Ο Ιωάννης Καποδίστριας ενώ, όλα τα υπολόγισε σωστά (η έλλειψη παιδείας δεν είχε φανεί σημαντική, όταν εκπροσώπησε τους απαίδευτους που, είναι σήμερα οι Ελβετοί), οι διαφορετικές γλώσσες και εθνότητες που, κλήθηκε να ενώσει εκεί, δεν ήταν κάτι που ίσχυε για την Ελλάδα.
Επομένως, όλα έμοιαζαν πιο απλά.
Έκανε μόνο ένα λάθος: δεν παρατήρησε τη λεπτή διαφορά ότι, οι τότε αμόρφωτοι-σήμερα Ελβετοί είχανε βγάλει από αιώνες έξω απ’ την αληθινή ζωή όλο το παπαδαριό. Είχαν από αιώνες καταφέρει θρησκευτική μεταρρύθμιση, είχαν περάσει από αλλεπάλληλες αιματηρές συγκρούσεις κι είχαν αντιληφθεί ότι κανένας … τράγος δε φέρνει την Άνοιξη.
Και πίστεψε, ο δύστυχος ότι, αν σεβόταν αυτό που τόσο σέβονταν εκείνοι που εκπροσωπούσε, θα γινόταν συμπαθής.
Επέμεινε να πάει στην Κυριακάτικη λειτουργία χωρίς καμιά προστασία, ακριβώς όπως σήμερα κάθε Ελβετός πολιτικός-μόνο που … δεν πηγαίνει στην εκκλησία.
Έφαγε το κεφάλι του διότι οι άνθρωποι εκείνοι που, είχαν υιοθετήσει το τουρκικό ”φούστα-φούντα και τσαρούχι”, έπρεπε πρώτα να μάθουν Ελληνικά και να διδαχτούν μια-δυο σελίδες της Ιστορίας της χώρας που καπηλεύτηκαν τ’ όνομα της.
Ο ίδιος ο Καποδίστριας είχε περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του σε απόσταση … ασφαλείας και απ’ την Ελλάδα και από κάθε Οθωμανική επαρχία. Σπούδασε γιατρός και δεν ήταν πολιτικός αλλά διανοούμενος.
Πίστεψε ότι, με την ίδια υπερηφάνεια που ο ίδιος βρήκε την ταυτότητά του, θα την έβρισκαν κι οι χατζήδες και οι μπέηδες και όλοι οι παπά-κάτι αρκεί, να διάβαζαν λίγο Όμηρο και λίγο Πλάτωνα και να έβαζαν στην τουρκοελληνική διάλεκτο που μιλούσαν, μια ιδέα Ελληνικών.
Ο Κοραής είχε μείνει στον Ηρόδοτο (Α’ 60),
“Το ελληνικό έθνος χωρίστηκε απ’ την παλιά εποχή απ’ το βαρβαρικό επειδή ήταν και πιο επιδέξιο και πολύ πιο απαλλαγμένο απ’ τη βλακώδη σκέψη”.
Περίμενε μια σπίθα Λογικής, να επανακτήσει ο απελεύθερος την αμφισβήτηση μέσα απ’ τη Γνώση και να διεκδικήσει τον Έλληνα-όχι απλώς την απελευθέρωση από κάποιον που, σήμαινε την υποταγή σε κάποιον άλλο.
Ο Κοραής δε μπορούσε να φανταστεί ότι, εδώ ”Έλληνας” σήμαινε την ξεπεσμένη ρωμαϊκή αυτοκρατορία της Ανατολής. Κι εκατό χρόνια να περίμεναν για την επανάσταση, δε θα άλλαζε τίποτα. Γιατί πώς θα διεκδικήσει ο ”Έλληνας” τον Έλληνα; Αφού τον λένε ”Έλληνα” πρέπει να είναι Έλληνας, κανένας ”Έλληνας” δε μπορεί να γίνει Έλληνας αφού, είναι ”Έλληνας”.
Διότι η μόνη τρέλα ήταν που βάφτισαν τους ορθόδοξους χριστιανούς της Ανατολής “Έλληνες”, καταδικάζοντας τους σε αιώνες, απαράλλαχτης ως σήμερα, κατάντιας.
Το Έλληνας, όταν εδραιώθηκε ο χριστιανός, ήταν βρισιά ατιμωτική. Έλληνας για το χριστιανό ήταν ο άπιστος, ο παγανιστής, ο ψεύτης και καταδιωκόταν ανηλεώς-καταδιωκόταν όχι επειδή ήταν κάτι διαφορετικό αλλά επειδή σκεφτόταν, δρούσε και ζούσε διαφορετικά.
Πώς είναι δυνατόν να δοθεί το “Έλληνας” ως όνομα σε χριστιανούς, χωρίς να τους προκαλέσει απόλυτη σύγχυση;
Και, μάλιστα, σε μία εποχή που το “Έλληνας” έχει ήδη αναβιώσει, έχει ελευθερώσει λαούς και δεν είναι πια μόνο όνομα, ταμπέλα, ετικέτα αλλά ξανά ένας πολύ συγκεκριμένος τρόπος σκέψης, δράσης και ζωής;
Εάν βάφτιζαν τους τελευταίους θιασώτες του Μεσαίωνα “Βυζαντίνους” και τη γεωγραφική περιοχή τους “Βυζαντία”, δε θα ήταν πολύ πιο συμβατό με τη χριστιανική πραγματικότητα τους;
Αφενός, δε θα γελοιοποιούνταν μένοντας για αιώνες ναρκωμένοι πάνω σε ξένες δάφνες, αφετέρου, είναι βέβαιο ότι θα ανακάλυπταν κι αυτοί τον Έλληνα, όπως έκαναν όλοι που πέτυχαν την πρόοδο και την ευημερία τους.
Βέβαια τότε… πώς θα ευνούχιζε, πώς θα ξεδόντιαζε ο ορθόδοξος χριστιανός της Ανατολής το μόνο εχθρό του; Ο περιβόητος Γιόζεφ Γκαίμπελς, ο πανούργος υπουργός προπαγάνδας του Τρίτου Ράιχ, δεν κατάφερε να κάνει ούτε έναν Εβραίο ναζί.
Δε μπορείς να μην το… θαυμάσεις.
Αισιόδοξος ο Κοραής, υπολόγιζε ότι, η παίδευση θα έπαιρνε τριάντα χρόνια αλλά … έχουν περάσει σχεδόν διακόσια και μόνο εδώ υπάρχουν ακόμα κάποιοι που πιστεύουν ότι, ο χριστιανισμός έχει σχέση με το Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα.
Τόσο ”πτωχοί τω πνεύματι” είναι που, συγκρίνουν μια θρησκεία μ’ έναν Πολιτισμό – ούτε καν με το Δωδεκάθεο. Αντικαθιστούν τον Πολιτισμό με μια απ’ τις χιλιάδες θρησκείες* και μετά απορούν που δεν έχουν Πολιτισμό.
Γιατί δεν προβληματίζονται τι σχέση μπορεί να έχει ο Ιπποκράτης που, τον 5ο ΠΚΕ αιώνα διέγνωσε ότι η σχιζοφρένεια είναι ασθένεια, με τους εξορκισμούς που συνεχίζουν οι παπάδες ως τον 21ο; Γιατί βάζουν στο ίδιο σακί την αναζήτηση της γνώσης με την καταδίωξη αυτής;
Ο Χριστιανός τους επιβλήθηκε με σφαγές ως εξουσία και στον ουρανό και στη Γη. Και βγήκαν απ’ το Μεσαίωνα μόνο όταν κάποιοι έμαθαν πως κάπου, κάποτε υπήρχε αξιοπρέπεια, δηλαδή, Λόγος, Νους και Δημοκρατία.
Και πάλι με σφαγές προσπάθησε ο Χριστιανός αλλά ήταν πια αργά.
Το φως είχε νικήσει το σκοτάδι.
Μπορεί να σκεφτεί κανείς ότι ο Κοραής ήταν ρομαντικός ή αφελής κι έπεσε τόσο έξω στον υπολογισμό του. Ευελπιστούσε ότι, τριάντα χρόνια χωρίς επανάσταση, θα σήμαιναν τη φυσική αλλαγή της γενιάς.
“Επανάσταση”, δηλαδή, πόλεμος σημαίνει αφύσικη εκφύλιση της γενιάς αφού, το κακό με τον πόλεμο δεν είναι μόνο ότι σκοτώνονται άνθρωποι, είναι ότι σκοτώνονται νέοι άνθρωποι.
Οι νέοι άνθρωποι είναι πιο πιθανό ν’ αγαπήσουν το σπίτι τους περισσότερο απ’ τον εαυτό τους, να πιστέψουν στις δυνάμεις τους και να μην απλώσουν το χέρι για έξωθεν ελεημοσύνη που, όπως κάθε ελεημοσύνη, στοιχίζει πολύ περισσότερο απ’ ό,τι προσφέρει.
Σε τριάντα χρόνια από τότε, υπολόγιζε ο Κοραής, οι μεσόκοποι θα είχαν κερδίσει την ”αιώνια σωτηρία” κι οι πεντάχρονοι, θα ήταν τριανταπεντάχρονοι κι, αν ήταν μορφωμένοι, όλα θα ήταν διαφορετικά.
Πίστευε …
Όμως με το ”μορφωμένοι” εννοούσε διαμορφωμένοι απ’ τον Όμηρο, τον Ησίοδο, τον Σωκράτη, τον Σοφοκλή όχι … ”παραμορφωμένοι” απ’ το σκοτάδι του χριστιανού.
Απ’ το Παρίσι της Γαλλικής Επανάστασης, χωρίς το … CNN, ο Κοραής δε μπορούσε να φανταστεί πώς ήταν η Πελοπόννησος του 1828 και τι είχε ν’ αντιμετωπίσει ο Καποδίστριας.
Εύκολα τον κατέκρινε ως τύραννο.
Ο ίδιος, για παράδειγμα, θα ανέλυε στους ραγιαδογραικούς με ιατρικούς όρους τις ευεργετικές ιδιότητες του αμύλου που, βρίσκεται άφθονο στην πατάτα.
Οι ραγιαδογραικοί που, από χιλιάδες χρόνια, όχι μόνο δεν είχαν ταυτότητα αλλά είχαν ξεχάσει και το τι σημαίνει η λέξη, με την αυταπάτη ότι το ”χριστιανός” είναι ταυτότητα, θα συνέχιζαν τον πόλεμο εναντίον των Οθωμανών μέχρι τον 21ο αιώνα.
Δηλαδή, μέχρι σήμερα.
* Το πόσες και ποιες θρησκείες έχουν μέχρι σήμερα καταγραφεί, το βρίσκει κανείς στο www.adherents.com.