Ένα σφίξιμο στο στομάχι, μια γλυκιά αγωνία και μία προσμονή… κάπως έτσι αισθάνονται αυτή την περίοδο οι δάσκαλοι, όχι, όμως, μονάχα οι εν ενεργεία αλλά και εκείνοι που έχουν πια αποσυρθεί από την υπηρεσία.
Οι συνταξιούχοι εκπαιδευτικοί, κ.κ. Γιώργος Αυγουστινάκης, Ζαχαρίας Καψαλάκης και Γιώργος Μυλωνάκης, μοιράζονται με την «Π» αναμνήσεις τους από την εποχή που βρίσκονταν πάνω στην έδρα.
«Θέλω να πάω πάλι στο σχολείο»
«Είναι γεγονός ότι πάντα, όταν πλησιάζει η περίοδος αυτή, αρχές Σεπτεμβρίου, παρόλο που είμαι γύρω στα 20 χρόνια συνταξιούχος , αισθάνομαι ένα σφίξιμο , έχω μια αγωνία σα να θέλω να πάω πάλι στο σχολείο», αναφέρει ο κ. Γιώργος Αυγουστινάκης.
Για τους μαθητές και τους δασκάλους, λέει πως τέτοια περίοδο αφήνουν το καλοκαίρι, τις διακοπές, τη χαλαρότητα, «είναι η αίσθηση του καθήκοντος, της ευθύνης, που σε κάνει να θες να πας να προσφέρεις , το αισθανόμουν αυτό.
Πρέπει να αγωνιστείς γιατί έχεις αυτά τα παιδάκια που σε κοιτάζουν με τα ματάκια τους. Πρέπει να τους προσφέρουμε και το βασικότερο από όλα είναι να τους κάνουμε να γίνουν άνθρωποι».
Ξεκίνησε να διδάσκει το 1965 από την ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Σητεία, την πρώτη χρονιά, ως νέος δάσκαλος, άλλαξε έξι σχολεία, για δύο χρόνια πήγε σε ένα μονοθέσιο στη Δάφνη, στο ορεινό χωριό. Ακολούθησαν ο γάμος του, η σύζυγός του έμενε στην περιοχή της Μεσσαράς, η μετεκπαίδευση στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας.
Το 1970 άρχισε να υπηρετεί στο Ηράκλειο, για χρόνια δίδασκε στη Μεσσαρά, βρέθηκε στο γραφείο του επιθεωρητή, διετέλεσε διευθυντής Δημοτικών σχολείων του Ηρακλείου, υπήρξε προϊστάμενος στο 1ο γραφείο πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.
«Έχω ζήσει την εκπαίδευση από μέσα, τις αγωνίες που έχει ο δάσκαλος για να προσφέρει τις υπηρεσίες του και ως διοικητικός περιιστάμενος για να καταφέρει να λειτουργήσουν τα σχολεία, είχα 55 σχολεία του Ηρακλείου στην ευθύνη μου και αυτή την περίοδο , στο ξεκίνημα είχαμε ένα μεγάλο αγώνα», περιγράφει. Θυμάται, το 1975, δίδασκε σε Δημοτικό σχολείο στα Καμίνια, σε ένα μαγαζί στην οδό Συβρίτου, και στη δευτέρα τάξη, σε ένα μόνο τμήμα, είχε 53 παιδιά απέναντί του, «φανταστείτε τι μάθημα μπορεί να γίνει σε τέτοιο χώρο με τόσα παιδιά», αναφέρει.
Βγήκε στη σύνταξη το 1997, από το 5ο Δημοτικό σχολείο στην Ιερωνυμάκη, τότε, και εξακολουθεί να έχει σχέσεις με παλιούς μαθητές του, και μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα γίνεται «φίλος» με πολλά άτομα που είχαν βρεθεί στην ίδια τάξη, εκείνος στην έδρα και οι υπόλοιποι στα θρανία.
«Είναι μεγάλη ικανοποίηση για τον δάσκαλο όταν περάσουν τα χρόνια και οι μαθητές του τον αγαπούν και τον εκτιμούν», αναφέρει. Τον δρόμο του ακολουθεί η κόρη του, Δέσποινα, η οποία επίσης είναι δασκάλα.
«Η ψυχή καρφωμένη στο σχολείο»
Το όνομά του έχει συνδεθεί με το συνδικαλισμό, ένα πόστο που ο ίδιος υπηρέτησε για χρόνια. Ο κ. Ζαχαρίας Καψαλάκης ήταν επί 35 συναπτά έτη μάχιμος δάσκαλος, ανέλαβε υπηρεσία το 1982, ως αναπληρωτής τότε στο Δημοτικό σχολείο Αγίων Παρασκιών.
Ολοκλήρωσε την πορεία του στην εκπαίδευση το 2016 από το Δημοτικό σχολείο Καλυβιανής, ως δάσκαλος ειδικής αγωγής ήταν στο τμήμα ένταξης του σχολείου, όπου ήταν η οργανική του θέση.
Ο κ. Καψαλάκης ήταν από τους διευθυντές των σχολείων που είχαν υποβάλει την παραίτησή τους λόγω των κρίσεων.
«Όταν είσαι 35 χρόνια στην εκπαίδευση, το σχολείο είναι πάντα μέσα στην ψυχή σου, καρφωμένο, σου θυμίζει ευχάριστα πράγματα και ευχάριστες αγωνίες. Την περίοδο αυτή και να θέλω να αποφύγω να σκέφτομαι τον αγιασμό, δεν μπορώ. Είναι δύσκολο να πεις ότι αποχωρώ και το διαγράφω, πατώ ένα deleteκαι χάνεται», περιγράφει.
Αυτές τις ημέρες ήταν από τα άτομα που αναλάμβαναν να τοποθετήσουν τους εκπαιδευτικούς στα σχολεία και είχε μία αγωνία για το αν ο αγιασμός θα έβρισκε τους πάντες στις θέσεις τους. «Συνήθως η αρχή, που είναι το ήμισυ του παντός, μάς έβρισκε πάντα χωρίς εκπαιδευτικούς, χωρίς καθαρίστριες, χωρίς τίποτα και ξεκινάγαμε από το μηδέν για να κτίσουμε μια ολόκληρη σχολική χρονιά. Εγώ τουλάχιστον το έζησα αυτό 18 χρόνια που ήμουν σε ολιγοθέσια σχολεία, βίωσα στο πετσί μου αυτή την προσπάθεια», θυμάται.
Ο γιος του, κ. Μιχάλης Καψαλάκης, ακολουθεί τα χνάρια του ενώ στον χώρο της εκπαίδευσης μπαίνει και ο μικρός Ζαχαρίας, ο εγγονός του, ο οποίος φέτος θα είναι μαθητής της Α΄Δημοτικού. Θα πάει στο Δημοτικό σχολείο Σίβα, από όπου αποφοίτησε και ο πατέρας του, Μιχάλης, ο οποίος υπήρξε για έξι χρόνια ο μοναδικός μαθητής στην τάξη.
«Λέω του εγγονού μου «αν δεν έχετε δασκάλα να έρθω να σου κάνω μάθημα μέχρι να έρθει; Και μου απαντάει «εσύ είσαι παππούς, δεν είσαι δάσκαλος». Έχει δίκιο το παιδί, πρέπει να έχουμε ρόλο διακριτό», αναφέρει με συγκίνηση ο κ. Καψαλάκης.
«Το δασκαλίκι είναι κουσούρι»
Ο κ. Γιώργος Μυλωνάκης , ο οποίος διορίστηκε στην Κω το 1979 και απολύθηκε από το 53ο Δημοτικό σχολείο Ηρακλείου το 2011, αναφέρει πως
«Σεπτέμβρης…
Αρκετά χρόνια μετά και σα να μην πέρασε στιγμή.
Μου το ‘λεγε από την πρώτη μέρα που ανέλαβα υπηρεσία ένας παλιός συνάδελφος, ο Θωμάς, και μου φάνηκε υπερβολή.
«Το δασκαλίκι, νεαρέ συνάδελφε, όπως κι αν σε λένε», μου είπε, «είναι κουσούρι. Πρώτα θα βγει η ψυχή σου κι ύστερα αυτό».
Ε ναι…
Από τον Δεκαπενταύγουστο και μετά ξυπνάς χωρίς κανένα ξυπνητήρι, χωρίς να υπάρχει κανένας ιδιαίτερος λόγος. Στην ώρα σου.
Αποβραδίς τις πρώτες του Σεπτέμβρη πας κι έρχεσαι…
Κάτι σε φέρνει τελικά στη βιβλιοθήκη. Παίρνεις στα χέρια σου ένα βιβλίο… «Το σχολείο του Σάμαρχιλ»…
Τ’ αφήνεις να γλιστρήσει στην τσάντα σου κι είσαι έτοιμος για την επίσημη πρώτη…
1 Σεπτεμβρίου…
Ένα γέλιο θα πνίξει το δάκρυ που σε προσγειώνει στην πραγματικότητα.
Η σύνταξη είναι εδώ.
Στο ίδιο έργο πρωταγωνιστές κάθε χρόνο.
Άλλος για 35 κι άλλος για 40 χρόνια.
Είτε βρίσκεσαι εν υπηρεσία είτε είσαι συνταξιούχος αυτές οι μέρες σε φορτώνουν με το τρακ του πρωτοδιόριστου.
Κι ύστερα σκηνή δεύτερη.
Τότε που στέκεσαι ευλαβικά απέναντι στην απέραντη αθωότητα των μαθητών της τάξης.
Η μια σκηνή διαδέχεται την άλλη με τη μαγική εναλλαγή ρόλων, το δάσκαλο μαθητή και τους μαθητές δασκάλους.
Σπρωξίματα, αγκαλιές, γέλια και κλάματα ένα ταξίδι με φορτίο τη ζωή.
Εικόνες και μουτζούρες απίστευτα έργα τέχνης…
Και τώρα χρόνια μετά στη μετά- σχολείο εποχή.
Ένα δημόσιο ευχαριστώ στην κάθε μαθήτρια και τον κάθε μαθητή, γι΄αυτά που μ΄ έμαθαν.
Ένα ευχαριστώ στους γονείς που μου εμπιστεύτηκαν τα παιδιά τους…
Κι ένα συγγνώμη αν έστω και μια άστοχη ματιά πόνεσε κάποια απ’ αυτά τα παιδιά.
Υ.Γ.1 Προσπάθησα να ερμηνεύσω την εσωτερικότητα του κάθε συνταξιούχου συναδέλφου, μέρες τέτοιες…
Να μεταφέρω στους αναγνώστες της έγκριτης εφημερίδας σας τον αγώνα και την αγωνία του εκπαιδευτικού στα εντός των τειχών του σχολείου διαδραματιζόμενα.
Υ.Γ.2 Για τους εν ενεργεία συναδέλφους …Καλή δύναμη για μια γλυκιά χρονιά.
Υ.Γ.3 Για τους μαθητές. Σας εύχομαι να μεγαλώσετε με τον καλύτερο τρόπο τους γονείς σας και να τους μάθετε όλα όσα χρειάζονται.»