Νέος κύκλος αντιπαράθεσης έχει ξεσπάσει μεταξύ Υπουργείου Παιδείας και συνδικαλιστών της εκπαίδευσης, με αφορμή την απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα για την τηλεκπαίδευση που εκθέτει το Υπουργείο.
Το Υπουργείο υποστηρίζει πως η απόφαση «εκπλήσσει λόγω των εσφαλμένων της παραδοχών, αλλά και λόγω της ξαφνικής αλλαγής πλεύσης εκ μέρους της Αρχής και παράκαμψης του διαρκούς διαλόγου της με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Η ΑΠΔΠΧ, με την 4/2020 γνωμοδότησή της, είχε κρίνει καταρχήν νόμιμη την τηλεκπαίδευση, προβαίνοντας σε κάποιες συστάσεις, τις οποίες υιοθέτησε το Υπουργείο εντός της προβλεπόμενης τρίμηνης προθεσμίας.
Έκτοτε, και ενώ το Υπουργείο βρισκόταν σε συνεχή επικοινωνία με την Αρχή και παρείχε επιπλέον πληροφορίες που ζητήθηκαν, ουδέποτε επισημάνθηκαν αποκλίσεις από τους κανόνες προστασίας προσωπικών δεδομένων, ούτε βεβαίως αναφέρθηκαν τα όσα μόλις επικαλέστηκε για πρώτη φορά η Αρχή για να αιτιολογήσει τη νέα απόφασή της.
Και ενώ δεν εφαρμόζεται πλέον η τηλεκπαίδευση και τα σχολεία μας έχουν επιστρέψει στην κανονικότητα, συγκαλείται περιέργως έκτακτη συνεδρίαση η οποία καταλήγει σε απόφαση στην οποία μεταξύ άλλων:
- Η Αρχή θεωρεί εσφαλμένα ότι η επεξεργασία δεδομένων που εφαρμόζεται στην τηλεκπαίδευση είναι αυτή που περιγράφεται στα Privacy data sheets της CISCO. Αυτό όμως δεν ισχύει καθώς το Υπουργείο πέτυχε ειδικούς, αυστηρότερους όρους προστασίας των δεδομένων που ισχύουν μόνο στο πλαίσιο της δικής μας σύμβασης. Πέρα από αυτό, η ίδια η Αρχή αναγνωρίζει ότι τα δεδομένα είναι ψευδωνυμοποιημένα και ότι είναι αμφίβολο αν μπορούν να χρησιμοποιηθούν με τρόπο που να επιφέρει δυσμενείς συνέπειες στα υποκείμενα των δεδομένων.
- Η Αρχή αφιερώνει 3 ολόκληρες σελίδες για να περιγράψει τα μέτρα ενημέρωσης των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας, ήτοι δημιουργία δύο δικτυακών τόπων και τηλεφωνικού κέντρου υποστήριξης, έκδοση εγκυκλίων, ανακοινώσεων και διενέργεια προγραμμάτων επιμόρφωσης (περιλαμβανομένου οδηγού του ΙΕΠ), αλλά ταυτόχρονα κάνει λόγο για… παραβίαση των σχετικών διατάξεων περί ενημέρωσης. Υπογραμμίζεται ότι μέχρι σήμερα ουδέποτε επισημάνθηκε από την Αρχή οποιαδήποτε αστοχία σε σχέση με την ενημέρωση η οποία παρασχέθηκε μεσούσης της πανδημίας.
- Η Αρχή αξιολογεί μόνο ορισμένα από τα μέτρα που πήρε το Υπουργείο για την ενημέρωση αμφισβητώντας την αποτελεσματικότητά τους χωρίς την απαιτούμενη τεκμηρίωση/αιτιολόγηση, π.χ. δεν εξηγεί γιατί θεωρεί ότι η λειτουργία ομάδας υποστήριξης σε επίπεδο σχολικής μονάδας δεν διασφαλίζει ότι έχουν ενημερωθεί κατάλληλα οι εκπαιδευτικοί.
- Η Αρχή επιπλήττει το Υπουργείο Παιδείας για μη συμμόρφωση με νέες υποχρεώσεις που θεσμοθετήθηκαν μόλις τον περασμένο Ιούνιο ενώ η σχολική χρονιά ολοκληρωνόταν και μαζί της και η τηλεκπαίδευση και ενώ η Μελέτη Εκτίμησης Αντικτύπου είχε εκπονηθεί μήνες πριν».
Σε ανακοίνωσή της, η ομοσπονδία των καθηγητών αναφέρει πως «η ΟΛΜΕ είχε προειδοποιήσει εγκαίρως, από τον Μάρτιο του 2020, για τον κίνδυνο διαρροής των προσωπικών δεδομένων εκπαιδευτικών και μαθητών/τριών και ζητούσε να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να διασφαλιστεί η προστασία των προσωπικών δεδομένων κατά την εφαρμογή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.
Τον Μάιο του 2020 το ΔΣ της ΟΛΜΕ συναντήθηκε με την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα στην οποία έθεσε τους προβληματισμούς του για το κίνδυνο διαρροής προσωπικών δεδομένων.»
Τονίζει, ακόμα, ότι «είναι πλέον σαφές ότι το ΥΠΑΙΘ έχει επανειλημμένως παραβιάσει τόσο την ευρωπαϊκή όσο και την εθνική νομοθεσία. Είναι ξεκάθαρο ότι η ΟΛΜΕ είχε απόλυτο δίκιο όλο αυτό το διάστημα της πανδημίας που επεσήμανε τις παραβιάσεις αυτές και απαιτούσε από το ΥΠΑΙΘ τη λήψη μέτρων για την προστασία της εκπαιδευτικής κοινότητας».