβου τοῦ θανάτου πού τοῦ προξενεῖ.
Ἡ ἐπίγνωση ὅτι ὁ Θεός τόν ἔπλασε ὑγιή γιά τήν αἰωνιότητα τοῦ δημιουργεῖ ἐνδόμυχα ἀντίδραση στήν ἀπροσδόκητη καί ἀφύσικη κατάσταση στήν ὁποία τόν καθηλώνει ἡ ἀσθένειά του. Ἡ ἀντίδραση αὐτή, φυσική ὥς ἕνα σημεῖο ἐξαιτίας τοῦ πόνου καί τῆς κάθε εἴδους ταλαιπωρίας, ἀπαιτεῖ παράλληλα μέ τίς ἰατρικές φροντίδες καί σωστή πνευματική ἀντιμετώπιση τῆς ἀσθένειας.
Ἡ μέριμνα τῆς Ἐκκλησίας γιά τούς ἀσθενεῖς ἀποτελεῖ μίμηση τοῦ κατ’ ἐξοχήν προτύπου τῆς ἀγάπης καί τῆς ἀνιδιοτελοῦς προσφορᾶς στόν ἄνθρωπο τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἡ σάρκωση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ συντελεῖται, ὥστε τό σχέδιο τῆς Θείας Οἰκονομίας γιά τήν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου νά καταστεῖ πραγματικότης καί ὁ ἄνθρωπος νά ἀνακτήσει τήν δυνατότητα τῆς ἄμεσης κοινωνίας μέ τόν Θεό.
Στό πλαίσιο αὐτό κυριαρχικό ρόλο ἐπιτελεῖ ἡ ἀνιδιοτελής διακονία τῶν ἀνθρώπων πρός τούς ἀσθενεῖς ἀδελφούς τους. Ἡ Ἐκκλησία, ὡς σῶμα Χριστοῦ, ἔχει ὡς ἀποστολή νά καθοδηγήσει τόν ἄνθρωπο στήν σωτηρία του. Ἡ εὐχή κατά τήν Θεία Λειτουργία τοῦ Μεγάλου Βασιλείου «Σύ γάρ εἶ, Κύριε, ἡ βοήθεια τῶν ἀβοηθήτων, ἡ ἐλπίς τῶν ἀπηλπισμένων, ὁ τῶν χειμαζομένων σωτήρ, ὁ τῶν πλεόντων λιμήν, ὁ τῶν νοσούντων ἰατρός. Αὐτός τοῖς πᾶσι τά πάντα γενοῦ, ὁ εἰδώς ἕκαστον, καί τό αἴτημα αὐτοῦ, οἶκον, καί τήν χρείαν αὐτοῦ».
Ὁπωσδήποτε ὀφείλομε νά μή λησμονοῦμε ὅτι ἀνέκαθεν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας Μέγας Βασίλειος, Γρηγόριος Νύσσης, Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, ὁ Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ἔδειχναν ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον ὄχι μόνον γιά τήν ἀντιμετώπιση τῆς ἀσθένειας ἀλλά καί γιά τήν περίθαλψη τῶν ἀσθενῶν πού ἔπασχαν καί ὅταν ἡ λέπρα ἐθεωρεῖτο μεταδοτική ὁ Μέγας Βασίλειος ἀσπαζόταν τούς λεπρούς γιά νά τούς δείξει τήν ἀγάπη του!»
Ὁ Καθηγούμενος τῆς Ἱ. Μ. Ἐσφιγμένου Ἁγίου Ὄρους Βαρθολομαῖος ἔγραφε μέ τήν εὐκαιρία τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος: «Οἱ ἀρνητές τῆς ἐπιστήμης εἶναι ἀρνητές τῆς ὁρατῆς πραγματικότητας. Ἀπό τόν πολύ ἐγωισμό τους εἶναι ἕτοιμοι νά πιστέψουν σέ κάθε διαβολική φαντασία, κάθε ψεῦδος. Ἀμετακίνητοι στά στρεβλά πιστεύω τους εἶναι ἱκανοί νά πιστέψουν σέ τσαρλατάνους, ψευδογιατρούς καί σύγχρονους “σαμάνους”».
Μέ βάση τήν ὀρθόδοξη διδασκαλία οἱ Πατέρες συχνά συμβουλεύουν ὅτι ὁ χριστιανός πού γνωρίζει τήν μεγάλη ἀξία τόσο τῆς ψυχῆς ὅσο καί τοῦ σώματός του, τό ὁποῖο εἶναι ναός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος χρησιμοποιεῖ μόνο τά θεραπευτικά μέσα καί δῶρα τοῦ Θεοῦ, ἔμψυχα καί ἄψυχα, ὑλικά καί πνευματικά: τούς γιατρούς, τά φάρμακα, τήν προσευχή, τά Μυστήρια καί τίς ἁγιαστικές τελετές τῆς Ἐκκλησίας μας.
Ἀπό τά ξεχωριστά προβλήματα τῆς πανδημίας συνιστᾶ ἡ χρήση τῆς μάσκας. «Ἡ ἐναντίωση στή μάσκα καί στό ἐμβόλιο ἔγκειται κυρίως στό ὅτι ὁ κορωνοϊός θεωρεῖται ἀπό πολλούς σάν κάποια κατασκευή ἀνθρώπων πανούργων πού θέλουν νά καταλύσουν τήν ἐλευθερία τῶν ἀνθρώπων ἤ ὅτι, στήν καλύτερη περίπτωση, πρόκειται γιά ἕνα τεράστιο λάθος, ὅτι ὁ κορωνοϊός εἶναι μιά ἁπλῆ γρίπη».
Ἕνα πολύ ἐπιτυχημένο -ἐπιτρέψτε μου- σχόλιο ἀπό τόν ἠλεκτρονικό τύπο εἶναι τὸ ἑξῆς: «ἐξαιρετική ἡ ἀπό ψυχῆς κατάθεση τοῦ Δεσπότη (πρόκειται γιά τόν Σεβ. Μητροπολίτη Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας κ. Παντελεήμονα) γιά ὅλους αὐτούς τούς «ψεκασμένους», εἰδικά τούς κληρικούς, πού πλανῶνται καί πλανοῦν τούς «πιστούς-ὀπαδούς» τους, μέ τά κηρύγματά τους, τά ὁποῖα εἶναι γεμᾶτα «μεσαίωνα».
Καιρός εἶναι, ὅσοι κατακρίνουν τήν ἐπίσημη Ἐκκλησία γιά τήν σώφρονα θέση της γιά τήν πανδημία, νά ἐπιστρέψουν στήν ὀρθόδοξη ἀλήθεια, ἀλλά καί τήν πραγματικότητα. Πού δέν ἔχει καμιά σχέση μέ ὅλα αὐτά τά ἀλλοπρόσαλλα κηρύγματα, πού τόση «πέραση» ἔχουν στίς μέρες μας».
’Αναφέρθηκε σέ προηγούμενο σημεῖο ἡ καθολική ἀναστολή ὅλων τῶν Λειτουργιῶν κάθε δόγματος καί θρησκείας. Αὐτό ἀποτέλεσε σκληρό πλῆγμα στή λατρεία τῆς Ἐκκλησίας, διότι οἱ πιστοί ἐκεῖ συναντῶνται μέ τόν Χριστό, χωρίς αὐτό νά σημαίνει ὅτι ἡ κατ’ οἶκον προσευχή ἐμποδίζει τήν συνεχῆ μέ τόν Χριστό κοινότητα, ἀλλά «ἡ ἐκκλησία ταυτίζεται μέ τή θεία εὐχαριστία καί ὑπάρχει ἀκριβῶς ἐπειδή κατ’ αὐτήν τελοῦμε κάθε Κυριακή τήν θεία Λειτουργία καί ἐπειδή γνωρίζουμε ὅτι αὐτό θά τό ἐπαναλαμβάνουμε».
Φυσικά καί ὁ ὑποχρεωτικός περιορισμός κατ’ οἶκον προξένησε καί ἄλλα μεγάλα προβλήματα, τά ὁποῖα προκάλεσαν μεγάλα ψυχολογικά προβλήματα σέ κάθε ὁμάδα τῶν πολιτῶν. Ἐργασίες σταμάτησαν, τά ἐκπαιδευτικά ἱδρύματα ἔπαυσαν νά λειτουργοῦν, οἱ οἰκογένειες περιορίσθηκαν σέ τηλεφωνικές ἐπικοινωνίες. Πολλά τά ἀδιέξοδα, τά ὁποῖα ὅμως ἐάν ἐξετασθοῦν ψύχραιμα εἶχαν καί τά θετικά τους ἀποτελέσματα.
Ὁπωσδήποτε σέ κάθε ἐποχή καί σέ κάθε ἔκφανση τῆς ζωῆς τῶν ἀνθρώπων, σέ περιόδους κρίσεων, συχνά παρατηροῦνται τελείως ἀντικρουόμενες ἀπόψεις γιά τόν τρόπο λύσεως τοῦ ἑκάστοτε προβλήματος. Στήν δημιουργία αὐτῶν τῶν καταστάσεων χρειάζεται ψυχραιμία καί λογική. Ὁ ἀσθενής προκειμένου νά ἰαθεῖ θά σπεύσει στόν γιατρό του, ὄχι στόν παντοπώλη τῆς γειτονιᾶς.
Ἡ θεραπεία τῆς νόσου κατευθυνόμενη ἀπό τό συναίσθημα ἔχει ἀνάγκη, παρά τά ὑπό τῆς ἐπιστήμης παρεχόμενα μέσα, καί ἀπό ἄλλα τά ὁποῖα ἀποβλέπουν στήν διέγερση τοῦ συναισθήματος τῆς πίστης. Ἀπαραίτητη προϋπόθεση πρός ἐπίτευξη κάθε θεραπείας, πρός ἐπιτυχῆ ἀπόδοση τοῦ φάρμακου ἤ ἄλλου θεραπευτικοῦ μέσου εἶναι ἡ πρός αὐτό πίστη, ἡ πίστη ὅτι αὐτό θά φέρει τό ποθούμενο ἀποτέλεσμα.
Στήν Σοφία Σειράχ διαβάζομε: «Τίμα ἰατρὸν πρὸς τὰς χρείας αὐτοῦ τιμαῖς αὐτοῦ, καὶ γὰρ αὐτὸν ἔκτισε Κύριος· παρὰ γὰρ ῾Υψίστου ἐστὶν ἴασις, καὶ παρὰ βασιλέως λήψεται δόμα· ἐπιστήμη ἰατροῦ ἀνυψώσει κεφαλὴν αὐτοῦ, καὶ ἔναντι μεγιστάνων θαυμασθήσεται. Κύριος ἔκτισεν ἐκ γῆς φάρμακα, καὶ ἀνὴρ φρόνιμος οὐ προσοχθιεῖ αὐτοῖς».
Ἡ περίπτωση αὐτή μᾶς ὁδηγεῖ στό ἀσφαλές συμπέρασμα ὅτι ἡ νόσος, προκαλοῦσα τό αἴσθημα τοῦ κινδύνου τῆς ζωῆς, ὁδηγεῖ σέ ἀναγνώριση τοῦ σκοποῦ καί τῆς ἀξίας της, σέ ἀναγνώριση δηλαδή τοῦ πνευματικοῦ κόσμου, ἐκ τοῦ ὁποίου ἡ ζωή προέκυψε καί μετά τοῦ ὁποίου εἶναι ἄρρηκτα συνδεδεμένη.
Πρόκειται γιά ἀναγνώριση τῆς «ποιητικῆς καὶ τελικῆς αἰτίας τοῦ παντός» (Θεοφάνης Νικαίας), πού δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τόν Θεό τῆς ἀγάπης, τῆς εἰρήνης καί τῆς καταλλαγῆς τῶν λαῶν.» τόνισε.