Ένα παράσιτο παθογόνο μόνο για τα ψάρια το οποίο δεν αποτελεί κίνδυνο για τη δημόσια υγεία, φαίνεται ότι ευθύνεται για το θάνατο δεκάδων χρυσόψαρων μέσα στο φράγμα Αποσελέμη. Αυτό προκύπτει από τα πρώτα στοιχεία των ελέγχων που έγιναν στο φράγμα, μετά το μεγάλο θόρυβο που προκλήθηκε από τον εντοπισμό μεγάλου αριθμού νεκρών χρυσόψαρων, που προκάλεσε την εύλογη ανησυχία της ευρύτερης τοπικής κοινωνίας. Σε ό,τι αφορά τους φόβους που εκφράστηκαν για το ενδεχόμενο ο θάνατος των ψαριών να συνδέεται με τη ρίψη λυμάτων στο φράγμα Αποσελέμη, τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα των φυσικοχημικών και μικροβιολογικών αναλύσεων δεν επιβεβαιώνουν τέτοια στοιχεία. Αυτό διαβεβαιώνει σε όλους τους τόνους ο Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης, ξεκαθαρίζοντας ότι τα στοιχεία που έχει στα χέρια του, δεν υποδεικνύουν ρύπανση των δειγμάτων νερού από ροή υγρών αποβλήτων. Αυτό το οποίο διαβεβαιώνει ΟΑΚ σε όλους τους τόνους είναι ότι, «η ποιότητα του νερού που εισέρχεται από τον ταμιευτήρα του φράγματος προς επεξεργασία στην εγκατάσταση παραμένει σταθερή και το παραγόμενο επεξεργασμένο νερό που υδροδοτεί τις ΔΕΥΑ Ηρακλείου, Αγίου Νικολάου και Χερσονήσου με 42.000 m³ νερού ημερησίως είναι εξαιρετικής ποιότητας. Η καθημερινή υποβάθμιση της στάθμης του ταμιευτήρα του φρ. Αποσελέμη (περίπου 4 cm ημερησίως), έχει ως συνέπεια αρκετός πληθυσμός ψαριών που διαβιεί στον ταμιευτήρα, να εγκλωβίζεται σε ρηχές περιοχές της όχθης του και να θανατώνεται».
![ΑΠΟΣΕΛΕΜΗ]()
Έχουν ληφθεί όλα τα απαιτούμενα μέτρα
Μετά το θόρυβο που προκλήθηκε, ο Οργανισμός με επίσημη ανακοίνωση του ως υπεύθυνος φορέας κατασκευής και λειτουργίας των έργων Αποσελέμη, διαβεβαιώνει ότι έχουν γίνει οι κατάλληλες δειγματοληψίες (νερού και ψαριών) και έχουν τηρηθεί οι προβλεπόμενες διαδικασίες, για το φαινόμενο των νεκρών ψαριών που έχουν εντοπισθεί τις τελευταίες ημέρες στις όχθες του Φράγματος Αποσελέμη και συγκεκριμένα στην περιοχή του οικισμού Αβδού.
Ειδικότερα, μετά από τον επιτόπιο έλεγχο και την αυτοψία που έγινε στην περιοχή του οικισμού Αβδού, ελήφθησαν δείγματα νερού για ανάλυση των φυσικοχημικών και μικροβιολογικών παραμέτρων στο Εργαστήριο Ελέγχου Ποιότητας Νερού της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Νερού (ΕΕΝ) Αποσελέμη. Στάλθηκε δείγμα νερού σε εξωτερικό διαπιστευμένο εργαστήριο, για να πραγματοποιηθεί ανάλυση των βασικών περιβαλλοντικών παραμέτρων ποιότητας νερού. Επιπρόσθετα, πραγματοποιήθηκε δειγματοληψία ζωντανών και νεκρών ψαριών για ανάλυση στο Εργαστήριο Μικροβιολογίας Υδατοκαλλιεργειών του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Βιολογίας, Βιοτεχνολογίας και Υδατοκαλλιεργειών του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. για να γίνει παρασιτολογική, μικροβιολογική, ιστολογική εξέταση και μοριακή ανίχνευση ιών των ψαριών.
Τι δείχνουν τα πρώτα αποτελέσματα
Τα πρώτα αποτελέσματα των παρασιτολογικών εξετάσεων υποδεικνύουν πως όλα τα δείγματα ψαριών είχαν έντονο παρασιτισμό από το πρωτόζωο Ichthyobodo sp. (Πιθανόν Ichthyobodo necator), ένα κοινό αλλά ιδιαίτερα λοιμογονικό παράσιτο που είναι ικανό να προκαλέσει αυτή τη θνησιμότητα. Όπως έγραψε χθες η «Π» το πιο πιθανό σενάριο είναι πως ο εγκλωβισμός των ψαριών στην μικρή υδατοσυλλογή (νερόλακκο) με την πολύ μικρή ανανέωση νερού είναι η βασική αιτία, λόγω της μείωσης της στάθμης του ταμιευτήρα Αποσελέμη. Όπως εξηγεί στην ανακοίνωση του ο ΟΑΚ, «ο συγχρωτισμός των ψαριών, η υψηλή θερμοκρασία και η μικρή ανανέωση του νερού σε συνδυασμό με το μικρό βάθος στο συγκεκριμένο σημείο είναι ιδανικές συνθήκες για την εκδήλωση της ασθένειας. Πρέπει να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο παράσιτο είναι παθογόνο μόνο για τα ψάρια και δεν αποτελεί κίνδυνο για τη δημόσια υγεία. Επίσης, τα έως τώρα αποτελέσματα των φυσικοχημικών και μικροβιολογικών αναλύσεων δεν υποδεικνύουν ρύπανση των δειγμάτων νερού από ροή υγρών αποβλήτων».
Γιατί δεν προχώρησαν οι βιολογικοί καθαρισμοί;
Όπως προκύπτει από τις επίσημες ανακοινώσεις του ΟΑΚ, δεν φαίνεται να επιβεβαιώνονται οι φόβοι που είχαν εκφραστεί από κατοίκους της ευρύτερης περιοχής καθώς «δεν τεκμηριώνεται ρύπανση των δειγμάτων νερού από ροή υγρών αποβλήτων». Ωστόσο αυτή η εξέλιξη, σε καμία περίπτωση δεν καλύπτει τις βαριές πολιτικές ευθύνες που υπάρχουν σε σχέση με το γεγονός ότι όμορες περιοχές με το φράγμα είναι ακάλυπτες σε σχέση με τη διαχείριση των λυμάτων τους τα οποία διαχέονται ανεξέλεγκτα. Ο καθένας μπορεί να αντιληφθεί τις παρενέργειες του περιβαλλοντικού αυτού εγκλήματος, για το οποίο υπάρχουν αυστηρές νομικές διατάξεις τις οποίες θα πρέπει να μην ξεχνούν όσοι έχουν την πολιτική ευθύνη για τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων. Αυτό το οποίο προκύπτει σε πρώτη φάση είναι, ότι στο τέλος του 2015 αρχές του 2016, είχε ολοκληρωθεί μια μελέτη για τη δημιουργία βιολογικού καθαρισμού στην περιοχή του Αβδού, με την προοπτική να καλύψει τις ανάγκες της ευρύτερης περιοχής. Μάλιστα το έργο είχε και εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους. Ωστόσο, όπως φαίνεται στην πορεία τα πράγματα εξελίχθηκαν ανατρεπτικά, αφού το συγκεκριμένο έργο δεν τέθηκε ψηλά στην ιεραρχία των δρομολογούμενων παρεμβάσεων, με αποτέλεσμα να μην προχωρήσει η χρηματοδότηση του και άρα η υλοποίηση του. Η εξέλιξη αυτή είχε σαν αποτέλεσμα σήμερα να έχει λήξει η περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου το οποίο για να μπει σε τροχιά επανεκκίνησης θα πρέπει πρώτα να διασφαλίσει όλες τις απαιτούμενες εγκρίσεις… Σε ό,τι αφορά τον βιολογικό καθαρισμό του Οροπεδίου, όπως προκύπτει έχουν διασφαλιστεί χρήματα για τη δημοπράτηση της μελέτης του έργου, που ακόμα δεν έχει βγει στον αέρα.