Εάν η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία, η πανδημία δυστυχώς έρχεται να προστεθεί στο παγκόσμιο κάδρο όλων των θανατηφόρων επιδημιών όπως η SARS-CoV-1, ο MERS, ο δάγκειος πυρετός ή ο Ebola.

H Corona Virus Disease (Covid-19) είναι η τελευταία SARS-CoV-2 ως ένα όχημα αλλαγής της κανονικότητας στις καθημερινές ζωές μέχρι την αποστασίωση.

Από την αποκαλούμενη Ισπανική Γρίπη που όμως άρχισε από ένα αμερικάνικο στρατόπεδο στο Κάνσας στις 4 Μαρτίου 1918 έως την πανδημία που εντοπίστηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2019 στην Κίνα, οι αναλογίες των εποχών μας αφήνουν έντονες πολλές σκέψεις αναθεωρητισμού.

Το επιστημονικό συγκείμενο

Όσο ο πλανήτης αναβάθμιζε την ασθένεια σε πανδημία, η Debora MacKenzie έδινε την επιτομή της βιοϊατρικής εικόνας της άγνωστης νόσου. Αυτή η τεράστια έρευνα έγινε ένα μικρό βιβλίο μέσα σε εβδομάδες, καθώς κυκλοφόρησε το καλοκαίρι του 2020, ενώ παράλληλα μεταφράστηκε σε πάρα πολλές γλώσσες.

Η προκείμενη μελέτη πράγματι εντυπωσιάζει με τον πακτωλό ιατρικών λεπτομερειών και αποσαφηνίσεων, αναμφίβολα το έργο ζωής για την δημοσιογράφο Debora MacKenzie, με τίτλο COVID-19: The Pandemic that never should happen and how to stop the next one1, που μεταφράστηκε σχεδόν ταυτόχρονα και στην ελληνική γλώσσα.

Σε οκτώ κεφάλαια απίστευτης ροής σε πληροφορία αποσαφηνίζεται πώς από το Νοέμβριο του 2019 ένας γνωστός ιατρικά κοροναϊός πέρασε από τις νυχτερίδες σε ανθρώπινους οργανισμούς και έως τις 20 Ιανουαρίου 2020 πώς η Κίνα προσπαθούσε να αντιμετωπίσει τον ιό ανεπιτυχώς.

Η συγγραφέας αποδίδει τη γρήγορη μεταδοτικότητα του ιού αφενός στην παγκόσμια μετακίνηση των Κινέζων πολιτών λόγω της Κινέζικης Πρωτοχρονιάς κι αφετέρου στην αποσιώπηση του κινέζικου κράτους να το αντιμετωπίσει prima vista ως ένα εσωτερικό ζήτημα. Η διάδοση και η μετάλλαξη δεν έγινε αντιληπτή εγκαίρως, με αποτέλεσμα ο κοροναϊός γεωγραφικά να γιγαντωθεί.

Οι παθογόνοι ιοί για δεκαετίες είχαν παραγκωνισθεί στην έρευνα, μολονότι ήδη από το 2013 δυο εργαστήρια σε ΗΠΑ και στην Κίνα ενημέρωσαν για μία προ-πανδημία λόγω της ύπαρξης κοροναϊού που μπορεί απειλητικά να περάσει από τις νυχτερίδες στον άνθρωπο.

Παρά ταύτα, καμία μέριμνα ανάπτυξης εμβολίων ή ακόμα θεραπείας δεν ελήφθη από τους ειδήμονες ή/και τους ιθύνοντες κυρίως σε πολιτικό επίπεδο. Η συγγραφέας καταλήγει πως η πανδημία αυτή είχε προ-οικονομηθεί μία επταετία πριν με σαφήνεια για την ιατρική κοινότητα. Επιτακτικό ερώτημα παραμένει το πώς θα εμποδίσουμε μια επερχόμενη πανδημία για τον πλανήτη.

1 Debora MacKenzie (2020) COVID-19: Η πανδημία που δεν θα έπρεπε να έχει συμβεί και πώς θα σταματήσουμε την επόμενη. Αθήνα: Πεδίο.

*Η Γεωργία Τσατσάνη  είναι φιλόλογος