ΕΚΛΟΓΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ: Τι θα φέρει η επόμενη μέρα και οι κινήσεις των κομμάτων
Η χθεσινή αναμέτρηση έγινε ως γνωστόν με το σύστημα της απλής αναλογικής. Για να υπάρξει πλειοψηφία 151 εδρών, απαιτείται εκλογικό ποσοστό κοντά στο 50% για τον σχηματισμό κυβέρνησης, ανάλογα με τη μη αντιπροσωπευόμενη ψήφο (ανάλογα το ποσοστό των κομμάτων που έμειναν εκτός Βουλής).
Κύριο χαρακτηριστικό του νόμου 2016 της απλής αναλογικής, είναι ότι σχεδόν απαγορεύει τις μονοκομματικές πλειοψηφίες, χωρίς όμως να σημαίνει ότι το πρώτο κόμμα μπορεί εύκολα να αγνοηθεί στον σχηματισμό κυβέρνησης, ιδίως όταν προηγείται με αξιόλογη απόσταση.
Ο εκλογικός νόμος 4406/2016 της τότε κυβέρνησης ψηφίστηκε από την προ τριετίας βουλή, προβλέποντας κατάργηση του «μπόνους» των 50 εδρών για το πρώτο κόμμα και υπολογισμό των κοινοβουλευτικών εδρών που αντιστοιχούν σε καθένα από τα κόμματα, τα οποία συγκεντρώνουν τουλάχιστον 3% επί των έγκυρων ψήφων στην εκάστοτε εκλογική αναμέτρηση, ως εξής:
το σύνολο των ψήφων που κάθε κοινοβουλευτικό κόμμα συγκεντρώνει στην Επικράτεια πολλαπλασιάζεται με τον αριθμό 300 και το γινόμενο αυτό διαιρείται με το άθροισμα των ψήφων υπέρ όλων των εκάστοτε κοινοβουλευτικών κομμάτων (Ν. 4406/2016 συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ).
Κατ’ άλλους η απλή αναλογική, οδηγεί σε παρατεταμένη ακυβερνησία και κατ’ άλλους η απλή αναλογική είναι το πιο δημοκρατικό εκλογικό σύστημα.
Οι επόμενες κινήσεις σύμφωνα με τον εκλογικό νόμο
«Στο σενάριο της μη αυτοδυναμίας, η πρόεδρος της Δημοκρατίας θα καλέσει τον αρχηγό του σχετικώς πλειοψηφούν κόμματος, δηλαδή του πρώτου κόμματος, το οποίο όμως δεν θα έχει εξασφαλίσει 151 έδρες και θα του αναθέσει τη διερευνητική εντολή, δηλαδή την εντολή να διερευνήσει τη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης η οποία θα πάρει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή. Η εντολή κρατάει τρεις μέρες, το μέγιστο», εξήγησε μιλώντας στην ΕΡΤ ο αναπληρωτής καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου κ. Χαράλαμπος Τσιλιώτης.
Ο κ. Τσιλιώτης διευκρίνισε ότι «για να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης η κυβέρνηση σύμφωνα με το άρθρο 84 του Συντάγματος δεν απαιτείται η απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, αλλά η απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων, δηλαδή αυτών που θα ψηφίσουν, με όριο τα 2/5, δηλαδή τους 120».
«Άρα λοιπόν μπορούν κάποιοι βουλευτές αν θέλουν να ανεχθούν το σχηματισμό κυβέρνησης, να απόσχουν ούτως ώστε να κατέβει το όριο των παρόντων και να μην είναι πλέον το 151 να είναι πολύ λιγότερο. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να σχηματιστεί η λεγόμενη κυβέρνηση ανοχής που είναι κυβέρνηση σχετικής πλειοψηφίας», συμπλήρωσε.
Τι ισχύει με τις διερευνητικές εντολές
«Αν ο πρώτος καταθέσει την διερευνητική εντολή, θα πρέπει η πρόεδρος Δημοκρατίας να την θέσει στο δεύτερο πάλι με τους ίδιους όρους. Αν λοιπόν και ο αρχηγός του δεύτερου κόμματος καταθέσει την εντολή, πάει στον αρχηγό του τρίτου κόμματος και πάλι με τους ίδιους όρους», εξηγεί για τις διερευνητικές εντολές ο κ. Τσιλιώτης και συμπληρώνει:
«Αν εξαντληθούν αυτά τα περιθώρια, δηλαδή 9 μέρες μάξιμουμ, τότε η πρόεδρος Δημοκρατίας θα καλέσει τους αρχηγούς όλων των κομμάτων όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων, αυτών δηλαδή που εξελέγησαν στη Βουλή, για να αναζητήσει τη δυνατότητα σχηματισμού κοινοβουλευτικής κυβέρνησης, δηλαδή κυβέρνησης η οποία θα πάρει ψήφο εμπιστοσύνης, όπως είπαμε, είτε θα είναι απόλυτης πλειοψηφίας είτε σχετικής».