Στον ψηφιακό κόσμο, όπου οι έφηβοι περνούν πλέον ένα μεγάλο μέρος της καθημερινότητάς τους, μία ασπίδα προστασίας είναι απαραίτητη. Απαιτείται κριτική σκέψη και φιλτράρισμα πριν θεωρηθούν ως δεδομένα όσα διαβάζουν στις διάφορες ιστοσελίδες και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η ομάδα των μαθητών και μαθητριών του 5ου Λυκείου Ηρακλείου, η οποία συμμετέχει στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Erasmus KA229 με αντικείμενο τις ψευδείς ειδήσεις και τίτλο “Fake News in the Fake News Age: Cultivating Media Literacy in the Educational Community” σε συνεργασία με το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου δημιούργησε εκπαιδευτικά βίντεο με σκοπό την ευαισθητοποίηση των μαθητών/μαθητριών αλλά και της ευρύτερης κοινωνίας στο επίκαιρο θέμα της διασποράς των ψευδών ειδήσεων μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Μπορεί να παρακολουθήσει κανείς, εφήβους να εξηγούν τι είναι τα ψεύτικα νέα και πώς μπορούμε να τα ξεχωρίσουμε εύκολα στο διαδίκτυο:
Μιλούν για εσκεμμένα κατασκευασμένες ειδήσεις για να εξυπηρετήσουν ένα σκοπό, όπως εμπορικό και πολιτικό. Τονίζουν πως είναι σημαντική η αξιολόγησή τους και πρέπει να μάθουμε πώς να ξεχωρίσουμε τις ψευδείς από τις αληθείς ειδήσεις. Για παράδειγμα, πρέπει κανείς να μπαίνει σε σκέψεις όταν μία είδηση προτρέπει τον χρήστη να την αναπαράγει, όταν έχει υπερβολικό τίτλο, όταν είναι προϊόν αυτόματης μετάφρασης, όταν έχει ορθογραφικά λάθη, προβάλλει άσχετες φωτογραφίες ή κακής ποιότητας, όταν τα link, οι υπερσυνδέσεις που έχει είναι μη λειτουργικά.
Παράλληλα, οι μαθητές δημιούργησαν ένα αγγλοελληνικό λεξικό με ορολογία ψευδών ειδήσεων. Μπορεί κανείς να μάθει τι ακριβώς σημαίνουν λέξεις και εκφράσεις, όπως “hoax news” και “troll”.
Ο διευθυντής του σχολείου, κ. Σταμάτης Παπαδάκης, αναφέρει στην «Π» πως οι μαθητές μέσα από το πρόγραμμα συνειδητοποίησαν και οι ίδιοι πόσες είναι οι ψευδείς ειδήσεις που συναντούν όταν σερφάρουν στο διαδίκτυο. Σύμφωνα με τον κ. Παπαδάκη, οι μαθητές είδαν ότι πρόκειται για ψέματα, για κατευθυνόμενες ειδήσεις με απώτερο σκοπό το κέρδος, την παραπλάνηση που ενθαρρύνουν τη βία και τον ρατσισμό.
Το βίντεο έχει αναρτηθεί και με ξένους υπότιτλους, μοιράζεται σε σχολεία της χώρας αλλά και όλης της Ευρώπης.
«Ψηφιακή ενσυναίσθηση»
Το 5o Γενικό Λύκειο Ηρακλείου είναι σχολείο συντονιστής του ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus ΚΑ229, με τίτλο Fake News in the «Fake News Age: Cultivating Media Literacy in the Educational Community».
Στόχος του προγράμματος είναι να εκπαιδεύσει τους/τις μαθητές/τριες αλλά και την ευρύτερη κοινότητα για τους κινδύνους της αυθαίρετης χρήσης του διαδικτύου, να βοηθήσει τους/τις εφήβους αλλά και τους/τις ενήλικες να εντοπίζουν τις ύποπτες ειδήσεις – την προέλευση, τον σκοπό και τις μεθόδους τους- να καλλιεργήσει την κριτική σκέψη και εν γένει την «ψηφιακή ενσυναίσθηση» των χρηστών κατά την περιήγηση στο διαδίκτυο.
Στο πρόγραμμα συμμετέχουν ως εταίροι, το Σχολείο Northern Lights International School AS από το Όσλο της Νορβηγίας, το Liceum Ogolnoksztalcace im. Stefana Zeromskiego από την πόλη Λέμπορκ της Πολωνίας, το Agrupamento de Escolas Romeu Correia από την Αλμάδα της Πορτογαλίας, το Joniskelio Igno Karpio zemes ukio ir paslaugu mokykla από την πόλη Narteikiai Pasvalys της Λιθουανίας και το Scoala Gimnaziala “Alexandru Ioan Cuza από την πόλη Βράιλα της Ρουμανίας.
Η πρώτη συνάντηση του προγράμματος είχε γίνει στο σχολείο το χρονικό διάστημα 13 με 16 Νοεμβρίου 2018.
Οι συμμετέχοντες παράλληλα με τις υπόλοιπες δραστηριότητες, συμμετείχαν σε δύο σεμινάρια. Το πρώτο αφορούσε το θέμα της διασποράς ψευδών ειδήσεων και οργανώθηκε από το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου, που τελεί υπό την αιγίδα του Ινστιτούτου Πληροφορικής του Ιδρύματος Τεχνολο- γίας και Έρευνας, με εισηγήτριες τις κυρίες Ψαρουδάκη Αικατερίνη και Καρκανάκη Μαρία.
Το δεύτερο ήταν σεμινάριο για το ευρωπαϊκό πρόγραμμα eΤwinning, με εισηγητή τον διευθυντή του Σχολείου και μέλος της Εθνικής Υπηρεσίας Υποστήριξης eTwinning κ. Παπαδάκη Σταμάτη.
Οι μαθητές/μαθήτριες της Α΄τάξης που συμμετέχουν στο πρόγραμμα είναι οι Βαξεβάνη Ελένη Άννα, Βογιατζόγλου Νικολέτα, Αποστολίδου Μαρία, Κακουδάκης Δαίδαλος, Κρητσωτάκης Μιχαήλ, Κανδεράκη Μαρία, Ζαχάρου Ιωάννα, Κανάκη Χρυσή Αικατερίνη, Λαζάι Αλεξάνδρα, Κουβίδη Φωτεινή, Μηλιαράκη Βικτώρια, Σπυριδάκης Βασίλειος, Ταραζάς Ιωάννης, Καγιαλής Στυλιανός και Φουντούλη Αλεξάνδρα.
Οι εκπαιδευτικοί του προγράμματος είναι οι Γυπαράκη Χριστίνα ΠΕ02, Δασκαλάκη Αικατερίνη ΠΕ04.04, Παπαδάκης Σταμάτιος ΠΕ86 και Χρυσουλάκη Πηνελόπη ΠΕ02.