Στάθης Συμιανάκης

Τον Μάρτιο του 2018, η κυβέρνηση Αλ. Τσίπρα, απαγόρευσε με φωτογραφικό νόμο τη λειτουργία της πολυεθνικής εταιρείας UBER, που ανήκει στην κατηγορία της οικονομίας διαμοιρασμού (gig economy) και δραστηριοποιόταν στην Ελλάδα στον χώρο των μεταφορών, αποκλειστικά εντός Αττικής.

Η πλατφόρμα, την εποχή εκείνη, χρησιμοποιούσε και συμβατικά ταξί και ΙΧ ενοικιαζόμενα με οδηγό.

Λίγες μέρες μετά την ψήφιση του νόμου 4530 από το Ελληνικό Κοινοβούλιο, η εταιρεία διέκοψε κάθε δραστηριότητά της εντός της ελληνικής επικράτειας.

Τον Φεβρουάριο του 2020, επί κυβέρνησης Κυρ. Μητσοτάκη πια, η UBER επανήλθε στην Αθήνα, για να χρησιμοποιήσει όμως αυτή τη φορά αποκλειστικά και μόνο συμβατικά ταξί.

Αυτό το καθεστώς διατηρείται μέχρι και σήμερα, όπως διατηρείται και ο αυστηρός νόμος των ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ.

Η παντοδύναμη πολυεθνική, ακολούθησε την ελληνική “συνταγή”.

Μπορεί να μην κέρδιζε πια από την Ελλάδα όσα θα μπορούσε, όμως δεν έμεινε εκτός παιχνιδιού.

Εξάλλου, δεν της απαγορεύει κανείς να διαφοροποιεί τις υπηρεσίες της ανάλογα με τα ισχύοντα σε κάθε χώρα.

Αλλού μόνο ταξί, αλλού και ενοικιαζόμενα, αλλού μη πιστοποιημένα ΙΧ.

Έτσι λειτουργούν οι πολυεθνικοί κολοσσοί.

Προσαρμόζονται όπως οι χαμαιλέοντες.

Το 2016, πάλι επί Αλέξη Τσίπρα, επιτράπηκαν για πρώτη φορά οι βραχυχρόνιες μισθώσεις κατοικίας, με το άρθρο 111 του νόμου 4446.

Είχε έρθει η ώρα που κάθε ιδιοκτήτης κατοικίας, θα μπορούσε να μεταβληθεί σε άτυπο ξενοδόχο, χωρίς καμία διαδικασία πιστοποίησης ή αδειοδότησης για τον ίδιο ή την ιδιοκτησία του.

Λίγο σουλούπωμα, μια υποτυπώδης επίπλωση, μαζί με ανάρτηση του διαμερίσματος σε μια ή περισσότερες πλατφόρμες, αρκούσαν για να ξεκινήσει.

Θα πει κανείς ότι σε όλο τον δυτικό κόσμο υπάρχει αυτή η δυνατότητα και δεν θα διαφωνήσουμε μαζί του.

Στη χώρα μας όμως, έχουμε ιδιαιτερότητες που δεν υπάρχουν στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο.

Στην Ελλάδα, η οικοδομική δραστηριότητα είχε παγώσει ήδη από το 2010, ενώ παραμένει σε αρκετά χαμηλά επίπεδα ακόμα και σήμερα.

Στην Ελλάδα ισχύει ο βαρύτατος ΕΝΦΙΑ, χωρίς απαλλαγή ούτε για την πρώτη κατοικία.

Στην Ελλάδα, δεν κάνουμε εύκολα επεκτάσεις σχεδίων, ενώ η κυβέρνηση Μητσοτάκη, κατάργησε το 2020 την κατά παρέκκλιση δόμηση με τον νόμο 4759.

Στην Ελλάδα είναι πλέον λίγοι εκείνοι που μπορούν να λάβουν στεγαστικό δάνειο και επίσης λίγες οι επιλογές τους για αγορά.

Στην Ελλάδα, τουλάχιστον 700 χιλιάδες ακίνητα βρίσκονται σήμερα δεσμευμένα από τα funds, τα οποία αγόρασαν για ένα κομμάτι ψωμί τα μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια, με την έγκριση της Πολιτείας…

Όλα τα προαναφερόμενα, οδήγησαν στη σημερινή ζοφερή κατάσταση του να μην μπορεί ο Έλληνας όχι μόνο να αποκτήσει ιδιόκτητη στέγη αλλά ούτε και να ενοικιάσει σε λογική τιμή και με λογικούς όρους.

Δέκα (10) ευρώ το τετραγωνικό έφτασε να κοστίζει η ενοικίαση στο κέντρο της πόλης, ενώ διαμερίσματα 40 ή και 50 ετών, με πολλά κατασκευαστικά ελαττώματα, πωλούνται πλέον κοντά στις 2.000 ευρώ το μέτρο!

Για νεόδμητα, ας μην το συζητήσουμε…

Μια νέα “φούσκα” ακινήτων δημιουργήθηκε, με κερδισμένους τους ιδιοκτήτες- επενδυτές και μεγάλους χαμένους τα ελληνικά νοικοκυριά.

Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση δεν λαμβάνει κανένα απολύτως μέτρο για την ανάσχεση της κατάστασης.

Ούτε δυναμικό, όπως κίνητρα για την αναθέρμανση της οικοδομικής δραστηριότητας και κατασκευή κατοικιών από το κράτος ούτε συντηρητικό-κατασταλτικό, όπως απαγόρευση ή περιορισμό των βραχυχρόνιων μισθώσεων στις αστικές περιοχές.

Συγκρίνετε τώρα την αντίδραση της Πολιτείας (ανεξαρτήτως κομμάτων) στα δύο φαινόμενα της οικονομίας διαμοιρασμού:

Στην περίπτωση της UBER, δύο κυβερνήσεις μέχρι σήμερα (Τσίπρα και Μητσοτάκη), προστάτευσαν από τη λαίλαπα της gig economy μια επαγγελματική συντεχνία, η οποία μάλιστα είναι ιδιαίτερα “κακομαθημένη” από το ελληνικό κράτος.

(Μεταπωλούν άδειες με μαύρο χρήμα, τις κληροδοτούν στα παιδιά τους, συνταξιοδοτούνται κρατώντας την άδεια κλπ.)

Τι κι αν σε όλο τον δυτικό κόσμο δουλεύουν ελεύθερα οι πλατφόρμες, έστω και με δικαστικές ή άλλες προστριβές;

Στην Ελλάδα συντηρούν-με νύχια και με δόντια-το κλειστό επάγγελμα, που έρχεται σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία περί ελεύθερου ανταγωνισμού.

Aντίθετα, στην περίπτωση των πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης κατοικίας (Airbnb, Booking κλπ), δεν έχει ληφθεί ούτε το παραμικρό περιοριστικό μέτρο!

Για την ελληνική κυβέρνηση, ο Έλληνας υποψήφιος ενοικιαστής ή αγοραστής κατοικίας, δεν αξίζει όσο οι ανά την Ελλάδα ταξιτζήδες και οι παρασιτικοί μαντράδες ταξί της Αθήνας.

Οι κυβερνώντες εμφανίζονται φιλελεύθεροι στην “ξενοδοχοποίηση” των πολυκατοικιών αλλά κρατικιστές της δεκαετίας του ’70 στον τομέα των μεταφορών.

Κοινός παρονομαστής των δύο δύο διαφορετικών πολιτικών, το γεγονός ότι και οι άδειες ταξί και τα ακίνητα ανατιμήθηκαν.

Στη μια περίπτωση μέσω περιορισμού της gig economy και στην άλλη μέσω πλήρους απελευθέρωσής της!

Ένα περιβάλλον φτιαγμένο a la carte, με γνώμονα την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων.

Γιατί τόση περιφρόνηση προς τον μέσο πολίτη αυτής της χώρας;

Γιατί δύο μέτρα και σταθμά στα πάντα;