Το αηδόνι της μεταπολεμικής Βουλής, όπως απεκαλείτο ο Λεωνίδας Κύρκος, συνήθιζε να λέει κάθε Χριστούγεννα και Πάσχα ότι «άδειο θα είναι και αυτές τις γιορτές το καλάθι της νοικοκυράς». Μ΄αυτόν τον τρόπο δεν ήθελε να καταγγείλει μόνο την ακρίβεια, αλλά κυρίως ήθελε να καταγγείλει τη ληστρική οικονομική πολιτική της εκάστοτε κυβέρνησης.
Συγχρόνως με την ευκαιρία ήθελε να θίξει την ανεργία, τους χαμηλούς μισθούς, τις κακές συνθήκες εργασίας και την ληστεία των ασφαλιστικών ταμείων, που είχε ξεκινήσει από τότε, δηλαδή από την δεκαετία του 1950 και ολοκληρώθηκε εν έτει 2000 με το σκάνδαλο του χρηματιστηρίου.
Με λίγα λόγια ο προαναφερόμενος πολιτικός με το δικό του τρόπο έδινε τους δικούς του πολυποίκιλους αγώνες για τους εργαζόμενους και για την κοινωνία καταχειροκροτούμενος από όλες τις πτέρυγες του κοινοβουλίου, δικαιολογώντας πλήρως τον παραπάνω χαρακτηρισμό. Συμπαραστάτη και συνεργάτη στους αγώνες της αριστεράς είχε τον Ηλία Ηλιού, τον αποκαλούμενο κανόνι της Βουλής.
Σήμερο, βέβαια, τα πράγματα έχουν αλλάξει. Δεν είναι όπως παλιά. Τώρα η ακρίβεια μεγαλώνει επικίνδυνα και οι τιμές καλπάζουν. Οι νεοφιλελεύθερες επιλογές των κυβερνώντων έχουν εκτραχύνει την κατάσταση αρκετά. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι:
α) Η κυβέρνηση αποφεύγει να χρησιμοποιήσει τα όπλα και τις ασφαλιστικές δικλείδες, που διαθέτει εναντίον των κερδοσκόπων, με αποτέλεσμα οι τιμές των αγαθών να εκτιναχθούν σε δυσθεώρατα ύψη την τελευταία διετία και ειδικά οι τιμές των καυσίμων.
β) Οι τράπεζες με τα υψηλά επιτόκια και τους υπέρογκους τόκους υπερημερίας έχουν αφαιμάξει τις οικονομίες των καταναλωτών φέρνοντας φτώχεια και δημιουργώντας άστεγους. Και
γ) Εξαιτίας της γνωστής ρήτρας αναπροσαρμογής στους λογαριασμούς της ΔΕΗ καταβάλλονται μηνιαίως στους γνωστούς «παρόχους» τεράστια ποσά.
Αλήθεια, ποιός το περίμενε ότι θα μπορούσαν οι λεγόμενοι «πάροχοι» να εισπράττουν για τους χρυσοφόρους λογαριασμούς της ΔΕΗ δισεκατομμύρια κάθε μήνα με τη μέθοδο των επιδοτήσεων;
Αλήθεια, σκέφτηκαν ποτέ «πάροχοι» και κυβέρνηση πόσα καταστήματα θα κλείσουν, πόσα σπίτια θα μείνουν χωρίς ρεύμα, πόσοι νέοι θα ξενιτευτούν και πόσοι νέοι άστεγοι θα δημιουργηθούν εξαιτίας αυτής της ρήτρας;
Είναι πάντως γεγονός αναμφισβήτητο ότι η κυβέρνηση και στο θέμα της ρήτρας αναπροσαρμογής και στο θέμα της ακρίβειας και στο θέμα των τραπεζών έχει συμπαραστάτες όχι τα κρατικά κανάλια, αλλά τα κανάλια των «παρόχων», τα κανάλια δηλαδή της ελεύθερης τηλεόρασης, τα οποία εντέλει σκοπό έχουν την διαστρέβλωση της αλήθειας. Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο, εκείνο που λέγεται στην Ελλάδα ελεύθερη τηλεόραση το θεωρώ φενάκη.
Μπροστά σ’ αυτή την κατάσταση η κυβέρνηση καθιέρωσε «το καλάθι του νοικοκυριού» ευελπιστώντας ότι θα μπορέσει να ελέγξει την ακρίβεια καθηλώνοντας τις τιμές σε αγαθά κυρίως πρώτης ανάγκης.
Μια τέτοια προσπάθεια όμως είναι καταδικασμένη να αποτύχει, διότι τα πολυκαταστήματα θα φροντίσουν να ξεστοκάρουν και να ξεσκαρτάρουν τα αποθέματα των αποθηκών των ικανοποιώντας έτσι τις κερδοσκοπικές των ορέξεις.
Συνεπώς «το καλάθι του νοικοκυριού» είναι απρόσφορο μέσο και μέτρο για καταπολέμηση της ακρίβειας. Αυτό εξάλλου θα φανεί καθαρά στην πορεία. Απεναντίας θα είναι σίγουρο και αποτελεσματικό μέσο οι συνεχείς έλεγχοι της αγοράς με ότι συνεπάγεται αυτό, το κατρακύλισμα των επιτοκίων, η κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής και η επιστροφή των λογαριασμών της ΔΕΗ στα επίπεδα του 2020.
*Ο Δημοσθένης Σ. Μαρκατάτος είναι συνταξιούχος δικηγόρος