Να ταράξει ακόμα περισσότερο, ένα ήδη διαταραγμένο παγκόσμια κλίμα, έρχεται η νέα συμφωνία ασφαλείας που σύναψαν μεταξύ τους, οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, η Μεγάλη Βρετανία και η Αυστραλία, η οποία και περιλαμβάνει χρήση πυρηνικής τεχνολογίας σε υποβρύχια.
Η συμφωνία, προβλέπει οι τρεις χώρες να μοιράζονται πληροφορίες και τεχνογνωσία σε τομείς όπως είναι η τεχνητή νοημοσύνη, ο κυβερνοχώρος και οι υποβρύχιες αμυντικές τεχνολογίες.
Κινητήριος μοχλός για την επίτευξη της συμφωνίας φέρεται να ήταν ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Σκοτ Μόρρισον, ο οποίος έσπευσε να επισημάνει, ότι στόχος δεν είναι η Αυστραλία να καταστεί πυρηνική δύναμη, αλλά να ενισχυθεί η σταθερότητα στην περιοχή, η οποία καλείται να αντιμετωπίσει νέες απειλές.
Πολλοί αναλυτές πάντως υποστηρίζουν ότι μέσω της συγκεκριμένης συμφωνίας, αλλάζουν εντελώς οι ισορροπίες στην περιοχή τόσο του Ειρηνικού όσο και του Ινδικού Ωκεανού.
Η τριμερής συμφωνία ασφάλειας, που ονομάζεται AUKUS, ανακοινώθηκε από τους ηγέτες των τριών χωρών μέσω βιντεοσύνδεσης και ουσιαστικά περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα 18 μηνών για την παροχή στην Αυστραλία υποβρυχίων πυρηνικής ενέργειας. Η ανακοίνωση της συμφωνίας προκάλεσε έντονες πολιτικές αντιδράσεις στο εσωτερικό της Αυστραλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά και την αντίδραση της Γαλλίας, της οποίας η υφιστάμενη σύμβαση υποβρυχίων 90 δισ. δολαρίων με την Αυστραλία (56 δις ευρώ) έληξε ξαφνικά.
Ο κ. Μόρρισον, ο Βρετανός ομόλογός του Μπόρις Τζόνσον και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, στις κοινές δηλώσεις τους δεν κατονόμασαν καμία απειλή. Ωστόσο, οι αναλυτές λένε ότι αυτό το σύμφωνο αφορά περισσότερο την Κίνα, που τα τελευταία χρόνια ενδυναμώνει την παρουσία της στον συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο.
Εντονότατη ήταν η αντίδραση της Γαλλίας, η οποία και αποτελεί τον μεγάλο χαμένο από την υπογραφή της συγκεκριμένης συμφωνίας. Ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας επέκρινε τη συμφωνία, η οποία προαναγγέλλει το τέλος μιας συμφωνίας 90 δισ. δολαρίων που η Αυστραλία έκανε με τη γαλλική εταιρεία Naval Group το 2016 για να αντικαταστήσει τον παλιό υποβρύχιο στόλο της κατηγορίας Collins. Η Γαλλία κατηγόρησε την Αυστραλία ότι «αντιτίθεται στο γράμμα και το πνεύμα» της συμφωνίας.
«Η αμερικανική επιλογή να παραμερίσει έναν Ευρωπαίο σύμμαχο και εταίρο όπως η Γαλλία από μια διαρθρωτική εταιρική σχέση με την Αυστραλία, τη στιγμή που αντιμετωπίζουμε πρωτοφανείς προκλήσεις στην περιοχή του Ινδικού-Ειρηνικού, δείχνει μια έλλειψη συνοχής που μόνο η Γαλλία μπορεί να αναγνωρίσει», ανέφεραν ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λεντριάν και η Γαλλίδα υπουργός Άμυνας Φλορένς Παρλί σε κοινή τους δήλωση.
Στη Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου αναμένεται να συζητηθεί η συμφωνία ασφάλειας μεταξύ των ΗΠΑ, της Αυστραλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως ανέφερε με ανάρτησή του ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η πρεσβεία της Κίνας στην Ουάσιγκτον, σε μια πρώτη τοποθέτηση, κατηγόρησε τις τρεις χώρες για ψυχροπολεμική νοοτροπία και ιδεολογική προκατάληψη. Σημειώνεται ότι οι σχέσεις της Αυστραλίας με την Κίνα εδώ και καιρό είναι σχεδόν «παγωμένες», τόσο στο πολιτικό όσο και στο οικονομικό σκέλος.
Αντίδραση υπήρξε και από τη Νέα Ζηλανδία η οποία ξεκαθάρισε ότι δεν θα επιτραπεί η διέλευση στα χωρικά της ύδατα πυρηνοκίνητων πλοίων. «Δεν θα κάνουμε εξαίρεση για την Αυστραλία», δήλωσε η Νεοζηλανδή πρωθυπουργός Τζασίντα Αρντέρν.
Διευκρίνισε όμως, ότι το νέο τριμερές σύμφωνο ασφαλείας δεν πρόκειται να επηρεάσει την πενταμερή συμφωνία που αποκαλείται «Πέντε Μάτια» και υφίσταται εδώ και πολλά χρόνια μεταξύ των κατά βάση αγγλοσαξονικών χωρών, δηλαδή των ΗΠΑ της Βρετανίας, της Αυστραλίας τον Καναδά και της Νέας Ζηλανδίας.
Τη δική της θέση κατέθεσε η Διεθνής Εκστρατεία για την Κατάργηση των Πυρηνικών Όπλων (ICAN) σημειώνοντας ότι η νέα αυτή συνεργασία με το ακρωνύμιο AUKUS (Australia-United Kingdom-United States) είναι προς την λάθος κατεύθυνση και η Αυστραλία, παρά τα όσα λέγονται περί του αντιθέτου, είναι στον δρόμο της ανάπτυξης πυρηνικών όπλων.
Τέλος, για ότι έχει σημασία, η ανακοίνωση της συμφωνίας τώρα, δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από το γεγονός ότι η Αυστραλία επί της ουσίας βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο, μιας και μέχρι τον Μάιο πρέπει να διεξαχθούν εκλογές.
Ο κ. Μόρρισον, εκτιμούν οι αναλυτές, θέλει να περάσει το μήνυμα ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας χρειάζονται ενίσχυση και ότι υπάρχουν κίνδυνοι και απειλές στον ορίζοντα που πρέπει η χώρα πρέπει να είναι επαρκώς έτοιμη για να αντιμετωπίσει.