Αύγουστος 1956: έχοντας κερδίσει με εξετάσεις μία υποτροφία της οργάνωσης Αμέρικαν Φιλντ Σέρβις (AFS), ταξιδεύω στην Αμερική. Εκεί θα φοιτήσω στην τελευταία τάξη του Γυμνασίου (σημερινού Λυκείου) διαμένοντας επί ένα χρόνο σε μία –άγνωστη σε μένα- αμερικανική οικογένεια. Φτάνω στην πόλη Σόλσμπερι της Πολιτείας Μέριλαντ στην ανατολική Ακτή των ΗΠΑ. Η είδηση δημοσιεύεται στον τοπικό τύπο και αμέσως μία ελληνική οικογένεια (από τις τρεις συνολικά που κατοικούν εκεί) με προσκαλεί για να με γνωρίσουν. Είναι η οικογένεια Σπύρου και Ματούλας Σαρμπάνη με καταγωγή από τη Λακωνία.
Κυριακή μεσημέρι στο τέλος του καλοκαιριού: μία κλασική μεγάλη οικογενειακή συγκέντρωση όπου Έλληνες συγγενείς από γειτονικές Πολιτείες έχουν έλθει όχι τόσο για να γνωρίσουν την αναπάντεχη Ελληνίδα φιλοξενούμενη, αλλά για να συγχαρούν και να κατευοδώσουν τον Πολ Σαρμπάνη.
O Πολ, πρωτότοκος γιος της οικογένειας, έχει μόλις πάρει το πτυχίο του από το πανεπιστήμιο Πρίνστον και έχει κερδίσει μια μεγάλη υποτροφία για μεταπτυχιακές σπουδές στο Διεθνές Δίκαιο στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στην Αγγλία. O Πολ έχει μία εξαιρετική παρουσία: ψηλός, με αθλητικό παράστημα και πολύ χιούμορ, με ευγενικούς τρόπους και πολύ ομιλητικός, συγκεντρώνει το ενδιαφέρον όλων. Γνωριζόμαστε και από τότε όλα αυτά τα χρόνια διατηρήσαμε την επαφή μας με αλληλογραφία, τηλεφωνήματα και αραιές δικές μου επισκέψεις στην Αμερική.
Η πορεία του υπήρξε πραγματικά θαυμαστή. Τελειώνοντας όλες τις νομικές σπουδές του στην Οξφόρδη και μετά στο Χάρβαρντ, ξεκινάει την πολιτική του σταδιοδρομία στη Βουλή των αντιπροσώπων και αμέσως μετά στη Γερουσία. Από το 1976 ως το 2006 εκλεγόταν συνεχώς ως γερουσιαστής της πολιτείας Μέριλαντ. Η σχέση του με την ελληνική ομογένεια ήταν πάντα πολύ στενή. Τον ενδιέφερε κάθε τι που είχε στόχο την ισχυροποίηση της ελληνικής παρουσίας στην καθημερινή και την πολιτική ζωή της Αμερικής. Δεν έλειψε ποτέ από καμία εκδήλωση, όπου πάντα ο μεστός λόγος και το πνευματώδες χιούμορ του ξεχώριζαν.
Ήταν πραγματικά «Έλληνας ως το κόκκαλο». Τον ένοιαζε η παρουσία της Ελλάδας στους διεθνείς οργανισμούς και στα διεθνή συμβούλια και συνέδρια, όπου επανειλημμένα είχε παρέμβει ουσιαστικά σε θέματα όπως το Κυπριακό και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Πριν αποχωρήσει από τη Γερουσία φρόντισε να προωθήσει τον γερουσιαστή Μενέντεζ που ήταν ένθερμος υποστηρικτής της χώρας μας, και ο οποίος ήρθε όντως σε σφοδρή αντιπαράθεση με τον πρόεδρο Tραμπ για τη στενή, διαπλεκόμενη σχέση του με τον Ερντογάν και την αμφιλεγόμενη αμερικάνικη πολιτική ως προς την Τουρκία κατά την τελευταία τετραετία.
Ο Πολ Σαρμπάνης ήταν πραγματικά ένας μοναδικός Έλληνας και δεν είναι υπερβολή να τον συμπεριλάβουμε στους σύγχρονους ευεργέτες της πατρίδας μας. Νιώθω ευτυχής που τον συνάντησα στη ζωή μου – όπως και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας Σαρμπάνη – και ελπίζω η ελληνική διασπορά να αναδείξει και άλλες τέτοιες χαρισματικές προσωπικότητες.
*Η Έλσα Μαρκάκη είναι καθηγήτρια Αγγλικής Φιλολογίας