Για πρώτη φορά το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών συζητήθηκε στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Μάλιστα, τη συζήτηση παρακολούθησαν και συγγενείς των θυμάτων, οι οποίοι μετέβησαν στο Στρασβούργο για ενημέρωση των ευρωβουλευτών.
Με ένα μόνο γύρο τοποθετήσεων, χωρίς δυνατότητα για τους ευρωβουλευτές που δεν ανήκουν σε πολιτικές ομάδες να τοποθετηθουν και με περιορισμούς στη διαδικασία, η συζήτηση δεν αποκάλυψε περισσότερα από αυτά που ήταν ήδη γνωστά.
Ωστόσο ήταν σημαντικό το γεγονός ότι ο Έλληνας Επίτροπος Μεταφορών, Απόστολος Τζιτζικώστας ήταν παρών για να διαμηνύσει ότι η ασφάλεια των σιδηροδρόμων «είναι και πρέπει να είναι ένα κοινό ευρωπαϊκό αγαθό, η απόλυτη προτεραιότητά μας».
Σε σχέση με την ασφάλεια των τρένων στην Ελλάδα, ο ίδιος διαβεβαίωσε ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ασκεί τον έλεγχο του σχεδίου δράσης που έχει καταθέσει η Ελλάδα» και πως «χωρίς την παραμικρή παρέκκλιση», εφόσον «υπάρξουν αστοχίες και ολιγωρίες, «θα προχωρήσουμε την ίδια στιγμή τη διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ελλάδας στα επόμενα στάδια».
Η τοποθέτηση του Επιτρόπου
Ο Απόστολος Τζιτζικώστας μίλησε για το «καταστροφικό σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών» και ως Επίτροπος της ΕΕ πήρε αποστάσεις από τις αρμοδιότητες των εθνικών κυβερνήσεων όπως η ελληνική τόσο για τη διερεύνηση όσο και για την απόδοση Δικαιοσύνης.
«Πέρασαν 2,5 χρόνια από φρικτή τραγωδία των Τεμπών, όταν 57 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, περισσότεροι νέοι άνθρωποι που δε γύρισαν σπίτι. Παρότι το δυστύχημα δεν έγινε στην περιφέρειά μου, πολλοί προέρχονταν από Θεσσαλονίκη και εκείνο το βράδυ δεν γύρισαν σπίτι τους», είπε.
«Προσωπικά γνωρίζω 3 οικογένειες που έχασαν τους ανθρώπους τους, μια στενή συνεργάτις μου όταν ήμουν Περιφερειάρχης επίσης. Έζησα από κοντά αυτήν την τραγωδία», είπε χαρακτηριστικά, δίνοντας τα «ειλικρινή συλλυπητήρια του στους συγγενείς που έχασαν παιδιά, γονείς, αδέρφια, συγγενείς και φίλους».
«Ποιος το περίμενε ότι στην Ευρώπη του 2023 θα συγκρούονταν δύο τρένα, που πήγαιναν αντίθετα στην ίδια γραμμή σε ένα μέσο που θεωρείται το ασφαλέστερο στις χερσαίες μετακινήσεις;», διερωτήθηκε με νόημα.
«Μόλις ανέλαβα ζήτησα και έλαβα πλήρη ενημέρωση από τις υπηρεσίες Κομισιόν για όλα τα θέματα ασφάλειας, απέκτησα πλήρη εικόνα των συστηματικών και σοβαρών ελλείψεων στην ασφάλεια των ελληνικών σιδηροδρόμων. Και στις 16 Δεκεμβρίου ξεκίνησα τη διαδικασία επί παραβάσει, το πλέον ισχυρό και αποφασιστικό εργαλείο της Επιτροπής», επανέλαβε αρκετές φορές.
Στη νομική διαδικασία, σημείωσε, υπάρχει «ρητή και ξεκάθαρη αναφορά στις συστημικες και διαχρονικές ελλείψεις του σιδηρόδρομου».
Ο ίδιος ξεκαθάρισε ότι η ασφάλεια και η καθημερινή λειτουργία είναι αποκλειστική ευθύνη και αρμοδιότητα των κρατών μελών και των εθνικών φορέων, όχι της Κομισιόν. Επίσης, η διερεύνηση είναι αποκλειστική ευθύνη και αρμοδιότητα εθνικών αρχών και δικαιοσύνης, όχι της Επιτροπής.
«Η Κομισιόν δεν σχολιάζει ευρήματα ερευνών. Στα Τέμπη ήταν η έκθεση του ΕΟΔΑΣΑΜ, η οποία εγκρίθηκε και παρουσιάστηκε με ευθύνη του ΕΟΔΑΣΑΜ και φυσικά η έρευνα Δικαιοσύνης», ξεκαθάρισε.
Τέλος αποκάλυψε ότι το επόμενο διάστημα, μετά την τραγική εμπειρία των Τεμπών θα γίνει συνολική αναθεώρηση κανονισμού που διέπει Ευρωπαϊκό Οργανισμό Σιδηροδρόμων, ώστε να είναι «πιο παρεμβατικός στα κράτη-μέλη».
Στη συνάντηση που είχε με τον υπουργό Μεταφορών της Ελλάδας πριν από μία εβδομάδα, είπε ότι ζήτησε επιτάχυνση των μέτρων του Σχεδίου Δράσης που έχει καταθέσει η Αθήνα στην Επιτροπή, στο προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα.
Οι τοποθετήσεις των Ευρωβουλευτών
Για εργαλειοποίηση του δυστυχήματος των Τεμπών από την αντιπολίτευση μίλησε η επικεφαλής της ευρωομάδας της ΝΔ Ελίζα Βόζενμπεργκ.
«Η Ελλάδα είναι κράτος Δικαίου με ισχυρούς θεσμούς που λειτουργούν», είπε και κάλεσε τους συγγενείς να περιμένουν τις απαντήσεις από την ανεξάρτητη δικαιοσύνη της Ελλάδας.
Για διπλό σκάνδαλο μίλησε ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Γιάννης Μανιάτης, αναφερόμενος στην τραγωδία της σύγκρουσης και το σκάνδαλο της συγκάλυψης.
«Κύριε Επίτροπε, η ΕΕ δεν μπορεί να συμμετάσχει στην συγκάλυψη. Να προστατεύσει ευρωπαίους πολίτες όχι την κυβέρνηση. Η Ελλάδα θα πρέπει επιτέλους να έχει ασφαλές και σύγχρονο σιδηροδρομικό δίκτυο, να τιμωρηθούν ένοχοι όπως τους αξίζει», είπε απευθυνόμενος στον Επίτροπο.
Την ευρωομάδα των Φιλελευθέρων εκπροσώπησε ο Γάλλος ευρωβουλευτής Σάντρο Γκότζι. «Η Κομισιόν είναι υπεύθυνη για την ασφάλεια των πολιτών. Το θέμα είναι λοιπόν ευρωπαϊκό και όχι εθνικό. Ξεπερνά τις μεταφορές, είναι σύμπτωμα ενός μεγαλύτερου προβλήματος», τόνισε.
Απευθυνόμενος στην Ε. Βόζενμπεργκ, τη ρώτησε «η κυβέρνηση τσιμέντωσε ναι ή όχι το σημείο του εγκλήματος;».
Τους Πρασίνους εκπροσώπησε ο πρώην Επίτροπος και νυν ευρωβουλευτής Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους. «Όταν το δημόσιο χρήμα δεν οδηγεί σε ασφάλεια, τότε υπάρχουν σοβαρές πολιτικές ευθύνες», είπε.
Εκπροσωπώντας την Ευρωπαϊκή Αριστερά, ο αντιπρόεδρος της Left και επικεφαλής της ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ τόνισε ότι «η Κομισιόν ήξερε και δεν έκανε τίποτα», θέτοντας αναλυτικά ερωτήματα στον Επίτροπο για τις καθυστερήσεις στη διαδικασία που έκανε έξι χρόνια για να οδηγηθεί στη δικαιοσύνη.
«Σήμερα που μιλάμε ποιος έχει ευθύνη για σιδηροδρομων για εργαζομένων και επιβατών;», κατέληξε.