Έπρεπε να περάσουν αρκετά χρόνια, να δημιουργηθούν πολλές και διαφορετικές βάσεις δεδομένων, να διαπιστώνονται σχεδόν καθημερινά μεγάλες αποκλίσεις στα στοιχεία που έχουν καταγραφεί ώστε το κράτος να αποφασίσει να δημιουργήσει ένα ισχυρό εργαλείο που θα μπορεί εφεξής όχι μόνο να διασταυρώνει αλλά ταυτόχρονα να ελέγχει την ακίνητα φυσικών και νομικών προσώπων, συμπεριλαμβανομένου και του Δημοσίου.
Στο νομοσχέδιο που έχει κατατεθεί και συζητείται στη βουλή για τον Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα και άλλες διατάξεις και αναμένεται να ψηφιστεί έως την προσεχή Πέμπτη 24 Ιουλίου περιλαμβάνονται δύο σημαντικά άρθρα τα οποία ουσιαστικά ανάβουν το πράσινο στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων αλλά και στη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας να προχωρήσει για πρώτη φορά σε ελέγχους πολλαπλών επιπέδων στα στοιχεία των πάση φύσεως ακινήτων που έχουν δηλωθεί ή έχουν καταγραφεί στις βάσεις δεδομένων του Ε9, του κτηματολογίου, υποθηκοφυλακείων, Δήμων, Τραπεζών, των μητρώων βραχυχρόνιας μίσθωσης και όπου αλλού είναι καταγεγραμμένα ακίνητα στην ελληνική επικράτεια.
Τα δύο άρθρα
Τα δύο αυτά άρθρα προβλέπουν την εφαρμογή των «πολυεργαλείων» (Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων και Μητρώο Ακίνητης Περιουσίας Δημοσίου) ώστε ουσιαστικά, όπως ο κάθε πολίτης έχει ένα μοναδικό Αριθμό Φορολογικού Μητρώου και πίσω από αυτόν τον αριθμό υπάρχουν όλα τα πραγματικά δεδομένα για την οικονομική του δραστηριότητα, το ίδιο να ισχύει και για κάθε ακίνητο ξεχωριστά.
Συγκεκριμένα, στα άρθρα 216 και 258 του νομοσχεδίου καθορίζεται το πλαίσιο καταγραφής της ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας και αναμένεται αμέσως μετά την ψήφισή του να ξεκινήσει η υλοποίηση των διατάξεων για την κατάρτιση του Μητρώου Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (Μ.Ι.Δ.Α.), ενώ θα ακολουθήσει το επόμενο διάστημα το Μητρώο Ακίνητης Περιουσίας (Μ.Α.Π.) του Δημοσίου ώστε να υπάρχει πλήρης εικόνα για το τι έχουν και τι δεν έχουν στην κατοχή τους πολίτες, νομικά πρόσωπα και το κράτος.
Η εν λόγω καταγραφή σε συνδυασμό με άλλη διάταξη του νομοσχεδίου (άρθρο 210) που υποχρεώνει ουσιαστικά τους ενοικιαστές να καταβάλουν το μίσθωμα στους ιδιοκτήτες ακινήτων υποχρεωτικά σε τραπεζικό λογαριασμό και όχι με μετρητά θα βοηθήσει στο να εντοπιστούν σημαντικά ποσά που αφορούν αδήλωτα ενοίκια, ενώ στοχεύει να βάλει τέλος και σε όσους δηλώνουν «κενά» ακίνητα και την ίδια στιγμή τα εκμεταλλεύονται εισπράττοντας ενοίκια.
Επίδομα ενοικίου
Στο σημείο αυτό αξίζει να τονιστεί ότι επειδή εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες (4 στους 10) έχουν υποβάλει τις φορολογικές δηλώσεις χωρίς να έχουν δηλώσει τον κωδικό 081 που αφορά το μισθωτήριο συμβόλαιο και είναι απαραίτητος για να λάβουν τα έως 800 ευρώ επίδομα ενοικίου, υπάρχει πρόβλεψη από πλευράς Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, να ενεργοποιηθούν ηλεκτρονικοί διασταυρωτικοί έλεγχοι, οι οποίοι θα επιτρέπουν την καταβολή του ποσού ακόμη και αν λείπει το σχετικό πεδίο, αρκεί να υπάρχει δηλωμένο ηλεκτρονικό μισθωτήριο και να είναι δυνατή η ταυτοποίηση του ΑΦΜ του μισθωτή.
Σημειώνεται ότι συμπλήρωση του 081 δεν ήταν υποχρεωτική κατά την αρχική υποβολή. Όσοι δεν το πράξουν έως τη Δευτέρα 21 Ιουλίου που λήγει η προθεσμία υποβολής εμπρόθεσμων δηλώσεων, έχουν δεύτερη ευκαιρία να συμπλήρωσουν το σχετικό κωδικό έως 30 Σεπτεμβρίου 2025, οπότε και «κλειδώνει» η εικόνα της δήλωσης για την επιστροφή του επιδόματος.
Αναφορικά με τις διασταυρώσεις που θα πραγματοποιηθούν το επόμενο διάστημα, η αρχική άντληση των στοιχείων θα γίνει μέσω του Ε9 και του κτηματολογίου και στη συνέχεια θα επεκταθούν σε στοιχεία που έχουν στην κατοχή τους οι δήμοι, οι ΔΕΚΟ, οι τράπεζες κτλ. Με την ολοκλήρωση της άντλησης των στοιχείων από τις διαθέσιμες πηγές θα γίνουν εκτεταμένες διασταυρώσεις προκειμένου να ξεκαθαρίσει το τοπίο αναφορικά με τα διαφορετικά στοιχεία που έχουν καταγραφεί από διαφορετικούς φορές και σε ξεχωριστές βάσεις δεδομένων. Κλασσικό παράδειγμα αυτό που συμβαίνει με τους λογαριασμούς ρεύματος όπου τα δημοτικά τέλη υπολογίζονται βάσει στοιχείων που έχουν στη διάθεσή τους οι δήμοι που σε πάρα πολλές περιπτώσεις διαφέρουν κατά πολύ από αυτά που έχουν δηλωθεί στο Ε9 ή στο κτηματολόγιο.
Στα άρθρα 216 και 258 του νομοσχεδίου καθορίζεται το πλαίσιο καταγραφής της ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας και αναμένεται αμέσως μετά την ψήφισή του να ξεκινήσει η υλοποίηση των διατάξεων για την κατάρτιση του Μητρώου Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων
Επίσης, δεν μπορεί κάποιος να επικαλείται ότι εκμισθώνει για παράδειγμα ένα επαγγελματικό ακίνητο και αυτό να είναι δηλωμένο ως κατοικία ή το αντίστροφο να εμφανίζει ένας ιδιώτης στο Ε1 μία κατοικία ως κύρια και αυτή ταυτόχρονα να εμφανίζεται στις βάσεις δεδομένων ως εκμισθωμένο ακίνητο με τη μορφή του Airbnb.
Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων
Το Μ.Ι.Δ.Α. περιλαμβάνει το σύνολο των πληροφοριών και δεδομένων για την ιδιοκτησία και τη διαχείριση των ακινήτων, ενώ συγκεντρώνονται σε αυτό τα δεδομένα που τηρούνται στα πληροφοριακά συστήματα της Α.Α.Δ.Ε. και αφορούν το είδος και την περιγραφή του ακινήτου, τα δικαιώματα επί του ακινήτου, τη χρήση του ακινήτου καθώς και κάθε άλλη πληροφορία σχετική με το ακίνητο.
Σύμφωνα με το άρθρο του νομοσχεδίου το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων θα ενημερώνεται μέσω δηλώσεων που υποβάλλονται στην Α.Α.Δ.Ε. και περιλαμβάνουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία που αφορούν το ακίνητο, καθώς και μέσω πληροφοριών που χορηγούν τρίτοι στην Α.Α.Δ.Ε.
Μάλιστα, το Μ.Ι.Δ.Α. δύναται να συνδέεται μέσω διαλειτουργικότητας με ψηφιακά συστήματα τα οποία τηρούν φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα και αφορούν πληροφορίες σχετικές με τα ακίνητα.
Με την ψήφιση του νομοσχεδίου θα εκδοθούν οι σχετικές αποφάσεις του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων κ. Γιώργου Πιτσιλή με τις οποίες θα καθοριστούν οι συγκεκριμένες κατηγορίες δεδομένων που συγκεντρώνονται και τηρούνται στο Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων, ο τρόπος συλλογής των δεδομένων και ενημέρωσης του Μ.Ι.Δ.Α., οι περιπτώσεις, η διαδικασία και οι αναγκαίες λεπτομέρειες για την υποβολή δηλώσεων από τους υπόχρεους και για τη χορήγηση πληροφοριών από τρίτους στην Α.Α.Δ.Ε. για τους σκοπούς ενημέρωσης του Μ.Ι.Δ.Α., οι αναγκαίες διαλειτουργικότητες με άλλα πληροφοριακά συστήματα και ψηφιακές εφαρμογές της Α.Α.Δ.Ε., καθώς και κάθε άλλο ειδικότερο ζήτημα για τη λειτουργία του Μητρώου Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης ακινήτων.
Παράλληλα, με κοινή απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Κυριάκου Πιερρακάκη και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, που εκδίδεται μετά από εισήγηση του Διοικητή, καθορίζονται οι κατηγορίες δεδομένων που συλλέγονται από φορείς του δημοσίου τομέα αυτή τη φορά για την ενημέρωση του Μ.Ι.Δ.Α και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του υπό ψήφιση νόμου.
Εξάλλου, στο άρθρο 258 του νομοσχεδίου, εξειδικεύεται ο τρόπος που θα λειτουργεί το Μητρώο Ακίνητης Περιουσίας του Δημοσίου. Η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας είναι αρμόδια για την καταγραφή, σε ενιαίο Μητρώο, όλης της ακίνητης περιουσίας φορέων του Δημόσιου Τομέα και ειδικότερα των Υπουργείων, των
Δημοσίων Επιχειρήσεων στις οποίες το Δημόσιο κατέχει το σύνολο του μετοχικού τους κεφαλαίου, των Δημοσίων Οργανισμών και των Ν.Π.Δ.Δ. (Μητρώο Ακίνητης Περιουσίας, Μ.Α.Π.). Στο Μ.Α.Π. καταχωρούνται όλα τα εμπράγματα δικαιώματα των φορέων του δημόσιου τομέα, ενώ οι παραπάνω φορείς υποχρεούνται να διαβιβάσουν στη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας κάθε στοιχείο και δεδομένο που αφορά στην ακίνητη περιουσία τους και να την ενημερώνουν άμεσα για κάθε αλλαγή και τροποποίηση, προκειμένου να επικαιροποιείται αντίστοιχα το Μ.Α.Π.. Επίσης, οφείλουν να παρέχουν κάθε είδους συνδρομή που θα τους ζητηθεί από τη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας για την οργάνωση, συστηματοποίηση και αξιοποίηση του ανωτέρω Μητρώου.