Αύριο 16 Οκτωβρίου 2021, συμπληρώνεται ένας χρόνος από τον φρικτό αποκεφαλισμό ενός πραγματικού δασκάλου, που έπεσε κυριολεκτικά στις επάλξεις του λειτουργήματός του, από την μισαλλοδοξία και τον θρησκευτικό φανατισμό: του Γάλλου καθηγητή σε λύκειο του προαστίου του Παρισιού Sainte-Honorine, Σαμιουέλ Πατί. Σε μια χώρα μάλιστα, την πιο πολυπολιτισμική της Ευρώπης και του κόσμου ολόκληρου, που σέβεται στον μέγιστο βαθμό και την θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία της έκφρασης και του λόγου.
Η ελευθερία της έκφρασης και η ελευθερία άσκησης και απόλαυσης των θρησκευτικών ελευθεριών κάθε πολίτη είναι δύο από τα θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου, που προστατεύονται κατ’ εξοχήν από τον Ευρωπαϊκό νομικό πολιτισμό. Προβλέπονται μάλιστα ρητά και στα βασικά Ευρωπαϊκά νομικά κείμενα, ήτοι στα άρθρα 9 και 10 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (1950) και άρθρα 10 και 11 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2000).
Να θυμίσουμε όμως ότι η φρικτή αυτή ιστορία δεν είχε να κάνει καθόλου με άσκηση ή απόλαυση θρησκευτικού δικαιώματος, όπως κάποιοι εντελώς ανόητα προσπάθησαν να προπαγανδίσουν, αλλά αντίθετα έχει να κάνει αποκλειστικά με την ελευθερία της έκφρασης, την ανοχή στην κριτική, το δικαίωμα στη μόρφωση κ.λ.π.
Αυτό λοιπόν που έκανε ο Γάλλος καθηγητής ιστορίας με τους μαθητές του στην τάξη του (ανοιχτού και μη αλυσοδεμένου) σχολείου του, με την επίδειξη των σκίτσων του Μωάμεθ που είχαν δημοσιευτεί στο Chatlie Hebdo, ήταν η εφαρμογή της παραπάνω γενικής αρχής της ελευθερίας της έκφρασης, εμβληματικής του Ευρωπαϊκού πολιτισμού.
Ήταν μάλιστα και δικαίωμά του σαν πολίτη απέναντι στην κοινωνία και καθήκον του σαν καθηγητή απέναντι στους μαθητές του και την πολιτεία. Και, απ’ ότι φαίνεται, το έκανε με τον καλύτερο τρόπο, αφού προκαταβολικά και λαμβάνοντας υπ’όψιν τις θρησκευτικές ιδιαιτερότητες κάποιων μαθητών του, ζήτησε από τους μουσουλμάνους το θρήσκευμα μαθητές, εάν και εφ’ όσον ήθελαν, να μην παρευρίσκονται στην τάξη τις στιγμές εκείνες, πράγμα το οποίο οι εν λόγω μαθητές εκτός από μία μαθήτρια, έκαναν.
Ο νεαρός δολοφόνος όμως, φονταμενταλιστής ισλαμιστής, έκρινε ότι η διδασκαλία που έκανε ο καθηγητής Σαμιουέλ Πατί είναι ασέβεια και ύβρις προς τη θρησκεία του (που ενδεχομένως στη χώρα του να είναι, όχι όμως και στην ανεξίθρησκη Ευρώπη όπου φιλοξενούνταν), δίκασε τον καθηγητή, τον καταδίκασε στην εσχάτη των ποινών και την εκτέλεσε με ασύλληπτη βία και σκληρότητα ο ίδιος. Ένα «παιδί» 18 χρονών.
Στην περίπτωσή μας όμως κανείς δεν εμπόδισε τον στυγερό δολοφόνο να απολαύσει το δικαίωμα στη θρησκεία του. Σίγουρα μάλιστα στη χώρα που τον φιλοξενούσε και ζούσε, στη Γαλλία – γνωστή χώρα για την ανεκτικότητα, την πολυπολιτισμικότητα και την ανεξιθρησκεία της – αυτό διασφαλίζεται πολύ περισσότερο, και για τον ίδιο, από ότι στη χώρα καταγωγής του την Τσετσενία.
Διότι η Ευρωπαϊκή κοινωνία, διερχόμενη τους προηγούμενους αιώνες διά πυρός και σιδήρου, έχει πλέον κατακτήσει την ικανότητα να εξελίσσεται μόνη της, αυτόνομα, απροσδιόριστα και αυτοδημιουργικά, και όχι κάτω από κανόνες, γραφές και οδηγίες κάποιων μαζικών ιδεολογιών η θρησκειών, σαν προϊόν προκάτ. Κ
αι το κάθε κράτος της Ε.Ε., η ίδια η Ε.Ε. στα πλαίσια της αρχής της ανεξιθρησκείας της, επιβάλλεται να σέβεται στον ίδιο βαθμό όλες τις θρησκείες, χωρίς να σέβεται περισσότερο ή λιγότερο κάποια από αυτές. Προφανώς όμως και κάθε θρησκεία ή μαζική ιδεολογία υπέχει αντίστοιχα την ίδια υποχρέωση: να σέβεται την ελευθερία της έκφρασης και του λόγου κάθε πολίτη της Ε.Ε και του κόσμου ολόκληρου. Κάτι που όπως φαίνεται, δεν γίνεται σεβαστό, όπως και στη χώρα μας, από έναν μεγάλο αριθμό πιστών, θρησκειών και μαζικών ιδεολογιών, των φανατικών φονταμενταλιστών, όπως ο 18χρονος νεαρός ισλαμιστής που αποκεφάλισε τον καθηγητή.
Τιμή λοιπόν στον Γάλλο καθηγητή, διότι ενόσω υπάρχουν δάσκαλοι σαν τον Σαμιουέλ Πατί, η Ευρώπη θα μπορεί να υπερηφανεύεται ότι αποτελεί την κορυφή του κόσμου στην ελευθερία της έκφρασης, στα ανθρώπινα δικαιώματα, στην ανεξιθρησκεία, στην ανεκτικότητα, στη διαφορετικότητα, κ.λ.π.
ΣΗΜ: Δυστυχώς, μέχρι τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές (14-10-2021) ρίχνοντας από περιέργεια μια ματιά στις επίσημες ιστοσελίδες της ΟΛΜΕ και της ΕΛΜΕ Ηρακλείου για το θέμα, διαπίστωσα το εξής απίστευτο κι όμως αληθινό: Μέχρι τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές (14-10-2021), δεν υπάρχει (και μακάρι να κάνω λάθος) ουδεμία ανακοίνωση, λέξη ή αναφορά για τον συνάδελφό τους Σαμιουέλ Πατί!
Ως να μην τους αφορά διόλου το θέμα. Υπάρχουν αναρίθμητες ανακοινώσεις, ψηφίσματα, καταγγελίες κ.λ.π. για όλα, κυριολεκτικά για όλα, μέχρι και (sic) «Ψήφισμα της ΕΛΜΕ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ για τον απεργό πείνας Δημήτρη Κουφοντίνα», εκτός από μία λέξη για τον Ευρωπαίο συνάδελφό τους που «έπεσε» κυριολεκτικά, ασκώντας με τον καλύτερο τρόπο το λειτούργημά του! Το λειτούργημά τους! Κρίμα! Γιατί άραγε;
* Ο Θανάσης Καραγιάννης είναι δικηγόρος Ηρακλείου